ریحانه جولایی

کرونا چند روزی است که به ایران رسیده و با خود موجی از وحشت عمومی را همراه کرده است. کافی است چند دقیقه‌ای در خیابان باشید تا افرادی که با ماسک و دستکش در کنارتان تردد می‌کنند را ببینید.

براساس آمار اعلام شده از سوی وزارت بهداشت تاکنون ابتلای ۴۳ نفر به ویروس کرونا در کشور تایید شده است. همچنین ۸ نفر به دلیل ابتلا به این بیماری جان خود را از دست داده‌اند. براساس اعلام وزیر بهداشت، کلاس‌های آموزشی دانشگاه‌ها/دانشکده‌های علوم پزشکی و سایر واحدها و موسسات آموزش عالی هم عرض تابعه در استان‌های تهران، قم، همدان قزوین، البرز، اصفهان، گیلان، مازندران، گلستان و مرکزی تا پایان هفته تعطیل اعلام شد. همچنین مهد‌های کودک، مدارس در همه مقاطع، مراکز روزانه بهزیستی و مراکز آموزشی و دانشگاه‌ها در برخی استان‌های کشور از جمله قم، تهران، گیلان، البرز، مرکزی، قزوین، همدان، اصفهان و مازندران به مدت دو روز و در برخی دیگر تا پایان هفته تعطیل هستند.

روزهای گذشته یکی از موضوعاتی که در شبکه‌های اجتماعی بسیار مطرح شد، تعطیل نکردن مدارس، دانشگاه‌ها و اماکن عمومی ازسوی دولت بود. بسیاری از مادران گفته بودند اجازه نمی‌دهند فرزندانشان به مدرسه یا دانشگاه بروند و معترض بودند که چرا دولت مکان‌های عمومی را تعطیل نکرده است؛ بااین‌حال شنبه‌شب بود که خبرگزاری‌ها خبر تعطیلی مدارس را در روزهای یکشنبه و شنبه اعلام کردند و گفته می‌شود شاید این آغاز تعطیلی‌ها باشد. برخی شایعات تایید نشده حکایت از این دارد که ممکن است تا آخر اسفند این تعطیلی‌ها ادامه داشته باشد اما هنوز کسی این خبر را تأیید نکرده است. بااین‌حال علاوه بر مراکز آموزشی، دستور داده‌ شده که تمام برنامه‌های هنری و سینماها نیز تعطیل شوند.  به دنبال تعطیلی‌های اخیر قرار شده است که تمام خوابگاه‌های دانشگاه تهران هم نهایتا تا صبح امروز تخلیه شوند.  در تازه‌ترین تصمیم، وزیر آموزش‌وپرورش هم از تعطیل شدن کلیه اردوهای دانش‌آموزی خبر داده و گفته است بوفه‌های مدارس باید در صورت لزوم تعطیل و بهداشتی بودن محیط مدارس با سرکشی‌های مداوم رصد شوند. محسن حاجی‌میرزایی عنوان کرده که آموزش‌وپرورش، برای پیشگیری و کنترل کرونا، تابع سیاست‌های وزارت بهداشت خواهد بود.

قم واقعاً نیاز به قرنطینه ندارد؟

نکته‌ای که در رابطه با شیوع کرونا در ایران تا امروز وجود داشته عدم شفافیت از سوی مسئولان بوده است. چه روزهای ابتدایی که از گوشه و کنار گفته می‌شد بیماران مشکوک به کرونا در بیمارستان‌ها پذیرش ‌شده‌اند چه حالا که با اطلاع‌رسانی قطره‌چکانی آمار درست و قابل اتکایی نسبت به تعداد قربانیان به ما نمی‌دهند؛ حالا در این میان اظهار نظرات عجیب و متناقض هم دیده می‌شود.

روز گذشته معاون کل وزارت بهداشت با اشاره به جلسه شورای عالی امنیت ملی که با حضور رئیس‌جمهور برگزار شد، گفت: در این جلسه اختیار ویژه‌ای به وزارت بهداشت اعطا شد و اگر لازم باشد شهری را به علت شیوع بیماری کروناویروس تعطیل کنیم، اعلام خواهیم کرد.

این در حالی است که قم اولین شهری بود که کرونا در آن گزارش شد و اولین قربانیان هم از این شهر بودند. با توجه به گزارش‌هایی که از میزان بالای شیوع کرونا در قم دست‌به‌دست می‌چرخد هنوز هیچ اقدامی برای قرنطینه این شهر و ورود و خروج مردمش انجام‌ نشده است. رئیس پدافند غیرعامل کشور هم گفته است: «در مورد قرنطینه قم فعلاً به جمع‌بندی برای قرنطینه نرسیدیم.»

به گزارش ایسنا، سردار جلالی در پاسخ به پرسشی در مورد اینکه درباره کروناویروس آیا احتمال قرنطینه شهرها وجود دارد، افزوده است: در چرخه اقدامات پدافند زیستی، اقدامات قرنطینه وجود دارد و زمانی که کنترل توسعه انتشار ویروس از بین برود طبیعا قرنطینه یکی از اقداماتی است که باید انجام شود ولی هنوز به این جمع‌بندی نرسیدیم. او همچنین بیان کرده از سه روز گذشته آمار مبتلایان حتی در قم افزایش پیدا نکرده و کنترلی در حال انجام است و وضعیت آمارها نشان از ثبات دارد. جلالی در پاسخ به پرسشی در مورد احتمال قرنطینه قم یا مراکز زیارتی گفت: هشدارهای بهداشتی باید تقویت شود و تأکید کردم که باید سطح آموزش بالا برود. از سوی دیگر، دو مرجع تقلید خواستار عدم حضور مردم در اجتماعات و اماکن عمومی شده‌اند. مدارس و اماکن ورزشی اراک هم یک هفته تعطیل خواهند بود. با تصویب ستاد مدیریت بحران قم، کلیه مهدکودک‌ها، مدارس، دانشگاه‌ها، مراکز علمی و حوزوی استان تا روز سه‌شنبه ششم اسفند تعطیل خواهند بود. این تصمیم پس از مرگ چهار بیمار مبتلا به کرونا در قم اتخاذ شده است. جعفر سبحانی و ناصر مکارم شیرازی، دو مرجع تقلید حوزه نیز در واکنش به تأکید دانشگاه علوم پزشکی برای دور ماندن مردم از اجتماعات، پیامی ویدئویی داده و خواهان توجه شهروندان به توصیه‌های پزشکی شدند.

حضور در نماز جمعه و امکان مذهبی قم بلامانع است!

وزارت بهداشت پیش‌تر به استانداری قم پیشنهاد داده بود که رفت‌وآمد به حرم، مسجد جمکران و اماکن زیارتی دیگر محدود شود، اما مسئولان برگزاری نماز جمعه و متولیان اماکن مذهبی گفته بودند به دلیل ضدعفونی شدن محیط، نیازی به این کار نیست؛ واکنشی که از سوی مرکز اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت «ساده‌انگارانه» توصیف شد.

قم از سوی مقامات وزارت بهداشت، مبدأ چرخش ویروس کرونا معرفی ‌شده است. دکتر مینو محرز، عضو کمیته کشوری مبارزه با بیماری‌های عفونی، گفته بود وزارت بهداشت در صورت همکاری ارگان‌های دیگر می‌تواند اپیدمی کرونا را کنترل کند.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی قم، ضمن دعوت مردم به ماندن در خانه، اعلام کرده که برنامه‌ای برای قرنطینه کردن شهر وجود ندارد. دکتر محمدرضا قدیر گفته که تعطیلی روزهای آینده برای ارزیابی درست وضعیت است و مردم نباید درگیر شایعات شوند.

گزارش‌های غیررسمی از اینکه ویروس کرونا به مناطق و استان‌های جنوبی رسیده، خبر می‌دهند. بر اساس این گزارش‌ها که هنوز از منابع رسمی تأیید نشده‌اند شهرهایی ازجمله شیراز، بوشهر، کرمان و بندرعباس هم مواردی از ابتلا داشته‌اند، اما این موارد هنوز رسانه‌ای نشده است

اراک هم تعطیل شد

«کمیته پدافند زیستی» اراک هم از تعطیلی یک‌هفته‌ای مدارس، دانشگاه‌ها، باشگاه‌های ورزشی، آموزشگاه‌های زبان و کلاس‌های آزاد در این شهر به‌منظور پیشگیری از کرونا خبر داد. هم‌زمان، دانشگاه علوم پزشکی اراک دستورالعملی شامل اقدامات پیشگیرانه تدوین کرده که قرار است به‌عنوان تکلیف اداری و الزام‌آور به همه دستگاه‌های اجرایی، خدماتی و آموزشی استان مرکزی ابلاغ شود.

طبق این دستور، ورود و خروج کارمندان ادارات مستلزم اثرانگشت نخواهد بود. هم‌چنین قرار شده همایش‌ها و جشنواره‌های غیرضروری لغو شوند و گردهمایی‌ها و نمایشگاه‌های ضروری در هماهنگی با کمیته پدافند زیستی تشکیل شوند. هرگونه تردد غیرضروری و مأموریت اداری به استان‌های هم‌جوار بجز موارد خاص نیز تا اطلاع ثانوی ممنوع اعلام‌ شده است.

وزارت بهداشت به استانداری قم پیشنهاد داده بود که رفت‌وآمد به حرم، مسجد جمکران و اماکن زیارتی دیگر محدود شود، اما متولیان اماکن مذهبی گفته‌اند به دلیل ضدعفونی شدن محیط، نیازی به این کار نیست!

اروپا هم با کرونا دست‌وپنجه نرم می‌کند

آخرین خبرها حاکی از این است که کرونا بجز ایران به دیگر کشورهای جهان هم سرایت کرده است. ایتالیا هم از کرونا در امان نمانده است و در برخی شهرهای این کشور محدودیت تردد پیش‌بینی‌شده است. در پی مرگ دومین شهروند ایتالیایی براثر ابتلا به ویروس کرونا رفت‌وآمد در چند شهر شمال ایتالیا به‌شدت محدود شد. در بین کشورهای اروپایی تاکنون بیشترین موارد ابتلا به کرونا در ایتالیا شناسایی‌شده است. دولت ایتالیا برای مقابله با گسترش ویروس کرونا تدبیرهایی در دستور کار قرار داده و امیدوار است شیوع اپیدمی در شهرهای شمالی را متوقف کند. مرکز شیوع ویروس جدید کرونا موسوم به کووید- ۱۹ در ایتالیا منطقه لومباردی در شمال آن است. دولت ایتالیا ورود و خروج شهروندان به چند شهر این منطقه را ممنوع اعلام کرد. بر پایه مقرراتی که دولت جوزپه کونته، نخست‌وزیر ایتالیا وضع کرد رفت‌وآمد به چند شهر استان لومباردی فقط در موارد استثنایی و با دریافت مجوز ممکن است. روز شنبه مرد ۷۸ ساله‌ای که حدود 10 روز پیش به خاطر بیماری دیگری در بیمارستانی در شهر کودونیو بستری‌شده بود براثر ابتلا به ویروس کرونا درگذشت. در سایر کشورهای جهان هم کرونا قربانی گرفته است. تازه‌ترین آماری که کشورهای مختلف ارائه کرده‌اند نشان می‌دهد چین همچنان با بیشترین موارد ابتلا و تلفات انسانی در صدر است: نزدیک به ۷۷ هزار مورد ابتلا و ۲۴۴۲ تن که جان خود را از دست داده‌اند. در خود چین آمار حاکی از کاهش نسبی موارد ابتلا در خارج از مرکز شیوع کووید-۱۹، یعنی استان هوبئی و شهر ووهان است. بااین‌حال چالش جدید در این کشور، شیوع ویروس در برخی زندان‌ها و بیمارستان‌ها است. آنچه اما به نگرانی‌هایی در میان سازمان‌ها و نهاد‌های بین‌المللی افزوده، افزایش قابل‌توجه شمار بیماران و تلفات انسانی در خارج از چین است. درحالی‌که نگرانی‌ها از شیوع این بیماری در کشورهای کم‌تر توسعه‌یافته نیز بالاگرفته است. خارج از سرزمین اصلی چین (بجز کشتی قرنطینه در ساحل ژاپن)، از نظر آماری کره جنوبی بیشترین موارد ابتلا و ایران بیشترین شمار تلفات انسانی را به خود اختصاص داده‌اند.  بنا به گزارش خبرگزاری دولتی کره جنوبی، یون‌هاپ، شمار مبتلایان در این کشور به ۵۵۶ نفر رسیده است. این کشور چهارمین مرگ ناشی از شیوع کووید-۱۹ را نیز ثبت کرده است. تنها در روز شنبه شمار مبتلایان در این کشور تقریباً دو برابر شد. بیشترین شمار مبتلایان مربوط به یک فرقه مذهبی می‌شوند و ده‌ها تن از آن‌ها در پی شرکت در مراسم مذهبی به ویروس مبتلا شده‌اند. همچنین خبرگزاری فرانسه می‌گوید اروپا نخستین مرگ ناشی از ویروس را، درحالی‌که مقام‌ها موفق نشده‌اند ریشه انتقال ویروس را دقیقا رصد و پیگیری کنند، ثبت کرده است.

احتمال پخش شدن کرونا در کشور

به‌هرروی مهم این است که کرونا وارد کشور شده، قربانی گرفته و افراد زیادی مبتلا شده یا ناقل بیماری هستند و این افراد هر روز و هر ساعت در حال رفت‌وآمد به نقاط مختلف کشور هستند. برخی گزارش‌های غیررسمی از اینکه این ویروس به مناطق و استان‌های جنوبی رسیده، خبر می‌دهند. بر اساس این گزارش‌ها که هنوز از منابع رسمی تأیید نشده‌اند شهرهایی ازجمله شیراز، بوشهر، کرمان و بندرعباس هم مواردی از ابتلا داشته‌اند اما هنوز رسانه‌ای نشده است. با توجه به این موارد این ویروس در حال پخش شدن در تمام کشور است. البته پخش شدن ویروس دور از انتظار هم نبود اما حالا نکته مهم این است که باید بیش‌ازپیش برای پیشگیری اقدام کنیم و حواسمان به رفت‌وآمد و معاشرت با افراد باشد. البته نباید وظیفه نهادهای بهداشتی را نادیده گرفت. آن‌ها باید در کنار آموزش رعایت مسائل بهداشتی، اطلاع‌رسانی درستی هم داشته باشند و با شفاف‌سازی و اطلاعات دقیق و درست اعتماد مردم را افزایش داده و کمک کنند تا ترسی که این روزها به جان مردم افتاده است از بین برود.