تک‌آهنگ‌های درآمدزا معضل جدید بازار نشر
سود شهرت تک‌آهنگ‌ها
ناشران موسیقی بارها درباره دلایل گرایش هنرمندان به تولید تک‌آهنگ و کاهش تعداد آلبوم‌های موسیقی، به هزینه بالای تولید آلبوم که باعث روی آوردن هنرمندان به تک‌ترک شده، اشاره کرده‌اند و در این بین نیما جوان، مدیر نشر و پخش جوان، در مصاحبه‌ای در واکاوی این رویکرد جدید می‌گوید: «تک‌ترک تنها هزینه استودیویی دارد و هزینه‌هایی همانند تکثیر، چاپ، صنعت و فرآیند نشر را ندارد؛ به همین دلیل هنرمندان به جای اینکه به تولید آلبوم فکر کنند، سراغ تولید تک‌ترک می‌روند و اگر آن اثر در فضای مجازی با استقبال روبه‌رو شود به کنسرت خواهند اندیشید که متأسفانه در نهایت تولید آلبوم کمرنگ و کمرنگ‌تر خواهد شد.» در غرب تولید تک‌آهنگ بیشتر جنبه معرفی یک آلبوم را دارد. از این رو تمام هم و غم موزیسین‌ها انتشار آلبوم است و تبلیغات البوم‌ها را با تک‌آهنگ همان آلبوم انجام می‌دهند. نیما جوان در این زمینه توضیح می‌دهد: «درست است ولی این روند در ایران برعکس است و تک‌آهنگ جنبه تبلیغاتی برای کنسرت هنرمند را دارد. در گذشته تولید آلبوم در تمام سبک‌ها از جمله پاپ، راک، جاز و ... یک فرآیند هنری محسوب می‌شد؛ درواقع آلبوم محتوای خاصی داشت که برای آن فکر شده بود. ولی در حال حاضر با توجه به اینکه دنیای ما مصرفی شده، تک‌آهنگی که منتشر می‌شود نماینده معرفی آلبوم نیست؛ بلکه جنبه جذب و افزایش طرفدار برای دستیابی به موفقیت در کنسرت را دارد.»
این تهیه‌کننده موسیقی می‌گوید که هنرمند برای تولید تک‌ترک نیازی به حمایت مالی از طرف ناشر ندارد؛ چراکه قانون دفتر موسیقی اجازه می‌دهد خود هنرمند مستقیما با ارشاد رو به رو شود و پرونده تشکیل دهد.
جوان که در زمینه تولید موسیقی تلفیقی و کلاسیک فعال است، درباره انتشار تک‌ترک در حوزه موسیقی جدی توضیح می‌دهد: «درست است که تک‌ترک سود مالی به همراه ندارد ولی سود معنوی دارد. به این منظور که اگر آن تک‌ترک بین مخاطبان محبوب شود، افزایش مخاطب دارد و کنسرت‌ها سریع‌تر پر می‌شوند و فرقی ندارد که حوزه پاپ است یا جدی.» او در پاسخ به اینکه ذی‌نفعان تولید آلبوم چه کسانی خواهند بود؟ می‌گوید: «خود هنرمند تا درصدی از این کار سود می‌برد، ولی در ادامه وقتی که قصد برگزاری کنسرت را دارد باید تهیه‌کننده داشته باشد. درواقع باید شرکتی باشد که برای اجاره سالن‌های بزرگ و برگزاری کنسرت مجوز بگیرد. پس در چنین حالتی تهیه‌کننده نیز از انتشار تک‌آهنگ سود مالی خواهد برد.»
جوان تأکید می‌کند که افزایش انتشار تک‌آهنگ می‌تواند مشکل‌ساز شود، به این صورت که انگار بازویی از بدنه موسیقی ما قطع شود. تک‌آهنگ می‌تواند حیات خود را داشته باشد ولی نباید در کنار آن آلبوم کم رنگ شود. درواقع تولید تک ترک در خارج از ایران نیز صورت می‌گیرد ولی تولید آلبوم کمرنگ نخواهد شد. او در همین راستا می‌گوید: «در کشور ما به دلیل داشتن حجم بالایی از قواعد اشتباه و گم شدن حلقه‌ای به نام پروموت (ترفیع) یا تبلیغات، اگر یک آلبوم را با هزینه‌ها و دردسرهای زیاد منتشر کنید مخاطب نخواهد داشت. به همین دلیل همه به سمت کنسرت یا تک‌ترک رفته‌اند.»
این تهیه‌کننده موسیقی در پاسخ به اینکه به نظر او تأثیر سیاست‌های ارشاد روی افزایش انتشار تک‌آهنگ تا چه حد بوده است؟ عنوان می‌کند: «اتفاق‌هایی که رخ می‌دهد اصلا به ارشاد ربطی ندارد. زیرا ارشاد مرکزی است برای ممیزی آثار و در سیاست‌گذاری‌های کلی فرهنگی اصلا نقشی ندارد و همه این اتفاقات در قسمت‌های خصوصی رخ می‌دهد. ارشاد تنها در زمان برگزاری جشنواره‌های خودش مانند «جشنواره موسیقی جوان و یا فجر» سیاست‌گذاری می‌کند؛ وگرنه در تولید محتوا نقشی ندارد.»
دیدگاه تان را بنویسید