مهر را با مهربانی به کودکان مدرسه‌ای آغاز کنیم
فائزه ناصح، دکترای روانشناسی عمومی
با آخرین نفس‌های شهریور بوی ماه مهر، اولین ماهِ پادشاه فصل‌ها به مشام می‌رسید. پایان تعطیلات خوشِ فصلِ تابستان، فرا رسیدن مهرماه و شروع سال تحصیلی جدید را نوید میدهد. با شروع پاییز و بازگشایی مدارس شاهد ولوله‌ای درمیان خانواده‌ها هستیم و می‌بینیم که والدین چطور در تب و تاب تهیه وسایل مدرسه فرزندان خود همچون کتاب‌های درسی، کفش، لباس‌های فرم مدرسه، لوازم التحریر، کوله‌پشتی‌های رنگی به سر می‌برند. همه ساله با شروع ماه مهر و آغاز مدرسه‌ها معابر، کوچه‌ها و خیابان ها رنگ و بوی دیگری به خود می‌گیرند و شور و شوق خرید لوازم مدرسه و پوشیدن‌های یونیفر‌م‌های شاد و خوش‌رنگِ دانش‌آموزان جلوه زیبایی به شهر می‌بخشد.
آخرین نفس‌های شهریور به شماره افتاده است و ماه مهربانی در آستانه در ایستاده است؛ دراین ایام اغلب خا‌نواده‌های ایرانی با هر طبقه اجتماعی و با هر بودجه‌ای در تکاپوی آماده کردن وسایل مورد نیاز فرزندانشان هستند. در این میان بعضی از پسران و دختران از زود گذشتن سه ماه تعطیلات تابستانی زانوی غم بغل کرده‌اند و بعد از چند ماه استراحت حسابی تنبل شده‌اند؛ البته بعضی دیگر از آنها هم به شدت دلشان برای درس و مشق و همکلاس‌هایشان تنگ شده و هر شب به امید آنکه یک شب دیگر به اول مهر و بازگشایی مدارس نزدیک‌تر می‌شود، سر به بالین می‌گذارند و ذوق رفتن به مدرسه و دیدن همشاگردی‌های قدیم و جدیدشان، خواب را از چشمانشان می‌رباید. نکته مهم آن است که والدین در هیاهوی آمادگی و تهیه اقلام مورد نیاز مدرسهِ شکوفه‌های زندگیشان، باید مقدمات دیگری را نیز برای آغاز سال تحصیلی جدید در نظر بگیرند! فرزندان ارزشمند‌ترین سرمایه‌های خانواده‌ها و جامعه هستند؛ آنها امید‌های فردای پدر و مادرشان و سرمایه‌های اجتماعی مملکت تلقی می‌شوند؛ از اینرو تربیت و پرورش آنان و تحویل انسانی سالم و با فرهنگ به جامعه از وظایف مهمی است که بر دوش والدین است و اصلا در انجام این وظیفه خطیر نباید کوتاهی یا سهل‌انگاری کنند؛ پس نهاد خانواده به عنوان اولین بستر باید زمینه رشد و شکوفایی استعداد‌ها و توانمندی‌های کودکان و نوجوانان را فراهم سازد؛ با توجه به مطالب ذکر شده روانشناسان و مشاوران معتقدند آغاز سال تحصیلی علاوه بر دغدغه فراهم آوردن نوشت‌افزار، کتاب، لباس و کفش و... بیشتر نیازمند آن است که والدین و فرزندان در کنار هم به یک آمادگی ذهنی در زمینه های عاطفی، اجتماعی و روانی نایل شوند و این امر نیز فقط با تدوین برنامه‌ای مدون و فرآیند مدار میسر می‌شود تا خانواده‌ها بتوانند سال تحصیلی را با قدرت هر‌چه تمام‌تر آغاز کنند و از بیشترین میزان سازگاری با شرایط جدید برخوردار شوند.
روانشناسان معتقدند باتوجه به آنکه فرزندان سه ماه تمام مشغول بازی، تفریح و سرگرمی بوده‌اند، عملا برای انجام وظایف مجدد مدرسه نیازمند یک آمادگی ذهنی و جسمانی هستند تا بتوانند خود را با شرایط جدید سال تحصیلی وفق دهند. از اینرو فرزندان باید از شب بیداری‌ها و تا ظهر خوابیدن‌های خود دست بشویند و به روال جدید زندگی محصلی سازگار شوند. به همین دلیل مشاوران به والدین تاکید می‌کنند صرف نظر از مقطع تحصیلی با فرزاندانشان قبل از شروع مدرسه به گفتگو بنشینند و آنها را برای پذیرش شرایط جدید آماده سازند تا فصل آموزش و یادگیری به نحو‌احسن آغاز شود و با جدیت و اشتیاق بیشتر ادامه پیدا کند. تحقیقات نشان میدهد رفتار خوب و پسندیده از خانه و خانواده شروع می‌شود و از این رو ضروری است، والدین احترام گذاشتن به معلمان و همکلاسی‌ها را برای داشتن تجربه مثبت از دوران مدرسه به فرزندانشان آموزش دهند؛ رعایت نظافت و بهداشت، آماده کردن کوله‌پشتی از شب قبل از مدرسه، چگونگی رفتار در کلاس و احترام گذاشتن به بچه‌های دیگر را باید یاد بگیرند؛ خانواده‌ها باید به فرزندانشان متذکر شوند تفاوت‌های زیادی ممکن است از لحاظ شرایط زندگی، مذهب، نژاد و... میان او و همکلاس‌هایشان باشد و حتی ممکن است یکی از دوستانشان دچار نقص عضو باشد و آنها حتما باید از وجود چنین تفاوت‌های محتملی آگاه شوند؛ اخلاق جوانمردانه داشتن و همکاری در فعالیت‌های تیمی و گروهی را نیز باید فرا‌گیرند؛ بطور کلی می‌توان گفت اگر می‌خواهید فرزندانتان انسانهایی با رفتار و اعمال سالم و بهنجار بار آیند، باید سعی کنید خودتان الگوی مناسب و مطلوبی برای آنها قلمداد شوید. به عنوان نکته آخر توصیه می‌شود والدین با علاقه و اشتیاق زیاد درباره آنچه قرار است فرزندانشان در مدرسه بیاموزند با آنها به صحبت بپردازند و همچنین برای دستیابی به نتیجه بهتر می‌توانند از کمک و مساعدت‌های کارشناسان روانشناس و متخصصین امور تربیتی نیز بهره ببرند.
دیدگاه تان را بنویسید