وجود ۲۰۰ غلط و سهل‌انگاری نگارشی در کتاب فارسی اول دبستان

یک پژوهشگر حوزه آموزش و پرورش گفت: با پدیده‌های پیچیده‌ای در جامعه رو به رو هستیم. نوع نگرش مردم به آموزش عمومی، نگرش سازنده‌ای نیست و آموزش عمومی را مرحله گذر برای رسیدن به کنکور می‌دانند.

به گزارش خبرنگار مهر، امیرشهاب شاهمیری استاد دانشگاه و محقق زبان فارسی در این برنامه با بیان اینکه در حوزه دانشگاهی فعالیت می‌کنم و سال‌ها بود که از غلط‌های نگارشی دانشجویان در پایان نامه‌ها و متون دیگر تعجب می‌کردم تا آنکه دخترم به کلاس اول رفت و متوجه شدم که بیش از ۲۰۰ غلط و سهل‌انگاری نگارشی در کتاب فارسی اول دبستان وجود دارد.

او مصادیقی از این سهل‌انگاری‌ها و غلط‌های نگارشی در کتاب فارسی اول بیان کرد و گفت: در زبان فارسی نیم‌فاصله یا فاصله کوتاه برای جدا کردن بخش‌های یک واژه اعمال می‌شود. مثلاً «می‌شود» یک واژه است ولی از فاصله به جای نیم فاصله بین دو بخش «می» و «شود» استفاده شده است. واژه‌های دیگری چون یارانه‌ای، رفته‌ام، بی نیاز از این جمله‌اند. این محقق زبان فارسی با اشاره به علائم سجاوندی چون علامت تعجب، نقطه، ویرگول و علامت سوال گفت: اینها به واژه قبلی می‌چسبند و از جمله یا واژه بعدی فاصله می‌گیرند. علایم نگه دارنده چون پرانتز نیز همین‌گونه‌اند که به عبارت داخلی می‌چسبند و از عبارت بیرونی بعدی فاصله می‌گیرند. اما ما مثال‌هایی از کتاب فارسی داریم که در آن علائم سجاوندی رعایت نشده است و کودک عادت می‌کند که اینها مهم نیستند.

او همچنین به مشکلات فونت نستعلیق فارسی اشاره کرد و گفت: این فونت برای کلاس اول مناسب نیست. حروف این فونت تراز نیست. یا بهتر استفاده شود یا خوشنویسی آن را بنویسد.

این محقق زبان فارسی با تاکید بر اینکه ضعف ما در زبان فارسی ما فقط کتاب درسی نیست بلکه عوامل دیگری در آن دخیل است گفت: اما توجه کنیم که کتاب فارسی دست به نقد است یکبار آن را کامل اصلاح کنیم. نظام ارزشیابی توصیفی جدید نیست و از قدیم اینگونه بوده، نظام کمی و ترمیک دستاورد آمریکایی‌هاست. حالا آنها معلم‌های کارآمدتری دارند و دارند دوباره به سمت ارزشیابی توصیفی می‌روند. برای ما هم خوب است اما آیا ما زیرساخت‌ها را داریم؟ حقوق آنها ۲۰ برابر ماست و معلم ما باید به فکر شغل دوم باشد؟

محمد حسنی عضو هیئت علمی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش نیز با اشاره به اینکه خط نستعلیق وجه فرهنگی دارد و از زیباترین خط‌های نگارشی فارسی است گفت: سوال این است که آیا باید آن را کنار بگذاریم؟ آموزش فارسی به نستعلیق دشوار است و ما را در دوراهی قرار داده که در کتاب فارسی ابتدایی از نسخ استفاده کنیم یا نستعلیق؟ اخیراً تحقیقی در این باره در دست تدوین برای رسیدن به قلمی برای آموزش زبان فارسی است.

حسنی درباره ارزشیابی کیفی توصیفی گفت: یک بدفهمی نگران کننده‌ای از ارزشیابی توصیفی و نقش و جایگاه آن وجود دارد. ناکارآمدی و کم کارآمدی نظام آموزشی به دلیل نارسایی‌های زبان‌شناختی نیست بلکه عوامل اجتماعی پیچیده‌ای دست به دست هم می‌دهد.

وی افزود: با پدیده‌های پیچیده‌ای در جامعه روبروییم. مثلاً نوع نگاه و نگرش مردم به آموزش عمومی، نگرش متعالی و سازنده‌ای نیست و آموزش عمومی را مرحله گذر برای رسیدن به کنکور می‌دانند، در حالی که این دوره اصالت، هویت و ارزشمندی ذاتی دارد و باید در این دوره دانش آموزان را برای ورود به زندگی آماده کنیم.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش ادامه داد: مدارسی را می‌توانم نام ببرم که برای دانش آموزان کلاس‌های آمادگی آزمون ورودی تیزهوشان ترتیب می‌دهند. کدام مدرسه افتخار کرده که بهترین رویکرد را در آموزش زبان فارسی دنبال می‌کند؟ مدارس دولتی هم که آنچنان حمایت نمی‌شوند.