مهرنوش حیدری

 بازار موادغذایی این روزها شاهد افزایش نرخ‌هاست به طوری که در 5 ماهه سال 1400 تحت‌تاثیر شیوع کرونا و همچنین پایین آمدن توان اقتصادی، میزان خرید مواد غذایی 35 درصد کاهش داشته است. در چنین شرایطی و بر اساس آمارهای رسمی در 4 ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل، قیمت برنج خارجی بین 27.4 تا 79.3 درصد افزایش یافته و در مقابل قیمت انواع برنج ایرانی نیز حدود 39 درصد بالا رفته است.

بر اساس آمارهای منتشر شده ؛ برنج پاکستانی باسماتی از تیرماه 99 تا تیر ماه 1400 در مجموع 27.4 درصد افزایش قیمت داشته است و از هر کیلوگرم 193 هزار و 794 ریال در تیرماه 99 به هر کیلوگرم 246 هزار و 938 ریال در تیرماه 1400 رسیده است. برنج تایلندی نیز 79.3 درصد افزایش قیمت داشته است و از هر کیلوگرم 88 هزار و 754 ریال در تیرماه 99 به 159 هزار و 133 ریال در تیرماه 1400 افزایش یافته است.  برنج طارم اعلا در بازه زمانی تیرماه 99 تا تیرماه 1400 در مجموع 39.4 درصد و برنج داخلی هاشمی درجه یک در این بازه زمانی 39 درصد افزایش قیمت یافته است.

مانند همیشه دلالان و واسطه‌ها متهمان اصلی افزایش قیمت معرفی می‎شوند حال آنکه نرخ تورم عمومی در کشور بالاست و تورم مواد غذایی نیز بالاتر از تورم عمومی اعلام شده است.

دبیر انجمن برنج ایران در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: بر اساس قانون مصوب مجلس زمین کشاورزی نمی‎تواند تبدیل به ویلا شود؛ اما کسی که بر این قانون نظارت و با متخلفان برخورد کند، وجود ندارد

واسطه‌ها اجازه عرضه برنج  به بازار را ندادند!

با این حال خبرهای رسیده به خبرنگار «توسعه ایرانی» نشان می‌دهد در هفته‌های گذشته و به ویژه از نیمه مرداد تا ابتدای شهریورماه واسطه‌ها اجازه عرضه برنج به بازار را نداده‌اند و همین امر سبب شده است قیمت برنج در انبار کارخانه‌ها و شالیکوبی‌ها تا 41 هزار تومان افزایش یابد.

قیمت برنج در شالیکوبی‌ و کارخانه

دبیر انجمن برنج ایران درباره وضعیت بازار این محصول به «توسعه ایرانی» گفت: قیمت برنج همانند سایر اقلام خوراکی افزایش یافته و این مساله فقط مختص قیمت برنج نیست بلکه در این مدت شاهد افزایش نرخ گوشت، مرغ و ... نیز بوده‌ایم و جالب اینکه قیمت برنج نسبت به سایر اقلام خوراکی و مواد غذایی کمتر افزایش یافته است.

جمیل علیزاده شایق، افزود: سال گذشته قیمت هر کیلو برنج ایرانی در کارخانه و در محل تولید بین 34 تا 35 هزار تومان بود و امسال 38 تا 39 هزار تومان رسیده است. همچنین برنج درجه یک نیز در محل تولید حداکثر 40 هزار تومان به فروش می‌رسد و باید توجه داشت که بر قیمت همه کالاها روز به روز افزوده می‌شود.

این مسئول بیان کرد: ارزان‌ترین برنج‌های تولیدشده در شمال کشور اکنون بین 25 تا 30 هزار تومان قیمت دارد. همچنین قیمت برنج‌های خارجی در استان‌های شمالی بین 20 تا 25 هزار تومان است و کسانی که گرن گرانی برنج هستند بهتر است نرخ تورم را مهار کنند چون سرکوب قیمتی یک کالا جواب نخواهد داد.

میزان سطح زیرکشت برنج  در کشور

علیزاده شایق در پاسخ به این سوال که آیا سطح زیر کشت برنج در کشور تغییر کرده یا خیر؟توضیح داد: سطح کشت مطلوب و مناسب برای کشت برنج 520 هزار هکتاراست که برای این سطح معمولا آب مورد نیاز تامین است البته سال 98 و 99 به دلیل بارندگی‌های فراوان و هم شرایط مطلوب آب و هوایی؛ سطح زیرکشت تا بیش از 620 تا 630 هزار هکتار افزایش یافت که البته این شرایط شکننده بود و با کاهش بارندگی‌ها این سطح به جایگاه قبلی خود باز‌گشت به طوری که در خوزستان که معمولا 100هزار هکتار اراضی به زیر کشت برنج می رسد در سال گذشته از این میزان فراتر رفت اما امسال دوباره به جایگاه اصلی و مطمئن خود بازگشتیم و سطح زیر کشت برنج 520 هزار هکتار است که این میزان راضی کننده است بنابراین نمی‌توان گفت سطح زیر کشت کاهش یافته است.   وی گفت: به عبارت دیگر میزان کشت برنج متناس با سال‌های عادی است.  

این مسئول درباره برخی اظهارنظرها درباره جایگزین شدن کشت برنج به جای کشت گندم به دلیل سود بیشتر این محصول در نقاط مختلف کشور نیز توضیح داد: اصلا زمان کشت کندم و برنج دو فصل متفاوت است و اصلا امکان ندارد جایی که گندم کاشت می‌شده بتوان برنج کاشت و یا برعکس؛ حتی در برخی استان‌ها مانند گلستان که گندم می‌کارند پس از برداشت این محصول، برنج می‌کارند اما این‌گونه نیست که همزمان بتوان بین کاشت گندم و برنج دست به انتخاب زد.

تاثیر ویلاسازی در کاهش شالیزارها

دبیر انجمن برنج ایران درباره لطمات ویلاسازی‌ها بر کاهش شالیزارها در شمال کشور گفت: قانونی به تصویب مجلس رسیده که بر اساس آن در برخی غرفه‌های کشاورزی و اراضی ساحلی اجازه تغییر کاربری اراضی و ساخت و ساز وجود ندارد و قانون تغییر کاربری اجازه نمی‌دهد زمین کشاورزی تبدیل به ویلا شود اما کسی که بر این قانون نظارت و با متخلفان برخورد کند، وجود ندارد.

وی تاکید کرد: متاسفانه بسیاری از افراد در شالیزارها و اراضی کشاورزی ویلاسازی کرده‌اند.

 به گفته وی به این ترتیب سه عامل تورم عمومی، برگشت سطح زیر کشت به وضعیت عادی و ویلاسازی در شالیزارها و تخریب شالیزارها عوامل موثر بر گرانی برنج بوده‌اند.

او تاکید کرد: ادامه روند ویلاسازی‎ها در آینده سفره خانوار ایرانی را بیش از پیش در معرض خطر قرار خواهد داد.

افزایش 48درصدی قیمت برنج در عمده‌فروشی‌های بنکداران

دبیر اتحادیه بنکداران مواد غذایی نیز درباره وضعیت قیمت برنج در عمده‌ فروشی‌ها گفت: از 15 فروردین و همزمان با آغاز رسمی فعالیت بنکداران در سال 1400 تا نیمه شهریور ماه، قیمت برنج ایرانی در بازار 48 درصد افزایش یافته است.

قاسمعلی حسنی، افزود: بهترین برنجی که در 15 فروردین ماه و به قیمت 31 هزار تومان فروخته می‌شد اکنون به قیمت 46 هزار تومان و به صورت عمده فروخته می‌شود.

وی گفت: حداقل قیمت برنج ایرانی در این بازار برابر با کیلویی 36 هزار تومان است.

وی عنوان کرد: البته قیمت برنج خارجی در این مدت تفاوت چندانی نداشته است و اکنون بین 19 هزار و 500 تومان تا 23 هزار و 500 تومان فروخته می‌شود.

حسنی گفت: از ابتدای سال تاکنون شاهد افت خرید 35درصدی  تمام مواد غذایی از سوی مصرف‌کنندگان بوده‌ایم و دلایل مختلفی مانند افزایش قیمت مواد غذایی، برگزار نشدن مراسم‌های عزاداری و عروسی، مهمانی‌ها و از همه مهمتر شاهد کاهش 70 تا 80 درصدی اسراف در خانواده‌ها هستیم و این موارد سبب پایین آمدن میزان فروش بنکداران مواد غذایی شده است.

وی گفت: مردم با توجه به توان اقتصادی خود نسبت به خرید برنج اقدام می‌کنند و در مجموع آشپزخانه‌های مصرفی بیشتر برنج خارجی خریداری و مصرف می‌کنند.

دبیر اتحادیه بنکداران مواد غذایی درباره افزایش تمایل نسبت به خرید برنج «نیم دانه» توضیح داد: همیشه تمایل به خرید این نوع برنج در بازار وجود داشته و مشتری خاص خود را دارد به طوری‌که در سال‌های گذشته نیز برخی خانواده نسبت به مصرف برنج «نیم دانه» اقدام می‌کردند و مصرف آن صرفا به دلیل ارزان بودن این محصول نیست.

 

نگاهی به قیمت انواع برنج ایرانی

در شهرهای مختلف می‌توان انواع برنج را با قیمت‌های مختلفی خریداری کرد به طوری که با صرف قیمتی بین 35 هزار تومان تا 59 هزار تومان می‌توان این محصول را خریداری کرد.

نام محصول    قیمت

برنج طارم محلی فریدونکنار    44500 تومان

برنج هاشمی درجه یک    50000 تومان

برنج طارم هاشمی    42900 تومان

برنج سرلاشه طارم فریدونکنار    39900 تومان

دمسیاه اعلاءمحلی    47200 تومان

برنج هاشمی آستانه اشرفیه    35000 تومان

برنج هاشمی اشرافی درجه یک گیلان    47500 تومان

برنج فجر گرگان    41000 تومان

برنج طارم فجر    41900 تومان

برنج دودی سنتی هاشمی سفارشی    59000 تومان

برنج طارم هاشمی اعلا    41200 تومان