۱۰۰ شکارچی غیرمجاز ۱۰ روز پرندگان میانکاله را به رگبار بستند!
جنگ مسلحانه با طبیعت
سعیده علیپور
ایران، هر ساله در آغاز فصل سرما شاهد ورود پرندگان مهاجری است که از مناطق سردسیر برای گذران زمستان میهمان تالاب‌های کشور می‌شوند. اما سالهاست که این میهمانی تاوان سنگینی برای این پرندگان دارد؛ مسمومیت، خشکی تالاب‌ها و شکار و صید غیرمجاز چنان ضربه‌‌ای مهلک بر جمعیت این پرندگان زده است که بسیاری از آنها دیگر راه خود را از ایران کج کرده‌اند.
در این میان تالاب «میانکاله»، یکی از بزرگترین تالاب‌های هنوز زنده کشور که روزگاری میزبان خوبی برای پرندگان مهاجر محسوب می‌شد، حالا دیگر به قتلگاه آنها بدل شده و در آخرین مورد حتی به صحنه نبرد شکارچیان غیرمجاز و محیط‌بانان هم تبدیل شده است.در روزهای اخیر تصاویری از افرادی سیاهپوش نقابدار در تالاب میانکاله منتشر شد که گفته می‌شود به دلیل اعتراض به صادر نشدن پروانه شکار طی ۲ سال گذشته به سمت مناطق حفاظت شده هجوم برده و با محیط‌بانان درگیر شدند.
حسینعلی ابراهیمی کارنامی، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مازندران تعداد این گروه را بیش از 100 نفر اعلام کرد و به ایرنا گفت: «شکارچیان غیرمجاز حدود 10 روز جزیره آشوراده را به رگبار بستند. دستگاه قضایی و نیروی انتظامی هم در عملیاتی به این حمله گسترده شکارچیان غیرمجاز خاتمه دادند و برخی دستگیر و تعدادی از تجهیزات و ادوات و قایق آنها را ضبط کردند».
هر چند که بر اساس این خبر حمله گسترده شکارچیان غیرمجاز خاتمه پیدا کرده، اما بسیاری از کارشناسان حوزه محیط زیست 10 روز آتش‌گشایی از سوی بیش از 100 شکارچی غیرمجاز در تالاب حفاظت شده میانکاله را نشان از ورود دیر هنگام دستگاه‌های انتظامی و قضایی دانسته و خواهان توجه بیشتر به موضوع محیط زیست به شدت آسیب‌دیده کشور شدند. این در حالی است که براساس آخرین اظهارات جمشید محبت‌خانی، فرمانده یگان حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست، تاکنون تنها چهار نفر از شکارچیان نقابدار دستگیر شده‌اند.
بیش از یکصد شکارچی غیرمجاز در اعتراض به ممنوعیت شکار، سوار بر قایق‌های خود با سلاح‌های شکاری به محیط‌بانان شبه جزیره میانکاله حمله کردند. گفته می‌شود این حملات 10 روز ادامه داشت
حرکت سازماندهی‌شده شکارچیان
میانکاله مازندران یکی از تالاب‌های مهم کشور است، که هرساله میزبان تعداد زیادی از پرندگان مهاجر می‌شود، در حالی که در سال‌های اخیر شکارهای گسترده به طرق مختلف در این تالاب آسیب جدی به جمعیت پرندگان آن وارد کرده بود، در ۲ سال گذشته سازمان محیط زیست با صادر نکردن پروانه شکار کمک زیادی به تعداد جمعیت پرندگان مهاجر کرد. با این حال بسیاری گزارش‌ها حکایت از وجود دامگاه‌ها در تالاب سرخرود یا فروش شکار در بازار پرنده‌فروشان فریدون داشت.با این حال گویا شکارچیان، همین میزان حفاظت نیم‌بند از پرندگان مهاجر این تالاب را هم تاب نیاوردند و برای مقابله با آن بیش از یکصد شکارچی غیرمجاز سوار بر قایق‌های خود با سلاح‌های شکاری به محیط‌بانان شبه جزیره میانکاله حمله کردند.این شکارچیان غیرمجاز در منطقه آشوراده در حالیکه صورت‌های خود را پوشانده بودند با سلاح‌های شکاری به سمت محیط‌بانان تیراندازی کردند که در اثر این تیراندازی‌ها تعدادی از محیط‌بانان مورد اصابت ساچمه‌های تفنگ شکاری این افراد قرار گرفتند.
سرهنگ جمشید محبت خانی، فرمانده یگان حفاظت محیط زیست درباره اتفاق اخیر به ایسنا گفت: «طبق اطلاعاتی که از منابع محلی به دست ما رسیده، از هفت روز پیش ۱۰۰ نفر از شکارچیان مسلح در سه مرحله در اعتراض به لغو مجوز شکار در این منطقه به سمت تالاب میانکاله هجوم بردند. تقریبا چنین اتفاقی با این حجم از افراد پیش از این مشاهده نشده بود».
وی ادامه داد: «هماهنگی این حرکت در فضای مجازی انجام شده بود و این افراد در سه مرحله اقدامات خود را صورت دادند. در هر سه مرحله محیط‌بانان تالاب میانکاله در استان مازندران و محیط‌بانان بندرترکمن در استان گلستان با هماهنگی کارکنان انتظامی و دریابانی این مناطق تعدادی از این افراد را دستگیر کردند و در اختیار دستگاه قضایی قرار دادند».
حمله مسبوق به سابقه به محیط‌بانان
اما حمله شکارچیان غیرمجاز به محیط‌بانان میانکاله اگرچه در سال‌های گذشته نیز سابقه داشت و در ۲۵ بهمن ۱۳۹۸ نیز سبب زخمی شدن چهار محیط‌بان شده بود، اما حملات اخیر این بار گسترده‌تر از گذشته و به نوعی بی‌سابقه بوده است.
میانکاله قتلگاه پرندگان
شبه جزیره میانکاله، خلیج گرگان و جزیره آشوراده بخشی از پناهگاه حیات وحش ۶۸ هزار و ۸۰۰ هکتاری میانکاله هستند که ۲.۸ درصد مساحت کل استان مازندران را شامل می‌شود.
پناهگاه حیات وحش میانکاله یکی از ۹ ذخیره گاه زیست کره و اولین تالاب ثبت شده ایران در کنوانسیون جهانی تالاب‌ها است که در تابستان کانون زاد آوری اگرت‌ها، حواصیل، پرستو و گلاریول‌ها و در زمستان یکی از مکان‌های مهم زیست پرندگان مهاجر است.این در حالی است که شکار پرندگان مهاجر در مناطق شمالی کشور از دیرباز معمول بوده است. بسیاری از مردم محلی برای امرارمعاش دست به شکار پرندگان می‌زده‌اند. با این حال استفاده از روش‌های جدید صید و شکار در این مناطق در دهه‌های اخیر شکار پرندگان را تا ۷۰ درصد افزایش داده و همین موضوع ضربه مهلکی به جمعیت این پرندگان زده است.
در حالی مسئولان سازمان حفاظت محیط‌زیست بر ناتوانی خود برای جلوگیری از شکار بی‌رویه اذعان دارند که سالانه صدها هزار پرنده در میانکاله جان خود را از دست می‌دهند. بررسی‌ها نشان می‌دهد سالانه حدود دو میلیون پرنده از نیمکره شمالی زمین به ایران مهاجرت می‌کنند که نیمی از آنها تنها در فریدونکنار شکار می‌شوند!
در حالی که در سال‌های اخیر شکارهای گسترده آسیب جدی به جمعیت پرندگان تالاب میانکاله وارد کرده بود، در دو سال گذشته سازمان محیط زیست با صادر نکردن پروانه شکار کمک شایانی به افزایش تعداد جمعیت پرندگان مهاجر کرد
دامنه مهاجرت پرندگان کوتاهتر شد
رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش اداره‌کل حفاظت محیط زیست مازندران با اعلام اینکه امسال ۲۴۰ هزار پرنده مهاجر با کاهش ۶۰ درصدی جمعیت در تمامی گونه‌ها نسبت به سال گذشته وارد تالاب‌های مازندران شدند، علت آن را معدود و کوتاه‌شدن دامنه جابجایی پرنده‌ها اعلام کرد.
کورس ربیعی اظهار کرد: «تعداد پرندگان مهاجر به لحاظ گونه‌ای تفاوت خاصی با سال گذشته نداشته است؛ یعنی همان گونه‌های قبلی آمدند، اما جمعیت آنها در مقایسه با میانگین سال‌های ۱۳۹۸ تا ۱۳۹۹، به میزان ۶۰ درصد کاهش یافته است.سال گذشته براساس پایشی که انجام دادیم؛ ۶۵۰ هزار پرنده زمستان‌گذران وارد تالاب میانکاله و خلیج گرگان، دامگاه‌های فریدونکنار، آب‌بندان‌ها و سواحل استان مازندران شدند، اما امسال این رقم به ۲۴۰ هزار پرنده رسیده است».
به گفته او این کاهش در اکثر گروه‌ها شامل چنگرها، فلامینگوها، باکلان‌ها، قوها، حواصیل، اگرت‌ها، کاکایی و پرستو‌های دریایی، کنار آبزی‌ها و انواع اردک وحشی، غاز‌ها و قوها مشاهده شده است.ربیعی در خصوص آمار امسال پرندگان مهاجر در میانکاله گفت: «براساس سرشماری انجام‌شده، حدود ۱۰۷ هزار پرنده در میانکاله داشتیم که سال گذشته این میزان، ۴۰۰ هزار پرنده بوده است و می‌توانیم بگوییم امسال جمعیت آنها در همه گونه‌ها به یک چهارم رسیده است».
قهر پرندگان مهاجر با آسمان ایران
پرندگان مهاجر با سرد شدن هوای سیبری به نقاط گرم‌تر مانند ایران و آفریقا سفر خود را آغاز می‌کنند. این در حالی است که هم‌زمان با تغییرات اقلیمی در سراسر نقاط دنیا پرندگان مهاجر نیز تمایل کمتری برای مهاجرت دارند. علاوه بر این، سوءاستفاده شکارچیان و فرصت‌طلبان از حضور پرندگان مهاجر دلیل دیگری برای پرهیز این پرندگان از مهاجرت است. اتفاقی که در ایران چنان شدید بوده است که به نظر می‌رسد پرندگان مهاجر با آسمان ایران قهر کرده‌اند.در همین باره اسماعیل کهرم، فعال محیط‌زیست گفت: «متأسفانه در برخی مناطق مانند فریدونکنار و انزلی برخی خود را مالک پرندگان می‌دانند و به فکر آنها نیستند».کهرم همچنین افزود: «در میانکاله هرسال در فصل مهاجرت پرندگان، تعداد زیادی پرنده از بین می‌روند، زیرا دیده‌شده است که شکارچیان در تالاب نفت ریخته تا آنها را به دست آورند».او پرنده‌هایی که کمتر به کشورمان برای مهاجرت سفر می‌کنند را برشمرد و گفت: «پرنده‌های حساس مانند اردک سرسفید، اردک مرمری و عروس غاز تعدادشان هرسال کمتر و کمتر می‌شود. پس از چند ده سال اکنون در یک گله 10 هزارتایی فقط یک یا دو عروس غاز وجود دارد. همان‌طور که گفته شد اردک سرسفید و مرمری نیز بسیار کم شده است. همچنین تعداد پرنده‌های ساحلی نیز در معرض خطر و نابودی هستند».
در این میان برخی معتقدند علاوه‌بر قوانین و مقررات سفت و سخت برای شکار، مسئولان سازمان محیط زیست باید با هماهنگی با نهاد‌های قضایی و امنیتی، علاوه‌بر کمک به شمار اندک محیط‌بانان کشور مخصوص در تالاب‌های پرخطری مثل میانکاله، به شکارچیان غیرمجاز اجازه ندهند که به راحتی روزها محیط ریست را به عرصه قدرت‌نمایی خود تبدیل کنند.
دیدگاه تان را بنویسید