ساخت دو سمفونی در کمتر از یک ماه توسط یک آهنگساز

لیلا موسی زاده

هفته گذشته در نشست خبری سی و پنجمین جشنواره موسیقی فجر، مدیر دفتر موسیقی خبر از سفارش ساخت دو سمفونی برای بزرگداشت یاد سردار قاسم سلیمانی و کشته‌شدگان هواپیمای اوکراینی داد که در جشنواره موسیقی فجر پیش‌ رو هر دو اجرا خواهند شد. او این سفارش را حرکتی موسیقایی‌تر، برای یادبود این از دست رفتگان در جشنواره موسیقی فجر امسال که هم‌زمان با چهلم آنها برگزار می‌شود دانست.

حرکتی موسیقایی که مواجهه موزیسین‌مابانه را با رویدادهای ناگوار زندگی نشان می‌دهد و تعبیری این‌گونه دارد که هرکسی در زندگی نغمه‌ای را می‌خواند و شنیدن هر نغمه که خود غنیمتی است فرصتی و اقبالی می‌طلبد که به عمر شخص شنونده و خواننده وابسته است. ازاین‌رو نغماتی نیز در رثای آنها سر داده می‌شود که نغمه‌ زندگی‌شان به پایان رسیده یا ناشنیده مانده است.

ازاین‌رو ثبت رویدادها و حوادث تلخ و شیرین در قالب فرمی موسیقایی می‌تواند در بلندمدت ثبت تاریخ را به‌گونه‌ای دیگر پر کرده و غنا بخشد و البته پر از تکه‌هایی برای شنیدن نماید. اما ازآنجایی‌که از زمان بروز این حوادث ناگوار تا زمان جشنواره موسیقی فجر کمتر از 40 روز فرصت باقی بوده طرح چنین پیشنهادی قاعدتاً به علت ضیق وقت موافق کمتر موزیسینی قرار می‌گرفته است. مساله‌ای که ریسک بزرگ دفتر موسیقی محسوب می‌شود. چراکه به علت عجله و کمبود زمان آنها را در موقعیت فرودست و خواهشی قرار داده است و موضع آهنگساز را فرادست کرده است. مساله‌ای که هرگز نباید با توجه به بودجه‌ای که صرف این سفارش‌ها می‌شود رخ نماید. از طرف دیگر در زمان کوتاه کدام آهنگساز این توانایی را دارد که دو سمفونی بنویسد؟ چراکه ساخت یک قطعه سمفونیک اغلب ماه‌ها بلکه در مواردی سال‌ها زمان می‌برد و در یک مجال اندک چگونه ممکن است آنهم نه یک سمفونی بلکه دو سمفونی نوشته شود؟ آن هم یعنی در کمتر از 25 روز تا در فرصت یک‌ماهه حداقل 5 روز برای تمرین ارکستر و اجرا بماند. ازاین‌رو سمفونی ساخته‌شده می‌تواند چندین حالت داشته باشد ازجمله اینکه: آهنگساز پیش‌تر آن را نوشته باشد و در قالب نام پیشنهادی دفتر موسیقی ارائه کند یا اینکه قطعه‌ای در همین مدت اندک نوشته‌ شده باشد که ممکن است ضعیف یا قوی باشد. ازاین‌رو بهتر است از هم‌اکنون دست‌اندرکاران سفارش این قطعات از آهنگساز بخواهند پارتیتور هر دو قطعه را پس از اتمام نوشتن به‌صورت فایل پی‌دی‌اف در اختیار وب‌سایت جشنواره برای انتشار عمومی قرار دهد. تا اهالی فن در این دو سمفونی دقیق شوند و از چندوچون هنر آهنگساز و توانایی‌های بیشتر او خبر دهند.