دو کارشناس در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی» پاسخ دادند:
دلار بدون برجام و FATF چقدر می‌شود؟
مهرنوش حیدری
علی قنبری، استاد دانشگاه میگوید هر چند انفجار قیمت ارز در راه نیست اما باید دلار 20 هزار تومانی را فراموش کرد و رسیدن دلار به 40 هزار تومان، در صورت عدم رفع تحریم‌ها و نپیوستن به اف‌ای‌تی‌اف دور از ذهن نیست.
در روزهای گذشته و در دنیای مجازی خبری مبنی بر پیش‌بینی سازمان برنامه و بودجه از نرخ‌ارز در سال‌های آتی منتشر شد که بسیار بحث‌برانگیز بود.
بر اساس خبر منتشر شده، دو سناریو برای نرخ ارز مطرح شد؛ در سناریوی نخست و در صورت رفع تحریم‌ها و فروش روزانه 2.5 میلیون بشکه نفت نرخ دلار برای سال 1401 برابر با 18 هزار تومان و برای پایان چهار ساله دولت سیزدهم نیز نرخ 35 هزار تومان و در سال 1406 هم قیمت 55 هزار تومان به ازای هر دلار پیش‌بینی شده است.
ماجرا به اینجا ختم نشده و در سناریوی دوم و در صورت تداوم تحریم‌ها و فروش روزانه 800 هزار بشکه نفت نرخ دلار در سال 1401 برابر با 35 هزار تومان، پایان چهارساله دولت فعلی نرخ دلار 110 هزار تومان و در سال سال 1406 هم قیمت هر دلار 284 هزار تومان پیش‌بینی شده است.
دقیق نبودن پیش‌بینی نرخ ارز برای سال‌های آینده
هر چند مفاد این گزارش از سوی سازمان برنامه و بودجه و رئیس کل بانک مرکزی تکذیب شده است، اما ابعاد مهم این دو سناریو جنجال خبری بزرگی را در پی داشته است. بسیاری می‌پرسند اگر مفروضات این گزارش اشتباه است، قیمت دلار در صورت تداوم تحریم چه خواهد شد؟
علی قنبری، کارشناس مسائل اقتصادی درباره صحت‌سنجی این گزارش به «توسعه ایرانی» گفت: مدل‌هایی در اقتصاد وجود دارد که بر اساس آن می‌توان پارامترهای مختلفی را پیش‌بینی کردالبته باید دید عملکرد پارامترهای دیگر چگونه است و باید شرایط سیاسی در این موارد لحاظ کرد.
وی افزود: معمولا این مدل‌ها با ضرایب درصدی متفاوت با واقعیت منطبق می‌شوند اما به اعتقاد بنده مدل پیش‌بینی شده از نرخ ارز برای سال‌های آینده صحت ندارد و دقیق نیست و نمی‌تواند بیانگر وضعیت دقیق مات در آینده باشد.
وی تصریح کرد: تجربه نشان داده معمولا نرخ‌ها در بازار روند کاهشی شدید پیدا نمی‌کند و با توجه به وضعیتی که در کشور داریم و محدودیت‌هایی که وجود دارد و با در نظر گرفتن وضعیت مذاکرات برجام ممکن است تا مدتی شاهد ثابت ماندن نرخ ارز باشیم اما پس از گذشت زمان شاهد روند صعودی نرخ ارز با شیب ملایم خواهیم بود.
وی ادامه داد: اگر برجام به نتیجه برسد و تحریم‌ها برداشته شود و موضوعFATF حل شود؛ وضعیت ثبات خواهد یافت و شاهد اطمینان فعالان اقتصادی و افزایش سرمایه‌گذاری در داخل کشور و تولید و صادرات بیشتر و در نهایت ایجاد رفاه بیشتر برای مردم خواهیم بود.
قنبری گفت: به اعتقاد بنده با توجه به تداوم فعلی وضعیت برجام و حل نشدن موضوعFATF تا آخر سال شاهد رشد صعودی نرخ دلار در بازار تا حدود 35 تا 40 هزار تومان خواهیم بود.
مهدی پازوکی، استاد دانشگاه و تحلیلگر مسائل اقتصادی درباره پیش‌بینی‌های منتشر شده درباره نرخ ارز در سال‌های آتی به «توسعه ایرانی»گفت: بنده این موارد را شنیده‌ایم و باید تاکید کنم چنین مواردی مأخذ علمی ندارد
وی تاکید کرد: البته اگر موضوع برجام حل شود و شاهد رفع تحریم‌ها باشیم و همچنین موضوع FATF حل شود، می‌توان به رشد تولید و افزایش درآمد سرانه مردم امیدوار بود و در نتیجه می‌توان به تثبیت نرخ ارز در محدود 27 تا 30 هزار تومان امید داشت.
این کارشناس مسائل اقتصادی در پاسخ به این پرسش که آیا می‌توان انتظار داشت پس از رفع تمام موانع، دلار به محدود نرخ 20 هزار تومان بازگردد، عنوان کرد: خیر انتظار بیهوده‌ای است و این مساله منطقی نیست زیرا نرخ ارز در صورتی کاهش خواهد یافت که به امکان ارزآوری قابل توجهی دست یابیم و بتوانیم بیش از نیاز به درآمد ارزی برسیم و تقاضا را به صورت کامل پاسخ دهد. در این صورت می‌توان امیدوار بود تا نرخ دلار ثبات پیدا کند البته باید توجه داشت در عمل این‌گونه نخواهد شد.
وی درباره عملکرد دولت سیزدهم در نخستین ماه‌های زمامداری امور، در زمینه کنترل تورم و به ویژه نرخ‌ارز بیان کرد: متاسفانه دولت عملکرد بسیار مثبتی در زمینه کاهش نرخ تورم و ثبات نرخ ارز و بهبود وضعیت اقتصادی مردم نداشته است و مشخص است دولت نتوانسته کاری انجام دهد؛ وضعیت تحریم‌ها ادامه دارد، کاهش فروش نفت وجود دارد، موضوع FATF حل نشده است، بحث نبود تمایل برای سرمایه‌گذاری در کشور وجود دارد، موضوع عدم اطمینان در اقتصاد کشور همچنان ادامه دارد و در مجموع دولت جدید کار عملی انجام نداده و طبیعی است که مشکلات تداوم یابد.
علی قنبری، در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: هر چند انفجار قیمت ارز در راه نیست اما باید دلار 20 هزار تومانی را فراموش کرد و رسیدن دلار به 40 هزار تومان، در صورت عدم رفع تحریم‌ها و نپیوستن به اف‌ای‌تی‌اف دور از ذهن نیست
وی خاطر‌نشان کرد: متاسفانه تصمیماتی که گرفته می‌شود نیز تصمیمات به اصطلاح پخته و حساب‌شده‌ای نیست.
قنبری گفت: یکی از مواردی که موجب انتقادات نسبت به عملکرد دولت شده؛ موضع سفر‌های هفتگی به استان‌های مختلف کشور است که بدون حساب و کتاب و بررسی دقیق است و این‌گونه منابع کشور به هدر می‌رود و وقت مسئولان به انجام امور ظاهری به جای انجام کارهای اساسی و ساختاری صرف می‌شود.
وی ادامه داد: در این مدت هیچ برنامه‌‌ای برای بهبود وضعیت کشور اعلام نشده و هیچ تصمیم ساختاری گرفته نشده و طبیعی است که وضعیت اقتصادی کشور در ماه‌های اخیر بهتر نشده است.
این اقتصاددان بیان کرد: با توجه به این وضعیت مردم همچنان در تنگناهای اقتصادی قرار دارند.
وی به دولت سیزدهم برای ماه‌های باقی مانده از سال 1400 توصیه کرد: برای مدت باقی‌مانده از سال 1400 از دولت انتظار دارم تا برای اقتصاد ثبات ایجاد کرده و از اخذ تصمیمات مقطعی و غیرکارشناسی پرهیز کند؛ درخواست‌های مبتنی بر افزایش تقاضا برای دریافت ارز را محدود کند و در کشور با ایجاد امنیت، شرایط برای تضمین سرمایه‌گذاری را افزایش دهد و از انتصابات غیرکارشناسی بپرهیزد و افراد با تجربه و متخصص را در امور مختلف به کار گیرد تا کشور در یک وضعیت با ثبات، آرام و شرایط اطمینان‌بخش با هدف زمینه‌سازی برای تولید و سرمایه‌گذاری بیشتر و در نهایت صادرات بیشتر حرکت کند.
پیش‌بینی‌های اخیر نرخ ارز مأخذ علمی ندارد
همچنین مهدی پازوکی، استاد دانشگاه و تحلیلگر مسائل اقتصادی درباره پیش‌بینی‌های منتشر شده درباره نرخ ارز در سال‌های آتی به «توسعه ایرانی»گفت: بنده این موارد را شنیده‌ایم و باید تاکید کنم چنین مواردی مأخذ علمی ندارد.
وی افزود: اقتصاددان بودن برپایه رمالی و پیش‌بینی کردن نیست و اگر کسی چنین اطلاعاتی از نرخ ارز داشته باشد به حتم تمام سرمایه خود را می‌فروشد و تبدیل به ارز می‌کند.
وی عنوان کرد: گسترش این‌گونه اخبار منشأ سیاسی دارد و با توجه به اینکه اقتصاد ایران در شرایط فعلی به شدت درگیر بی‌ثباتی است؛ باید سعی کنیم با سیاست‌های بخردانه ثبات را به اقتصاد کشور بازگردانیم و این کار وظیفه حکومت است.
وی تاکید کرد:خوشبختانه حکومت یک‌دست شده و اگر آقایان از این فرصت تاریخی استفاده نکنند، قطعا نسل آینده آنها را نخواهد بخشید.
وی ادامه داد: اکنون قوای قضاییه، مجریه و مقننه همه یک‌دست هستند و اگر قرار است با فساد مبارزه شود همه با هم می‌توانند این کار را انجام دهند و در این شرایط باید سعی کرد تا ایران به جامعه جهانی بازگردد.
پازوکی تصریح کرد: اعتقاد دارم یکی از دلایل بی‌ثباتی عدم تعامل اقتصاد ایران با جامعه جهانی است و ایران اگر منطقی و علمی با مشکلات برخورد کند و سیاست خارجی در خدمت توسعه و پیشرفت کشور باشد قطعا بازارهای اقتصادی از جمله بازار ارز از ثبات برخوردار می‌شوند.
دیدگاه تان را بنویسید