۱۸ اردیبهشت ماه در حالی شاهد آتش سوزی در بازار تاریخی تبریز به عنوان بزرگترین بازار سرپوشیده دنیا بودیم که به گفته محققان در این حادثه تجربه آتش سوزی پلاسکو به عنوان نمونه بارز از نوع عملکرد نادرست در حفاظت از ابنیه و ساختمان، تکرار شد و این حادثه به دلیل اتصال برق و وجود مواد اشتعال‌زا رخ داد.

علی بیت‌اللهی در گفت‌وگو با ایسنا، حفظ آثار تاریخی را یکی از مهمترین مسئولیت‌های کشورها در زمینه کاهش خطر پذیری مخاطرات طبیعی یا انسان ساخت دانست و گفت: رویکردهای ما در محافظت آثار ارزشمند فرهنگی نباید غیر فعال و مقابله‌ای باشد بلکه با اقدامات بسیار ساده و کم هزینه می‌توان در این زمینه اقدام کرد تا این آثار گرانبها در مقابل مخاطرات، حداقل آسیب پذیری را داشته باشند.

دبیر کارگروه ملی مخاطرات، زلزله و لغزش لایه‌های زمین با اشاره به آتش‌سوزی بازار بزرگ تبریز اظهار کرد: این حادثه در روز ۱۸ اردیبهشت ماه در بخشی از این بازار رخ داد و این رویداد از آنجا مهم به نظر می‌رسد که می‌توانست منجر به از بین رفتن بخش عظیمی از این نماد معماری ارزشمند تاریخ کشور شود.

این محقق حوزه مخاطرات این آتش سوزی را در «سرای ایکی‌قاپیلی» (دو دری) یا راسته ایکی‌قاپیلی تبریز دانست و یادآور شد: در این آتش سوزی ۲۹ نفر دچار جراحت شدند که ۱۹ نفر آنها از آتش نشانان بودند. بیش از ۱۳۰ باب مغازه دچار حریق شدند و به طور کامل اجناس داخل آنها از بین رفت ضمن آنکه سقف شیروانی تیمچه نیز آسیب دید و در نهایت ضعف عمده‌ای که نظیر آن را در ساختمان پلاسکو مشاهده کردیم، در این حادثه نیز مشاهده کردیم.

جزئیات تجربه تکراری آتش سوزی

دبیر کارگروه ملی مخاطرات، زلزله و لغزش لایه‌های زمین گفت: این آتش‌سوزی تا ساعات اولیه روز ۱۹ اردیبهشت ادامه یافته و در نهایت با تلاش مأموران آتش نشانی مهار شد. بازار تبریز مهمترین بازار تاریخی سرپوشیده دنیا است و صیانت از آن بسیار ضرورت دارد. جا دارد که ارزیابی آسیب پذیری این مجموعه ملی بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

وی با اشاره به تجربیات مخاطرات، نظیر سیل‌های فروردین ماه سال جاری، افزود: بررسی این حوادث نشان می‌دهد در مجموعه‌های اجرایی و تصمیم‌گیر به اقدامات پیشگیرانه بها کمتری داده می‌شود و این در حالی است که محدوده بازار تبریز از قدیمی‌ترین محلات تبریز است و در مرکز شهر با معابر تنگ و پر تراکم جای گرفته است.

دلایل بروز آتش سوزی  بازار تاریخی تبریز

وی با اشاره به انجام مطالعات میدانی در محل آتش سوزی بازار تبریز توضیح داد: کارشناسان همکار این مطالعه به محل حادثه اعزام شدند و ضمن بازدید منطقه و مصاحبه با مردم و کسبه، دریافتند وقوع اتصال در پست ترانس برق واقع در محوطه سرا، علت حریق بوده است.

بیت‌اللهی با بیان اینکه در محل وقوع آتش‌سوزی حدود ۱۳۰ باب مغازه طعمه حریق شدند، خاطر نشان کرد: عمده‌ترین دلیل گسترش آتش به واحدهای مجاور وجود مواد قابل اشتعال مانند انواع اسپری‌ها، مواد آلی و شیمیایی بوده است و علاوه بر آن طبق گفته تعدادی از اهالی، انفجار کپسول‌های موجود در مغازه‌ها از دیگر دلایل بروز این آتش سوزی بوده است.