رسانه آمریکایی المانیتور نوشت: اسناد تازه افشا‌شده روسیه نشان می‌دهد که فروش دیرهنگام جنگنده‌های سوخو-۳۵ به ایران سرانجام از مرحله وعده به مرحله تولید رسیده است. مکاتبات داخلی مجموعه نظامی ـ صنعتی روسیه حاکی از آن است که ۱۶ فروند سوخو-۳۵ برای نیروی هوایی ایران هم‌اکنون تحت یک قرارداد صادراتی اختصاصی روی خط تولید قرار دارند و تحویل آن‌ها بین سال‌های ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۷ برنامه‌ریزی شده است.

به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: در صورت انجام کامل این انتقال، این جنگنده‌ها مهم‌ترین ارتقای کیفی ناوگان کهنه جنگی ایران در چندین دهه گذشته خواهند بود.

 این افشاگری همچنین به عدم توازنی اشاره می‌کند که در سال‌های اخیر بر روابط ایران و روسیه سایه انداخته بود: تهران پهپادهای شاهد و موشک‌های کوتاه‌بردی را تأمین کرده که به بخش مرکزی کارزار روسیه در اوکراین تبدیل شده‌اند، در حالی که روسیه در مقابل، جنگنده‌های پیشرفته را وعده داده اما زیر فشار تحریم‌ها، خسارات جنگی و کاهش سبد صادراتی خود، در تحویل آن‌ها تعلل کرده بود.

 

ظرفیت محدود صادراتی روسیه

سوخو-۳۵ ایران را در سطحی برابر با اسرائیل یا برترین نیروی‌های هوایی خلیج فارس قرار نمی‌دهد، اما باعث می‌شود برنامه‌ریزان اسرائیلی و عرب خلیج فارس فرضیات خود درباره «بی‌اثر بودن» ناوگان جنگنده‌های ایران را بازنگری کنند.

از نظر فنی، سوخو-۳۵ نسخه‌ای عمیقاً ارتقایافته از سوخو-۲۷ فلنکر است که بدنه تقویت‌شده، کنترل دیجیتالی fly-by-wire و ظرفیت سوخت داخلی بیشتر دارد. در کنار موشک‌های هوا‌به‌هوای دوربرد R-37M، این جنگنده‌ها پوشش هوایی گسترده‌تری برای ایران فراهم می‌کنند. در عمل، این پلتفرم می‌تواند در فواصل بسیار دورتر اهداف را کشف و تهدید کند و برنامه‌ریزی برای حملات احتمالی اسرائیل یا آمریکا را پیچیده‌تر سازد.

 اما چالش‌ها قابل توجه‌اند. ساختن گروهی از خلبانان کارآزموده سوخو-۳۵ نیازمند ساعت‌های پروازی سالانه‌ای بسیار بیشتر از چیزی است که ایران به طور سنتی قادر به تأمین آن بوده است. تعمیر و نگهداری، قطعات یدکی و ارتقاها نیز همچنان در معرض تحریم‌ها و گلوگاه‌های صنعتی روسیه قرار خواهند داشت. در هر نبرد احتمالی آینده، این هواگردها با جنگنده‌هایی مانند F-35، F-15، رافال و تایفون روبه‌رو خواهند شد که از شبکه‌های پیشرفته هشدار زودهنگام هوابرد و ناوگان گسترده سوخت‌رسان پشتیبانی می‌شوند. افزون بر این، اسرائیل و کشورهای کلیدی خلیج فارس همچنان از برتری کیفی روشن در حوزه‌های ISR، فرماندهی و کنترل، و فناوری حمله دقیق 

برخوردارند.

 «اکرم خریف»، خبرنگار مستقل حوزه دفاعی در شمال آفریقا که صادرات روسیه را به‌دقت دنبال می‌کند، می‌گوید این افشاگری معتبر است اما محدودیت‌های ساختاری روسیه را نیز آشکار می‌کند. او می‌گوید: «اطلاعات واقعی به نظر می‌رسد، اما روسیه بعید است سر وقت تحویل بدهد. ظرفیت فعلی تولید نشان می‌دهد مسکو می‌تواند سالانه چهار تا حداکثر شش فروند سوخو-۳۵ بسازد.» او افزود: «این اسناد لو‌رفته در واقع نشان می‌دهند ظرفیت صادراتی روسیه تا چه اندازه محدود است.»

به گفته خریف، انتخاب این مدل از سوی روسیه نیز حساب‌شده است: «روسیه با عرضه سوخو-۳۵ و نه سوخو-۵۷ رفتار هوشمندانه‌ای دارد. این کار باعث برهم‌زدن توازن منطقه‌ای نمی‌شود و در عین حال چیزی را به ایران می‌دهد که فوراً به آن نیاز دارد: یک جنگنده دوربرد با توانایی درگیری فراتر از برد دید که ایران دهه‌ها فاقد آن بوده است.»

 او همچنین اشاره می‌کند که با محدود شدن توان ایران برای پرواز آزادانه بر فراز آسمان سوریه و عراق، ایران نمی‌تواند صرفاً بر موشک‌های سطح‌به‌هوا و رادارهای هشدار زودهنگام تکیه کند. سوخو-۳۵، که می‌تواند گشت‌های هوایی را به عمق بیشتری ببرد و هواگردهای دشمن را خیلی پیش از ورود به آسمان ایران به چالش بکشد، پاسخی به این جغرافیای محدودتر است.