حواشی بازی دو تیم استقلال و تراکتورسازی در شبکه‌های اجتماعی ادامه دارد
به نام فوتبال، به کام تجزیه‌طلبان
آسو محمدی
حواشی بازی دو تیم استقلال و تراکتورسازی در توییتر و سایر شبکه‌های اجتماعی پس از چند روز همچنان ادامه دارد؛ اما این بار تحلیل‌ها بیشتر سیاسی و امنیتی است. در روزهای اخیر ویدئوهای مختلفی از رفتار تماشاگران حاضر در این بازی دست به دست شد که نشان می‌دهد آنها فحاشی می‌کنند و شعارهای تجزیه‌طلبانه و تفرقه‌انگیز می‌دهند.
بیشتر از همه شعارهای تجزیه‌طلبانه، محور توجه و انتقاد قرار گرفته و واکنش‌برانگیز شده است. شعارهایی که رنگ‌وبوی ساختارشکنانه سیاسی دارد. اگر در گذشته فوتبال کشورهای غربی به ویژه فوتبال اروپا با نژادپرستی گره خورده بود و برخی از بازیکنان یا تماشاگران تیم‌های اروپایی زبان به توهین به نژاد دیگری باز می‌کردند، امروز این سکوهای برخی از ورزشگاه‌های ایران است که به محل توهین‌های نژادی و تفرقه‌آمیز تبدیل شده است.
بازداشت ۷ نفر از تماشاگران بازی استقلال و تراکتورسازی
با وجود هزینه‌های سرسام‌آور فدراسیون فوتبال و ادعاهای آنان، فحاشی در محیط ورزشگاه‌های کشور نه تنها به قوت خود باقی مانده، بلکه شعارهای نژادپرستانه و تفرقه‌آمیز نیز به آن افزوده شده و برخی از ورزشگاه‌های کشور مانند ورزشگاه تبریز به این فضا آغشته شده است. هر چند که روز گذشته معاون امنیتی و انتظامی وزیر کشور از دستگیری ۷ نفر در جریان اتفاقات بازی تراکتورسازی و استقلال خبر داد. حسین ذوالفقاری در گفت‌وگو با ایلنا درباره اتفاقات اخیر در بازی استقلال و تراکتورسازی و سردادن شعارهای تجزیه‌طلبی توسط برخی تماشاگرنماها گفت: «یک سری افراد معدود در بازی استقلال و تراکتورسازی شعارهای تجزیه‌طلبی سرداده بودند که متعلق به قوم خاصی هم نبودند. این افراد متاثر از تحرکات فراملی هستند و تاکنون نیز ۷ نفر از این افراد دستگیر شده‌اند. همچنین ۳ - ۴ نفر دیگر شناسایی شده‌اند.» معاون امنیتی انتظامی وزیر کشور خاطرنشان کرد: «تعداد ۸۰ هزار نفر تماشاگر در آن بازی داشتیم و این افراد تنها تعداد معدودی بودند و ۱۰ تا ۱۵ نفر چنین حرکتی را انجام داده بودند که همانطور که گفتم، تعدادی دستگیر و مابقی نیز شناسایی شده‌اند.» ذوالفقاری در پاسخ به این سوال که از این دست اتفاقات در بازی تراکتورسازی قبلا نیز تکرار شده است، گفت: «نیروی انتظامی، اطلاعات و دستگاه قضایی مسئول پیگیری این قضایا شده‌اند و طبق قانون با آنها برخورد خواهد شد.»
تشکیل کارگروه صیانت از ارزش‌های اخلاقی در ورزش
دو روز پیش هم وزیر ورزش و جوانان اعلام کرد که پس از رخ دادن «برخی حواشی در بازی‌های اخیر لیگ برتر» دستور داده که «کارگروه صیانت از ارزش‌های اخلاقی و فرهنگی» با حضور نمایندگانی از وزارت اطلاعات و سپاه تشکیل شود. مسعود سلطانی‌فر از معاون فرهنگی وزارت ورزش خواست هر چه سریع‌تر نسبت به تشکیل کارگروه صیانت از ارزش‌های اخلاقی و فرهنگی در محیط‌های ورزشی اقدام کند. این کارگروه با حضور نمایندگان وزارت اطلاعات، فرهنگ و ارشاد اسلامی، صداوسیما، فدراسیون فوتبال، کمیسیون فرهنگی مجلس، نیروی انتظامی، معاونت فرهنگی سپاه و نمایندگان باشگاه‌های ورزشی تشکیل خواهد شد.
در بازی تراکتورسازی و استقلال که روز جمعه 10 آبان در ورزشگاه یادگار امام تبریز و با حضور 70 هزار تماشاگر برگزار شد، شعارهای تفرقه‌آمیز به اوج خود رسید و در چند نوبت از بازی تماشاگران تیم فوتبال تراکتورسازی با سلام نظامی از دولت ترکیه حمایت کردند و به شدت به کردها و وریا غفوری، بازیکن کردزبان استقلال تاختند. شعارهای هواداران تراکتورسازی در دفاع از ترکیه در حمله به کرد‌های سوریه بود. شعار علیه وریا غفوری نیز به این خاطر بود که او چند باری در حمایت از کرد‌های سوریه در برابر تهاجم ترکیه موضع‌گیری کرده بود.
با وجود این که فیلم‌های زیادی از اتفاقات ناخوشایند ورزشگاه یادگار امام تبریز و شعارها و توهین‌های برخی از تماشاگران تیم تراکتورسازی در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود و از دید ناظران فوتبال نیز شعارهای این افراد نژادپرستانه تلقی شده بود، اما مدیرکل ورزش و جوانان استان آذربایجان شرقی می‌گوید که در دیدار تیم‌های تراکتور و استقلال شعار نامتعارفی از سوی هواداران تبریزی داده نشده است.
بازی فوتبال در همه کشورهای جهان به مکانی برای پیوند ملت‌ها و حتی حذف و نابودی دشمنی و خصومت دولت‌ها تبدیل شده است. وقتی که رسالت این ورزش حفظ یکپارچگی است، باید جلو شعارهای ساختارشکنانه را گرفت و نگذاشت که زمین فوتبال عرصه‌ای برای بداخلاقی و رفتار تفرقه‌آمیز تبدیل شود
ایوب بهتاج شعار هواداران تراکتور علیه کردها و وریا غفوری را به شدت تکذیب کرد و گفت: «من چنین فیلمی ندیدم. ولی به هیچ عنوان چنین اتفاقی رخ نداده است! ای کاش دوستان در استادیوم بودند و فضا را می‌دیدند. حتی در مورد اینکه گفته می‌شد قرار است به وریا غفوری توهین شود، هم هیچ اتفاق بدی رخ نداد. در این مورد آقای فتحی را شاهد می‌گیرم، هر حرفی او بزند قبول دارم.»
رفتار‌های نژادپرستانه ریشه‌کن شود
برخلاف مدیرکل ورزش و جوانان استان آذربایجان شرقی دیروز نماینده ارومیه خواستار برخورد با عاملان شعارهای تفرقه‌آمیز در بازی تراکتورسازی تبریز شد. نادر قاضی‌پور در گفت‌وگو با خانه ملت با اشاره به حواشی ایجاد شده در دیدار دو تیم استقلال و تراکتورسازی در تبریز و سردادن شعارهای غیر اخلاقی و سیاسی از سوی هواداران تیم تراکتورسازی، گفت: «قطعا باید با افرادی که شعارهای انحرافی سر می‌دهند و فضای پاک ورزش را آلوده می‌کنند، برخورد انضباطی شود.» او احترام به تمام اقوام و مذاهب در کشور را یک ضرورت خواند و تصریح کرد: «رفتار‌های نژادپرستانه همانطور که در سایر کشور‌ها نیز مورد پذیرش نیست، در ورزش ما نیز باید ریشه‌کن شود و قطعا تقبیح و برخورد با چنین رفتار‌هایی موثر خواهد بود.»
البته این بار اول نیست که برخی تماشاگرنماها شعارهایی را در استادیوم تبریز سر می‌دهند که رنگ و جنس تفرقه‌آمیز دارد، تقریباً در یک دهه اخیر چندین بار این اتفاق افتاده است تا جایی که سال گذشته و در بازی پرسپولیس تراکتور پای کاپیتان‌های دو تیم به منازعه روی سکوها باز شد و سیدجلال حسینی کاپیتان پرسپولیس و مسعود شجاعی کاپیتان تراکتور در پیامی مشترک، هواداران را نسبت به نخستین شعار تفرقه‌آمیز و نژادپرستانه‌ای که از روی سکوها بشنوند تهدید کردند. شجاعی و حسینی در اینستاگرام خود نوشتند: «اگر در هر لحظه از زمان مسابقه، شعارهای غیرورزشی و تفرقه‌آمیز سر داده شود، ما کاپیتان‌های دو تیم پرسپولیس و تراکتور توافق کرده‌ایم بدون توجه به اینکه توهین‌کنندگان منتسب به کدام تیم‌اند، با حمایت داور و ناظر بازی، مطابق مقررات صریح فیفا، بازی را متوقف کنیم.»
در این میان خیلی هم معتقدند که جملات و سخنان نفرت‌پراکنانه و تفرقه‌آمیز مجتبی ساعدی، گزارشگر فوتبال در مرکز تبریز بی‌تأثیر نیست. البته تعداد اندکی از هواداران تراکتورسازی در اغلب بازی‌ها به بازیکن‌های تیم‌های مقابل فحاشی کرده‌اند و بیشتر مواقع این فحاشی‌ها به صورت قومیتی بوده است. نمونه این نوع فحاشی‌ها به علی دایی بازیکن آذری‌زبان فوتبال ایران بوده است که چه در زمان بازی و چه در زمان مربی‌گری او، همیشه درباره او از الفاظ رکیک استفاده شده است. علی دایی در سال ۹۲ در پس شعارهای تفرقه‌آمیز در ورزشگاه تبریز گفته بود: «این جا ایران است. آذربایجان مال ایران است. من شرف و ناموسم را از ایران و آذربایجان دارم. ولی حالا باید از چند نفر که خود شما هم می‌دانید اصلاً برای فوتبال به ورزشگاه نمی‌آیند، فحش بخورم. خود شما خوب می‌دانید ریشه این اتفاقات کجا است.»
قوانین فیفا در این باره چه می‌گوید؟
تیرماه سال ۱۳۹۶ فدراسیون بین‌المللی فوتبال (فیفا) در شصت و سومین کنگره خود قوانین سختگیرانهای را برای جلوگیری از رفتارها و شعارهای نژادپرستانه تصویب کرد. قوانین فیفا می‌گوید جریمه برای تیمی که برای اولین بار مسائل نژادپرستانه مطرح کند، جریمه نقدی یا برگزاری یک دیدار بدون حضور تماشاگران خواهد بود؛ ولی در صورت تکرار تخلفات تیم‌های متخلف با جرایمی از جمله کاهش امتیاز، کنار گذاشته شدن از یک رقابت یا حتی سقوط به دسته پایین‌تر روبه‌رو خواهد شد.
فیفا حتی پا را از این فراتر گذاشته و برای نشان دادن عزم راسخ خود در مبارزه با نژادپرستی در ورزشگاه‌ها تاکید کرده است در صورتی که هر فردی شامل بازیکن، مدیر و کادرفنی تیم‌ها و ... که مرتکب عمل خلافی شود، دستکم از 5 دیدار تا 2 سال تعلیق خواهد شد و حتی اجازه حضور در ورزشگاه را نیز از دست می‌دهد. همچنین سازمان «فوتبال علیه نژادپرستی» (FARE) به عنوان یک نهاد غیردولتی همکار فیفا و یوفا به داوران، مربیان و بازیکنان این اختیار را داد که در صورت بروز هرگونه شعار نژادپرستانه در ورزشگاه‌های جهان، بازی را نیمه تمام به پایان برسانند.
حسین ذوالفقاری: یک سری افراد معدود در بازی استقلال و تراکتورسازی شعارهای تجزیه‌طلبی سردادند درحالی‌که متعلق به قوم خاصی هم نبودند. این افراد متاثر از تحرکات فراملی هستند و تاکنون نیز۷ نفر در این رابطه دستگیر و ۳ - ۴ نفر دیگر شناسایی شده‌اند
باید به این نکته توجه داشت که بازی فوتبال در همه کشورهای جهان به مکانی برای پیوند ملت‌ها و حتی حذف و نابودی دشمنی و خصومت دولت‌ها تبدیل شده است. وقتی که رسالت این ورزش حفظ یکپارچگی است، باید جلوی شعارهای ساختارشکنانه را گرفت و نگذاشت که زمین فوتبال به عرصه‌ای برای بداخلاقی و رفتار تفرقه‌آمیز تبدیل شود.
دیدگاه تان را بنویسید