سعیده علیپور

در حالی که این روزها کمتر کسی پول نقد در کیفش می‌گذارد و بیشتر افراد ترجیح می‌دهند تا از طریق دستگاه کارت‌خوان (پوز) هزینه‌هایشان را پرداخت کنند، در برخی از مطب‌های پزشکان منشی‌ها با اصرار پول نقد درخواست می‌کنند.

ممکن است برای شما هم پیش آمده باشد که به مطب پزشکی مراجعه کنید و منشی مبلغ ویزیت و هزینه‌های جانبی مطب را که احتمالاً رقم قابل‌توجهی است به صورت نقدی خواسته باشد. موضوعی که با رواج فراوان دستگاه‌های پوز عجیب به نظر می‌رسد.

برخی دلیل این بی‌علاقگی بعضی پزشکان به نصب دستگاه‌های الکترونیک پرداخت ویزیت را فرار مالیاتی عنوان می‌کنند و معتقدند، این کار برای پیشگیری از اطلاع سازمان مالیاتی کشور از درآمدشان انجام می‌شود. این در حالی است که سازمان امور مالیاتی مدت‌هاست که اعلام کرده هیچ پولی از تراکنش‌های بانکی اصناف به عنوان مالیات برداشت نمی‌شود؛ اما به اعتقاد صاحبنظران میزان مالیات که پیشتر با خوداظهاری اصناف و مشاغل تعیین می‌شد، حال با استناد به همین تراکنش‌ها صورت می‌گیرد و این موضوع چندان خوشایند برخی از پزشکان نیست.

اگرچه مطابق با بودجه ۹۸ پزشکان باید از ابتدای سال دستگاه کارت‌خوان در مطب‌ها نصب می‌کردند، اما با نفوذ و رایزنی‌های مختلف پزشکان، این امر به تأخیر افتاد و در حالی که حتی دست‌فروشان مترو نیز به راحتی قادر به تهیه دستگاه پوز هستند، سازمان امور مالیاتی به بهانه نبود زیرساخت برای تجهیز مطب‌ها به دستگاه کارت‌خوان، مهلت پزشکان را تمدید کرد.

فرار ۵۰ درصد پزشکان از مالیات

اگرچه برخی مسئولان در حوزه نظام پزشکی معتقدند، قانون‌گریزی در صنف پزشکی وجود ندارد و پزشکان به دلیل قوانین مختلفی که از جمله آن تمدید مجوز فعالیت در بخش خصوصی است باید مالیات خود را به موقع پرداخت کنند یا از محل فیش حقوقی آنها هر ماهه درصدی به عنوان مالیات کسر می‌شود، با این حال گروهی دیگری با اشاره با آمار و ارقام می‌گویند، برخی از فعالان بخش خصوصی در حوزه بهداشتی و درمانی از طرق مختلف میزان درآمد خود را کمتر از حد واقعی جلوه می‌دهند و از این طریق از میزان قابل‌توجهی مالیات فرار می‌کنند.

در این راستا، امیدعلی پارسا، رئیس کل سازمان امور مالیاتی گفت: طبق قانون پزشکان وکلا و ۱۵ صنف دیگر اعلام کردیم باید در سیستم سازمان امور مالیاتی ثبت‌نام کنند. فرض کنید حال اصلاً کسی ثبت‌نام نکند، سازمان امور مالیاتی زمان بررسی اظهارنامه مالیاتی شخص که مربوط به خرداد ماه می‌شود، به موضوع عدم ثبت نام در سامانه ورود می‌کند.

وی افزود: در این حین، با استفاده از اطلاعات دیگری که در سازمان امور مالیاتی داشته و به اطلاعات آن شخص دسترسی داریم، از آن شخص به عنوان کسی که تکالیف مالیاتی خود را انجام نداده است یاد می‌شود و به این ترتیب مالیات و جریمه سنگینی برای این فرد در نظر گرفته می‌شود و اگر این شخص یک فرد اقتصادی باشد می‌داند که نمی‌ارزد فرار مالیاتی کند.

پارسا با اشاره به مالیات پزشکان نیز گفت: با پزشکان تفاهم‌نامه‌ای دو هفته قبل امضا کردیم و قرار شد مجموعه نظام پزشکی با تعامل خود پزشکان تا پایان بهمن ماه، فرآیند ثبت‌نام در سامانه را انجام دهد تا عدالتی که به دنبالش هستیم، محقق شود.

وی ادامه داد: تاکنون ۵۰ درصد پزشکان ثبت‌نام کرده‌اند و این به معنای سرپیچی ۵۰ درصد دیگر است که حتماً در صورت تداوم تخلف، جریمه‌های سنگینی اعمال خواهد شد.

چندی پیش کوروش محمدی، سرپرست دفتر تنظیم مقررات و نظارت بر برون‌سپاری سازمان امور مالیاتی نیز گفته بود: تا پایان دی‌ماه امسال بیش از ۵۰ درصد از مشمولان حوزه درمان به عنوان قشر فرهیخته و قانون‌مدار جامعه، ضمن استقبال قابل قبولی از قانون در سامانه فروشگاهی ثبت‌نام کرده‌اند؛ اما با توجه به تعاملات وسیع با متولیان حوزه درمان، در حال حاضر درصد مزبور پایین‌تر از انتظار سازمان امور مالیاتی و جامعه است که امیدواریم در روزهای آینده شاهد افزایش نصب و کاربرد سامانه فروشگاهی (دستگاه کارت‌خوان) از سوی آن‌ها باشیم.

هدف، تخریب  جامعه پزشکی است

با این حال برخی پزشکان تعیین میزان درآمد پزشکان از روی حساب متصل به کارت‌خوان را موضوع انحرافی و جهت تخریب پزشکان می‌دانند.

محمدرضا ظفرقندی در اولین نشست رؤسا و معاونین حوزه ستادی با رؤسا و معاونین نظام پزشکی‌های قطب مرکزی کشور با اشاره به حرف‌هایی که با هدف تخریب جامعه پزشکی در خصوص فرار مالیاتی آنها مطرح شده بود، بیان کرد: حرف‌هایی که با جهت‌گیری خاص در مورد فرار مالیاتی پزشکان با رقمی معادل 7 هزار میلیارد تومان مطرح شد به هیچ عنوان صحیح نبود؛ بلکه هدف آن آسیب به سرمایه‌های اجتماعی و از بین بردن اعتماد مردم به پزشکان بود.

استفاده نکردن از دستگاه کارت‌خوان در مطب‌ها تنها به دلیل موضوع مالیات نیست. گاهی دریافتی‌های پزشکان بیشتر از حد مجاز است و برای اینکه این دریافتی‌ها هم قابلیت پیگیری رسمی نداشته باشد اقدام به کارهایی از این دست می‌کنند

رئیس کل سازمان نظام پزشکی ادامه داد: جامعه پزشکی همواره در کنار مردم بوده و به آنها خدمت کرده است، کمک‌های پزشکی دوران جنگ و شهدای آن زمان خود گویای رشادت‌های پزشکان است و جامعه پزشکی در تمامی بحران‌ها همواره در خدمت به مردم پیش قدم بوده است، در حفظ این سرمایه‌‌های اجتماعی باید کوشا باشیم، قوانین مالیاتی که در آبان ماه به جامعه پزشکی ابلاغ شد مباحث زیادی را در پی داشت، ضمن آن که معتقدیم مالیات اصلی است که مبنای قانونی و حقوقی داشته که باید پرداخت شود؛ اما رعایت سه اصل عدالت، شفافیت و احترام در اخذ آن الزامی است.

وی افزود: سعی کردیم تمام اطلاع‌رسانی‌های لازم را به جامعه پزشکی انجام دهیم تا همکاران در اثر حجم کاری بالا و به دلیل بی‌اطلاعی دچار ضرر و آسیب نشوند و همواره به سازمان امور مالیاتی اعلام کردیم که باید سه اصل عدالت، شفافیت و احترام در اخذ مالیات مورد توجه باشد تا بتوانیم تعامل لازم را با یکدیگر داشته باشیم، پس از جلسات متعدد با مسئولان سازمان امور مالیاتی به نقاط مثبتی رسیدیم و یکی از بهترین عملکردها در این حوزه انعقاد تفاهم‌نامه مالیاتی و تمدید مهلت ثبت کارت‌خوان تا آخر بهمن‌ماه برای جامعه پزشکی بود.

ظفرقندی گفت: در خصوص بخشودگی جرایم و ماده ۱۶۹ نیز بحث‌ها و بررسی‌های لازم با سازمان امور مالیاتی انجام شد تا آسیب و ضرری به جامعه پزشکی وارد نشود، در جلسه با وزیر اقتصاد نیز به جوسازی علیه جامعه پزشکی اشاره کرده و گفتیم که بحث فرار مالیاتی پزشکان با واقعیت فاصله شود، معتقدیم اگر مالیات رشد داشته اما درآمد و تعرفه‌ها افزایشی نداشته باشد؛ حاصل آن تعطیلی، رکود و کاهش کیفیت خدمات درمانی خواهد بود زیرا مالیات با تعرفه و درآمد عجین است.

رئیس کل سازمان نظام پزشکی با اشاره به این که رشد مالیات سبب کاهش درآمد بیمارستان‌های دولتی و دانشگاهی شده خاطرنشان کرد: در دانشگاه علوم پزشکی کرمان ۹۰ نفر از اعضای هیئت‌علمی از تمام وقتی خارج شده و در دانشگاه گیلان نیز ۷۰ نفر این کار را انجام داده‌اند و طبق محاسبات حدود ۲۵ درصد شاهد کاهش درآمد بیمارستان‌های دولتی و دانشگاهی به دلیل رشد مالیات‌ها بوده‌ایم و این خود به ضرر سازمان امور مالیاتی است.

به گزارش روابط عمومی سازمان نظام پزشکی وی در پایان اضافه کرد: وقتی ۳۵ درصد مالیات برای پزشک تعیین می‌شود و در ازای 100 میلیون تومان کارکرد او تنها 16 میلیون به پزشک پرداخت می‌شود؛ طبیعی است که دیگر نمی‌تواند کار کند و مستهلک شده و از چرخه تمام‌وقتی خارج می‌شود؛ بنابراین باید عدالت مالیاتی رعایت شود تا انگیزه کافی برای کارکرد پزشکان وجود داشته باشد.

تنها ۱۰ درصد پزشکان درآمد بالایی دارند

نماینده مردم فسا در مجلس با تأکید بر اینکه تنها ۱۰ درصد پزشکان درآمد بالایی دارند، گفت: نصب کارت‌خوان به طور صددرصدی نمی‌تواند فرار مالیاتی را مدیریت ‌کند، اما می‌تواند راهگشا باشد. محمدجواد جمالی‌نوبندگانی استفاده از کارت‌خوان را در جلوگیری از فرار مالیاتی پزشکان مؤثر دانست و به خانه ملت گفت: بهتر است برای جلوگیری از ایجاد حساسیت روی یک قشر و صنف خاصی تمرکز نشود و نصب کارت‌خوان برای تمامی اصناف الزامی باشد البته هرچند نصب کارت‌خوان به طور صددرصدی نمی‌تواند فرار مالیاتی را مدیریت می‌کند، اما می‌تواند راهگشا باشد و بی‌تأثیر نیست.

 برخی دلیل بی‌علاقگی بعضی پزشکان به نصب دستگاه‌های الکترونیک پرداخت ویزیت را فرار مالیاتی عنوان می‌کنند و معتقدند، این کار برای پیشگیری از اطلاع سازمان مالیاتی کشور از درآمدشان انجام می‌شود

ویزیت‌های غیرمجاز

با این حال علی‌محمد میرزاپور، کارشناس امور مالیاتی در این باره معتقد است که گرچه این موضوع قابل پیگیری است، اما سازمان مالیاتی هیچ گاه نیرو انسانی لازم برای پیگیری وضعیت درآمدی این تعداد پزشک فعال در مطب‌ها را ندارد و به همین دلیل نه تنها در صنف پزشکان، بلکه در بسیاری اصناف دیگر هم فرار مالیاتی به راحتی انجام می‌گیرد.

به گفته این کارشناس مالیات، استفاده نکردن از دستگاه کارت‌خوان در مطب‌ها تنها به دلیل موضوع مالیات نیست. گاهی دریافتی‌های پزشکان بیشتر از حد مجاز است و برای اینکه این دریافتی‌ها هم قابلیت پیگیری رسمی نداشته باشد اقدام به کارهایی از این دست می‌کنند.