سعیده علیپور

«در این سوی ماجرا، یعنی سمت مردم؛ دلار 33 هزار تومان را رد کرده، اجاره بهای مسکن سر به آسمان گذاشته، افزایش قیمت مایحتاج اساسی زندگی امان بریده، هجوم گرد و خاک بیشتر شده، بحران آب و برق فزونی گرفته، متروپل فرو ریخته، قطار از ریل خارج شده و تصادفات جاده‌ای بیش از پیش کشته داده؛ اما در آن سوی ماجرا یعنی در سمت مسئولان، گویا ملالی نیست جز کمی بدحجابی که باید با آن به شدت مقابله کرد!». این نقل تلخ و طنزگونه کاربران فضای مجازی اشاره‌ای است به مقابله‌ای که این روزها به نظر طاقت‌ها را در میانه همه سختی‌های‌ برشمرده و ناشمرده طاق‌تر کرده است. مقابله با بی‌حجابی و بدحجابی که امسال بیش از هر سال شروع شده و واکنش‌برانگیز بوده است.

برخوردها شدت می‌گیرد

گرچه هر ساله در آستانه فصل گرما، طرح‌های طاق و جفت مقابله با بدحجابی با عناوین مختلف مثل «امنیت اخلاقی» یا طرح «حجاب و عفاف» رونمایی می‌شود، اما امسال به نظر می‌رسد با روی کار آمدن دولت سیزدهم، این طرح‌ها با شمشیری آخته‌تر از همیشه وارد میدان شده است، به طوری که کمتر روزی است که خبری از گوشه و کنار از شدت گرفتن برنامه‌ها برای مقابله با بی‌حجابی و بدحجابی و برخورد‌های مستقیم و شدید با مردم شنیده نشود.اول خرداد ماه امسال دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر کشور گفت: «این ستاد طرح جامعی برای کنترل بدحجابی در ۱۱ عرصه با رویکرد اجرایی و فرهنگی تدوین کرده است که عرصه اول آن با ابلاغ شاخص‌های حجاب به ۱۲۰ دستگاه دولتی و حاکمیتی وارد فاز اجرایی و عملیاتی شده است».

سید محمد صالح هاشمی گلپایگانی از دبیران ستادهای استانی خواست با راه‌اندازی دو قرارگاه ۲۱ تیر و قرارگاه مردمی جهاد تبیین مقدمات لازم جهت اجرای طرح این ستاد در موضوع عفاف و حجاب را در کشور آماده کنند.

به گفته او قرارگاه ۲۱ تیر با هدف اصلاح وضعیت پوشش کارمندان دستگاه‌های دولتی و حاکمیتی تا روز عفاف و حجاب (۲۱ تیر) تشکیل شده است و لازم است دبیران ستادهای استانی با همکاری مدیران دستگاه‌ها و پیگیری و نظارت محسوس و نامحسوس تا تاریخ تعیین شده این عرصه را به عنوان مرحله اول طرح حجاب ستاد به نتیجه برسانند.

قرارگاه دوم این ستاد با عنوان قرارگاه مردمی جهاد تبیین با ۳ هدف تشکیل شده است.این اهداف عبارتند از اطلاع‌رسانی و تبیین طرح جامع حجاب ستاد امر به معروف برای همه دغدغه‌مندان عفاف و حجاب در جامعه، جهت‌دهی و جریان‌سازی مطالبه‌گری عفاف و حجاب در میان قشر مذهبی جامعه و ایجاد بستر مشارکت مردمی در اجرای طرح جامع حجاب.

این سازمان‌دهی جدید در حالی است که صاحبنظران معتقدند؛ نوع و نحوه پوشش کارمندان دستگاه‌های دولتی و ادارات طبق آیین‌نامه‌های اداری و انضباطی ابلاغ شده مشخص بوده و این‌گونه نیست هرکس بتواند با پوشش دلخواه در محل کار حاضر شود.

با این حال جسته گریخته خبرهایی در خصوص اجرای تند و تیز‌تر مقررات قرارگاه مورد اشاره به گوش می‌رسد.

بدحجابی مساوی با دشمنی نظام!

دیروز رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران از الزام دانشگاه علوم پزشکی تهران به اجرای آیین‌نامه پوشش دانشجویان خبر داد. حسین قناعتی حتی با اشاره به اینکه آیین‌نامه پوشش دانشجویان مصوب سال ۱۳۹۳ دانشگاه، باید با دقت اجرایی شود، با لحن تندی گفت: «به‌عنوان مسئول دانشگاه تا زمانی که هستم اجازه نخواهم داد افرادی که با نظام دشمنی دارند به هدفشان برسند».

این در حالی است که از فروردین امسال و با بازگشایی دانشگاه‌ها خبرهای مختلفی در خصوص نحوه برخورد حراست دانشگاه‌ها با دانشجویان رسانه‌ای شد. حتی چندی پیش محمدعلی زلفی‌گل، تلویحا به عدم نظارت در دوران دوساله کرونا بر سر و وضع و ظاهر دانشجویان اشاره کرد و یادآور شد: «اینکه ما بخواهیم از قوه قهریه در حوزه پوشش دانشجویان استفاده کنیم در شأن آن‌ها نیست. اگرچه در تبیین و اطلاع‌رسانی آیین‌نامه‌های جدید اعم از آموزشی، فرهنگی و پوششی باید آموزش‌هایی صورت بگیرد. با توجه به اینکه دانشجویان دو سال هم در دانشگاه‌ها حضور نداشتند باید در جریان آن قرار بگیرند».

تسری موضوع حجاب به مردان

 از سوی دیگر دیروز نشست خبری سخنگوی وزارت امور خارجه هم حاشیه‌ساز شد. یکی از خبرنگاران مرد این حوزه در جریان پرسش خود به سخنگوی این وزارتخانه گلایه کرد که بر خلاف سنوات گذشته، حراست به او متذکر شده در صورت پوشیدن تیشرت آستین کوتاه حق حضور در نشست‌های خبری را نخواهد داشت.

اما به نظر می‌رسد از ابتدای امسال تشدید این نظارت‌ها تنها در چارچوب دانشگاه‌ها و ادارات دولتی و حتی نشست‌های خبری باقی نمانده است. در روزهای اخیر با انتشار تصاویر و مصاحبه مربوط به شلیک نیروهای گشت ارشاد به سمت یک شهروند در پارک پردیسان تهران به دلیل آنچه «عدم رعایت حجاب» از سوی همسر وی عنوان شد، مباحث مربوط به گشت ارشاد، حجاب و حد و مرز اعمال آن از سوی نیروهای انتظامی واکنش‌های زیادی در پی داشت.

صدور بیانیه‌های مرتبط با حجاب در ادارات دولتی در حالی است که نوع و نحوه پوشش کارمندان دستگاه‌های دولتی و ادارات طبق آیین‌نامه‌های اداری و انضباطی ابلاغ شده مشخص بوده و این‌گونه نیست هرکس بتواند با پوشش دلخواه در محل کار حاضر شود

حجاب با تفنگ و اسلحه  و باتوم درست نمی‌شود

در همین باره یک نماینده مجلس در مصاحبه‌ای هشدار داد که «در بحث حجاب اگر به این منوال جلو برویم مثل طالبان می‌شویم».

غلامرضا نوری قزلچه، نماینده شهرستان بستان‌آباد با اشاره به «حادثه پارک پردیسان» و استفاده نیروهای گشت ارشاد از اسلحه به منظور وادار کردن زنان به رعایت حجاب، گفت: «رعایت اخلاق و حجاب درست است اما اینها راه و روش خودش را دارد، با تفنگ و اسلحه و باتوم و زد و خورد نمی‌شود اینها را درست کرد، شاید در کشور افغانستان برای امر به معروف از سلاح استفاده کنند اما در کشور ما چنین چیزی نباید اتفاق بیافتد».

وی افزود: «این نوع رفتارها درنهایت به طالبان منتهی می‌شود درست است که ما خیلی با آنها فاصله داریم ولی جهت گیری مان در مورد مسائل زنان و یا در تمامی مسائل فرهنگ و اخلاقی عمومی درست نیست و نواقصی داریم و باید اصلاح شود».

این نماینده مجلس درباره استفاده از ضابطین حجاب اجباری و امر به معروف و نهی از منکر تصریح تاکید کرد: «بعید می‌دانم در قانون ماده‌ای در مورد استفاده ضابط در بحث امر به معروف و نهی از منکر از اسلحه وجود داشته باشد. طرحی در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در مورد چگونگی استفاده از سلاح در حال بررسی است که امیدواریم در این طرح خلاها و نقاط ضعف برطرف شود. ما معتقدیم استفاده از سلاح باید ضوابط خاص خودش را داشته باشد و برای هر مسئله‌ای نباید از سلاح استفاده کرد».

این در حالی است که این روزها مجلس قانون تسهیل استفاده از اسلحه در بین پرسنل نیروی انتظامی را تصویب کرده است. قانونی که بسیاری از کارشناسان را نگران کرده تنش‌های بین گشت ارشاد و مردم افزایش پیدا کرده و حتی منجر به حوادث خطرناک و فاجعه‌آفرینی همچون ماجرای پارک پردیسان، شود.

دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر کشور: از دبیران ستادهای استانی خواست با راه‌اندازی دو قرارگاه ۲۱ تیر و قرارگاه مردمی جهاد تبیین مقدمات لازم جهت اجرای طرح این ستاد در موضوع عفاف و حجاب را در کشور آماده کنند

قرارگاه 21 تیر  و اعلام جرم‌های جدید 

اما 21 تیرماه چه مناسبتی است و چرا در هفته‌های اخیر چنین بر سر زبان‌ها افتاده است؟ گفته می‌شود که در بیست و یکم تیر 1314 هجری شمسی گروهی در اعتراض به قانون کشف حجاب در مسجد گوهرشاد تجمع و تحصن کرده و از سوی نیروهای مسلح دولتی سرکوب شدند.

به همین مناسبت مدتی است که این روز توسط شورای فرهنگ عمومی به عنوان روز «عفاف و حجاب» نامگذاری شد و به تازگی عنوان «قرارگاه 21 تیر» که زیر نظر ستاد امر به معروف و نهی از منکر فعال شده فراوان شنیده می‌شود. قرارگاهی که به نظر می‌رسد با رشد بودجه قابل توجه، قصد دارد اقدامات گسترده‌ای را آغاز کند.

براساس گزارش‌ها، ستاد کشوری امر به معروف و نهی از منکر برای سال ۱۴۰۱ مبلغ هزار و ۱۸۰ میلیارد ریال بودجه دارد. سید محمد صالح هاشمی‌ گلپایگانی، دبیر ستاد کشوری امر به معروف و نهی از منکر در همان زمان مقصود این افزایش بودجه را فعال کردن ستادهای ۴۲۶ شهرستان کشور عنوان کرد.

حال به نظر می‌رسد این ستادها بیش از گذشته فعال شده‌‌اند به طوری که دیروز دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر کردستان هم برای بدحجاب‌ها خط و نشان کشید و گفت: «تمام دستگاه‌های دولتی موظفند تمام افرادی که بی‌حجاب یا بدحجاب هستند را از مجموعه خود خارج کنند».

اظهاراتی اینچنین البته مسبوق به سابقه است. بارها ائمه جمعه در تریبون‌های اختصاصی خود علیه گروه‌هایی از جامعه، مخصوصا زنان موضع‌گیری کرده‌اند. موضع‌گیری‌هایی که در تریبون‌های عمومی نه تنها مروج همزیستی و مدارای اجتماعی و تحمل جلوه‌های گوناگون شیوۀ زندگی از سوی اقشار مختلف جامعه نیست بلکه خط‌کشی‌ها را قوی‌تر و حس همدلی را در جامعه بیش‌ازپیش از بین می‌برد.