مهار قیمت‌ها، دستاورد بر باد رفته دولت

مهدی الیاسی، روزنامه نگار

در میان اعداد و ارقام اقتصادی و آمارهای گوناگونی که از شاخص‌های اقتصاد کلان ارائه می‌شود دو شاخص نرخ تورم و قیمت دلار بیش از سایر داده‌های اقتصادی با زندگی یومیه عموم شهروندان ارتباط دارد و خانوارها تاثیر مستتقیم آن بر سبد مصرف و قدرت خرید خود را حس می‌کنند. هر چند اقتصاددانان تلاش وافر دارند تا تفاوت میان گرانی و تورم را توضیح دهند اما آنچه مردم در عل شاهد آن هستند کاهش قدرت خرید خود و کوچک‌تر شدن سفره‌هایشان است.

کنترل قیمت ارز و تک رقمی شدن نرخ تورم دو دستاوردی بود که تیم اقتصادی دولت روحانی در سخنرانی‌های عمومی و به خصوص در انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته، با مباهات از آن یاد می‌کردند؛ دو دستاوردی که در ماه‌های گذشته بر باد رفته است. قیمت دلار از کنترل دولت خارج شده و با تدوام سرکشی، اینک به کانال 15 هزار تومان وارد شده و کارشناسان چشم‌انداز رسیدن به سقف 20 هزار تومان را در یک الی دو هفته آینده متصور می‌دانند.

از سوی دیگر قیمت اقلام و کالاهای اساسی که با سفره مردم ارتباط مستقیم دارد نیز سیر صعودی دارد. بنا بر اعلام مرکز آمار ایران، نرخ تورم بار دیگر به مدار تورم دو رقمی باز گشته است؛ امری که با توجه به جهش نقدینگی در سال‌های گذشته و رشد قیمت دلار و در نتیجه رشد قیمت کالاهای وارداتی، می‌تواند تورم بالای 40درصد در ماه‌های آینده را موجب شود، تورمی که مشابه آن در سال 1374 و در دولت دوم هاشمی رفسنجانی و سال 1391 در دولت محمود احمدی‌نژاد رخ داد.

در این خصوص نگاهی به وضعیت قیمت گوشت قرمز و تخم مرغ به عنوان دو کالای پروتئینی پرمصرف شایان توجه است:

قیمت گوشت قرمز پایین نیامد

قیمت مرغ در هفته‌های گذشته سیر صعودی داشت و حتی در مقطعی به کیلویی 11 هزار تومان نیز رسید اما با مداخله دولت ابتدا به 9 هزار تومان و سپس وارد کانال 7 تا 8 هزار تومان شد اما گوشت قرمز مسیری عکس را پیمود.

قیمت گوشت قرمز در روزهای شروع ماه محرم افزایش چشمگیری داشت که فروشندگان، علت آن را کاهش عرضه گوشت وارداتی عنوان می کردند و نایب رییس اتاق اصناف هم از واردات گوشت برزیلی برای تنظیم بازار خبر داد، اما دهه اول محرم به پایان رسید و نه‌تنها از گوشت‌های برزیلی خبری نشد بلکه کاهش تقاضا هم تاثیری در قیمت‌ها نداشته و گوشت گوساله همچنان از گوشت گوسفندی گران‌تر است.

به گزارش ایسنا، در آستانه ماه محرم قیمت گوشت گاو و گوساله افزایش چشمگیری داشت؛ طوری‌که در روزهای منتهی به تاسوعا و عاشورا و در نتیجه افزایش تقاضای مصرف گوشت قرمز در هیات‌ها و تکایا، مشاهدات از بازار حاکی از این بود که هر کیلوگرم گوشت گوساله ۶۵ تا ۷۰ هزار تومان به فروش می‌رسید که قیمت آن از قیمت گوشت گوسفندی هم پیشی گرفته بود. به طوری‌که آمار بانک مرکزی هم این افزایش قیمت را تایید کرد؛ چراکه طبق این آمار، متوسط قیمت گوشت قرمز در خرده‌‌فروشی‌های تهران در این ایام نسبت به ماه قبلش ۱۰.۴ درصد و نسبت به سال قبلش ۴۶.۸ درصد گران شده است که افزایش قیمت گوشت گوساله ۱۴.۹ درصد و گوشت گوسفندی ۹.۱ درصد بوده است.

در این میان علت افزایش قیمت، افزایش تقاضا و کاهش عرضه گوشت وارداتی عنوان شد و نایب رییس اتاق اصناف هم از واردات گوشت برزیلی برای تنظیم بازار خبر داد که البته این تنظیم بازار نوش‌دارویی پس از مرگ سهراب برای ایام پرتقاضای مصرف بود ، چراکه زمان اوج مصرف به پایان رسید و افزایش عرضه که می‌توانست قیمت‌ها را بشکند انجام نشد.

اکنون پس از پایان دهه اول محرم و تمام شدن پیک خرید گوشت قرمز، انتظار می‌رفت قیمت‌ها شکسته شود اما گزارش میدانی از خرده‌فروشی‌های سطح شهر گویای این موضوع نیست و هنوز قیمت‌ها تغییری نکرده است.

فروشندگان می‌گویند علت افزایش بی سابقه قیمت گوشت گوساله و گاو، کاهش واردات گوشت یخی است، چراکه با افزایش نرخ دلار واردات گوشت قرمز برای واردکنندگان صرفه اقتصادی ندارد. آن‌ها همچنین می‌گویند دلال‌ها از شرایط بازار سوء استفاده کرده و گوشت گوساله را گران کرده‌اند تا جایی که حتی در حال حاضر گوشت گوساله در بازار گران‌تر از گوشت گوسفندی فروخته می‌شود که این اتفاق تقریبا بی‌سابقه بوده است.

در حال حاضر هر کیلوگرم گوشت گوساله ۶۷ تا ۷۵ هزار تومان و شقه گوسفندی کیلویی ۶۰ تا ۶۵ هزار تومان در بازار مصرف عرضه می‌شود.

آغاز سال تحصیلی و افزایش مصرف تخم‌مرغ

تخم مرغ نیز از جمله اقلامی ضروری و پر مصرف خانوار‌هاست که ‌به‌رغم تثبیت  نسبی قیمت احتمال افزایش قیمت اندک آن متصور است. به خصوص این که با آغاز سال تحصیلی میزان مصرف آن افزایش می‌یابد. البته جلوگیری از صادرات تخم‌ مرغ یکی از علل اصلی مهار نسبی قیمت این کالای اساسی بوده است.  در این خصوص رئیس هیات‌مدیره اتحادیه مرغ تخمگذاراستان تهران با بیان اینکه تخم‌مرغ طی روزهای آتی حدود۶درصد گران می‌شود، گفت: به دلیل درگیری باآنفلوانزا وممنوعیت صادرات کالاهای اساسی، صادرات تخم مرغ متوقف است.

ناصر نبی‌پور،  با بیان اینکه قیمت تخم مرغ نسبت به ۲۰ روز گذشته درب مرغداری حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ تومان کاهش یافته است، گفت: هم اکنون میانگین قیمت هر کیلوگرم تخم مرغ درب مرغداری ۷۰۰۰ تا ۷۱۰۰ تومان است.

وی آغاز سال تحصیلی جدید را یکی از دلایل افزایش قیمت دانست و تاکید کرد: با توجه به آغاز سال تحصیلی و افزایش تقاضا برای این کالا، پیش‌بینی می‌شود قیمت تخم مرغ طی روزهای آینده بین ۵ تا ۶ درصد افزایش یابد. افزایش تقاضا دلیل این مساله است و تولید هیچ مشکلی ندارد و روال عادی خودش را طی می‌کند.

نبی‌پور درباره آخرین وضعیت نهاده‌های تولید و شانه و کارتن نیز گفت:  همه نهاده ها فراوان هستند، کمبودی نیست فقط قیمت آنها گران است و مشخص نیست طی یک تا دو ساعت آینده چه اتفاقی برای قیمت ها رخ می دهد.

وی درباره صادرات این کالا از کشور نیز با بیان اینکه هنوز ایران از آنفلوانزای فوق حاد پرندگان پاک نشده است، افزود: با توجه به اینکه هنوز این مساله از سوی سازمان دامپزشکی کشور به سازمان جهانی بهداشت دام اعلام نشده، صادرات ممنوع است.

هم اکنون در اصفهان برخی واحدهای تولیدی با این بیماری درگیر هستند، اما وضعیت شیوع نسبت به سال گذشته بسیار بهبود یافته است. با توجه به اینکه تولید نسبت به سال قبل مقداری کاهش یافته دولت اجازه صادرات نمی‌دهد، چون قیمت تخم مرغ در داخل بالا می رود و فعلا صادرات کالاهای اساسی ممنوع است.