یک پایان‌بندی شیرین

علیرضا بخشی استوار

اکران فیلم‌ها در سی و نهمین جشنواره فیلم فجر با دو فیلم «یَدو» و «تی‌تی» برای اهالی رسانه به پایان رسید و با اعلام اسامی برندگان جوایز«سودای سیمرغ» مراسم اختتامیه برگزار شد. اما دو فیلمی که فرصت بررسی آن‌ها فراهم نشد را در این شماره تقدیم حضور می‌کنم با ذکر این نکته که این یادداشت پیش از اعلام اسامی برندگان جشنواره نوشته شده است.

 یدو

فیلم «یدو» به کارگردانی مهدی جعفری فیلمی متفاوت در حوزه دفاع‌مقدس بود. فیلمی که قهرمان نوجوانی را به قاب تصویر می‌کشید. جعفری قبل از این هم فیلم «23 نفر» را ساخته بود. فیلمی که قهرمان آن نیز یک نوجوان بود. این فیلم روایت نوجوانی در شکست حصر آبادان است که برای رفتن مادرش از شهر اصرار دارد. او برای این کار شروع به کشیدن نقشه‌هایی می‌کند و درنهایت تصمیم نهایی او و عملش بسیار غافلگیرانه است. غافلگیری که بر اساس منطق روایی اثر بسیار جذاب و باورپذیر به نظر می‌رسد. بازیگر نقش «یَدو» هم با وجود این که نابازیگر به نظر می‌رسد اما ظرایف و جزئیات نقشش را به خوبی درک کرده است و از این منظر تصویر شخصیتش را در اکت‌ها و حرکاتش به درستی به مخاطب منتقل می‌کند. از لحاظ موسیقی، تدوین و جلوه‌های ویژه بصری هم این فیلم قابل اعتناست. چرا که همه این مسائل پیرامونی فیلم در اختیار روایت اصلی به درستی تمهید شده و ما را با کاراکتر همراه می‌کند و همه این مسائل در مجموع فیلمی خوش ساخت و روایتی منسجم را پیش چشم مخاطب می‌گذارد و از این منظر می‌تواند به خوبی مورد توجه منتقدان و اهل هنر قرار بگیرد.

 تی‌تی

اما «تی‌تی» آخرین ساخته آیدا پناهنده پایان خوش جشنواره بود. فیلمی ساده با روایت و درامی تازه و با ارائه یک شخصیت منحصر به فرد و متفاوت. این فیلم از آنجایی که در استان گیلان فیلمبرداری شده با قاب‌های رنگی و دلنشینی همراه بود. کاراکترها و شخصیت‌ها در ابتدای فیلم با اکت‌های ساده‌ای که داشتند معرفی می‌شدند و کارگردان درباره آنها زیاده‌گویی نمی‌کرد. برگ برنده این فیلم بازی متفاوت الناز شاکردوست در نقش «تی‌تی» بود که در باورپذیر شدن شخصیت زن اصلی فیلم عملکرد شایسته تقدیری داشت. شاید این نکته را باید از سوی کارگردان دید که انتخاب بازیگر را به درستی انجام داده بود. «تی‌تی» حتی بحران دراماتیکش به واسطه یک اتفاق ساده و به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد یک شخصیت ساده رقم می‌خورد، اما در نشان دادن دوگانه‌های دو سوی قصه موفق است. در موقعیت‌های متضادی که شخصیت‌ها به دلیل سوءتفاهم و یا گمان‌های‌شان در برابر هم می‌ایستند می‌توان در کنار هر شخصیتی ایستاد و از منظر او نگاه کرد و با کاراکترها همزاد‌پنداری کرد. ایجاد یک روایت و معرفی یک شخصیت جدید کار آسانی نیست. در این فیلم یک نکته دیگر هم وجود دارد. با این که مسائل در بطن خودشان تلخ به نظر می‌رسند اما رنگارنگی و ویژگی‌هایی که شخصیت اصلی دارد همه‌چیز را وارد یک شوخ‌و‌شنگی می‌کند. شوخ و شنگی که از بطن خود داستان و شخصیت بیرون می‌آید و لودگی نیست. این فیلم در یک محیط باطراوت پیش می‌رود با این که بطن ماجراها تلخ است. فیلم «تی‌تی» با این که فضایی هنری دارد اما از جمله فیلم‌هایی است که می‌تواند در فضای گیشه هم موفق باشد.