حقوق محترم حیوانات

در هفته‌ای که گذشت، روز جهانی محیط زیست را پشت سر گذاشتیم؛ روز جهانی محیط زیست، روزی است که سازمان ملل برای افزایش آگاهی مردم جهت نگهداری از محیط زیست و تحریک سیاستمداران برای گرفتن تصمیماتی برای رویارویی با تخریب محیط زیست و گونه‌های زیستی جانوری، انتخاب کرده است. به همین بهانه بی‌مناسبت نیست که به معرفی کتاب «آزادی حیوانات» بپردازیم؛ کتاب آزادی حیوانات، اثر پیتر سینگر است که درحمایت از حقوق حیوانات نوشته شده و با ترجمه خوب بهنام خداپناه در نشر ققنوس منتشر شده است. کتاب آزادی حیوانات، پرسش‌هایی اخلاقی مطرح می‌کند که هر انسانی باید آن‌ها را جدی بگیرد. ممکن است همه مخاطبان با نظر سینگر موافق نباشند، اما با فرض این‌که بشر قدرت عظیمی نسبت به همه حیوانات دیگر در اختیار دارد، این مسئولیت اخلاقی را داریم که آن را به‌دقت مطالعه کنیم. پیتر سینگر تقریبا 40 سال پیش، یعنی در سال1975 این کتاب را نوشته و معتقد است که نگرش انسان باید نسبت به حیوانات تغییر کند. این کتاب درباره خودکامگی انسان در برابر حیوانات است. این خودکامگی از دوران گذشته تاکنون همچنان موجب وسعت درد و رنجی شده که تنها می‌توان آن را با درد و رنجی که خودکامگی سفیدپوستان بر سیاه‌پوستان تحمیل کرده، مقایسه کرد. نزاع با این خودکامگی نزاعی است که با اهمیت هر موضوع اخلاقی واجتماعی‌ای در سال‌های اخیر قابل‌قیاس است.  

 کتاب «آزادی حیوانات» در نخستین نوبت چاپش، با هدف دگرگون کردن رفتار انسان‌ها با حیوانات، الهام‌بخش جنبشی جهانی شد. میلیون‌ها زن و مرد در گوشه و کنار جهان با خواندن این اثر توجه‌شان به سوءاستفاده‌های تکان‌دهنده از حیوانات جلب شد، اما مسلم است که تنها تلاش این کتاب برملاکردن واقعیت‌های خوفناک دامداری صنعتی نیست و پیتر سینگر برای تأثیر بیشتر و نتیجه گرفتن از تحقیقاتش، جایگزین‌هایی را هم پیشنهاد می‌کند که هم برای انسان‌ها و هم برای حیوانات مفید است.