در روزهای اخیر انتشار تصاویری از مقایسه جلد کتاب‌های ریاضی سوم ابتدایی امسال و سال گذشته خبرساز شد. این عکس نشان می‌دهد تصویر دختر بچه‌هایی روی جلد کتاب، در چاپ جدید حذف شده است. این تصویر علاوه بر واکنش‌ها و انتقادات فراوان در فضای مجازی، واکنش‌هایی را نیز از سوی مسئولان امر در پی داشت.

یکی از کاربران در انتقاد به این اقدام نوشته است: «برجسته‌ترین چهره ریاضی قرن اخیر ایران یک زن به نام مریم میرزاخانی بوده و حالا عکس دخترها را از روی جلد کتاب ریاضی دبستان حذف کردید؟».

برخی از کاربران اینترنت این اقدام را در راستای سیاست کم‌رنگ کردن حضور زنان در جامعه می‌دانند و گروهی با تصویر‌سازی‌هایی در مورد این اتفاق، این موضوع را از منظر طنز مورد انتقاد قرار دادند و برخی با اضافه کردن تصویر مریم میرزاخانی، ریاضیدان برجسته جهانی به جلد این کتاب آن را در شبکه‌های اجتماعی بازنشر و به این حرکت آموزش و پرورش اعتراض کردند. حتی کارزاری در اعتراض و درخواست توضیح درباره حذف تصویر دختران از روی جلد کتاب درسی نیز در فضای مجازی راه‌اندازی شده که تا دیروز بیش از 9 هزار نفر از آن را امضا کردند. در بخشی از این نامه خطاب وزیر آموزش و پرورش آمده است: «حذف دختران (حتی با پوشش و حجاب مورد تایید)، به عنوان اتفاقی نمادین، علاوه بر نادیده گرفتن حقوق برابر زنان و مردان در کسب علم و دانش، به شدت باعث جریحه‌دار شدن افکار عمومی شده. چرا که این امر نه‌تنها در کودکان دختر این حس را ایجاد می‌کند که نقشی در کسب علم و آینده این کشور ندارند بلکه به کودکان پسر جامعه هم به طور علنی نظام اشتباه مردسالاری و نابرابری و پذیرفتن تبعیض ناعادلانه را آموزش می‌دهد».

تصویر شلوغ بود

در این میان اما مسئولان آموزش و پرورش در توجیه این کار، توضیحات دیگری دادند. سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش در پاسخ به این موضوع اطلاعیه‌ای را صادر کرد و گفت: «از آنجا که تصویر قبلی بسیار شلوغ بود و تعداد مفاهیم ریاضی مطرح شده درآن تصویر بسیار زیاد بود، پیشنهاد دوستانی که از منظرهای هنری، زیباشناسی و روانشناسی بخش‌های مختلف کتاب را بررسی می‌کنند بر این بوده است که تصویر خلوت‌تر شود».

در این اطلاعیه آمده است: «از حدف تصویر دو دانش‌آموز دختر که برخی شکل‌های هندسی در دستان آنهاست؛ برداشت‌هایی از قبیل حذف دستوری تصاویر دختران شده است. با بررسی صفحات دیگر کتاب و نیز جلد سایر کتاب‌های ریاضی مشاهده می‌شود که تصاویر متعددی از دختران دانش‌آموز در کتاب‌های ریاضی استفاده شده است و بنابراین موضوع حذف دستوری تصاویر دختران نمی‌تواند مد‌نظر باشد».

چرا پسران حذف نشدند

در واکنش به این موضوع نسیم بهاری، طراح جلد کتاب ریاضی سوم دبستان در اینستاگرامش نوشت: «برام باور نکردنی‌ست که انقدر راحت دست در طرح ببرند و دخترها رو حذف کنند! طرح قبلی هم کلی ممیزی خورد و اجازه ندادند تا یکی از دخترها بالای درخت باشد!». او در پاسخ به توضیحات سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش هم افزود: «اگر واقعا راست می‌گویید دو تا از پسرها رو حذف می‌کردید! اصلا نه! یک دختر و یک پسر حذف را می‌کردید، فقط حضور دخترها شلوغش می‌کرد و زیبا نبود؟».

وزیر دستور بررسی داد

محسن حاجی میرزایی، وزیر آموزش و پرورش ایران در واکنش به اعترضات به حذف تصویر دخترها از طرح جلد کتاب ریاضی سوم دبستان اعلام کرد که به رییس سازمان پژوهش و‌برنامه‌ریزی آموزشی ماموریت داده تا تغییرات در شکل‌ و محتوای کتاب‌های‌درسی را با‌ حساسیت کامل رصد، اصلاح و گزارش کند. او در توییتی نوشت: «به‌دغدغه‌های‌مردم اهمیت می‌دهم‌. دختران میهن شایسته احترامند».

واکنش ابتکار

همچنین معاون رئیس‌جمهوری ایران در امور زنان در توییتی از وزیر آموزش و پرورش خواست تا عدالت جنسیتی را دربررسی و اصلاح کتاب‌های درسی در دستور کار قرار دهد. معصومه ابتکار حساسیت مردم را به جا خواند و تاکید کرد که دختران را نمی‌توان نادیده گرفت..

ابتکار، تصویری از روی جلد کتاب علوم سوم دبستان را که در آن تصویر دختران استفاده شده را نیز منتشر کرد و نوشت: «دو جلد کتاب ریاضی و علوم سال تحصیلی جدید را باید کنار هم دید».