هنگامی که دانشنامه اسلام منتشر شده بود، پروفسور احسان یارشاطر از یکی از ویراستاران ویرایش دوم دانشنامه اسلام، برنارد لوئیس می‌پرسد که چرا مدخل‌های مربوط به ایران و از جمله مدخل مربوط به احمد شاه قاجار این‌قدر کم محتوا است؟ برنارد لوئیس با نظر استاد احسان یارشاطر موافقت می‌کند و می‌گوید که دلیل این اتفاق مخالفت با ایران نیست، بلکه این است که درباره ایران‌شناسی تعداد پژوهشگران بسیار اندک است. در همان هنگام ایده تدوین دانشنامه‌ای مختص به ایران و ایران‌شناسی به ذهنش خطور می‌کند. پروفسور یارشاطر از ترجمه دانشنامه اسلام آغاز کرد اما مطالب مربوط به ایران را کافی ندانست و در نتیجه ابتدا 10 مجلد دانشنامه ایران و اسلام را تدوین و منتشر کرد که تا انقلاب در ایران ادامه داشت، اما در نهایت تصمیم گرفت دانشنامه‌ای مختص به ایران را به زبان انگلیسی منتشر کند تا مورد ارجاع بین‌المللی در تمام جهان باشد و این‌گونه سنگ‌بنای دانشنامه‌ای مختص به تمدن و فرهنگ و زبان ایران نهاده می‌شود و نامش را ایرانیکا می‌گذارند.

دانشنامه ایرانیکا یک پروژه گروهی بین‌المللی و بزرگ‌ترین و جامع‌ترین پروژه ایران‌شناختی است که به سردبیری احسان یارشاطر و شورای ویراستاران ایران‌شناس که از پژوهشگران برجسته در زمینه مطالعات ایران‌شناسی هستند، در دانشگاه کلمبیای نیویورک آمریکا منتشر می‌شود. پروفسور احسان یارشاطر که از ابتدا سردبیر ایرانیکا بود، در سال 2017 به دلیل کهولت سن سردبیری را به التون دانیل واگذار کرد.