جمع‌های بی‌نتیجه مجــمع

محبوبه ولی، روزنامه نگار

در این بلاتکلیفی، کوچکترین کنش و واکنشی در مجمع زیر ذره‌بین محافل سیاسی و اقتصادی و رسانه‌هاست تا شاید بتوانند کلید معمای FATF را پیدا کنند؛ اینکه علی لاریجانی، رئیس مجلس بعد از ریاست برادرش بر مجمع مرتب در جلسات مجمع شرکت می‌کند، اینکه ابراهیم رئیسی در جلسه هفته گذشته بالای مجلس نشسته بوده و در این جلسه به جای خود بازگشته، اینکه ظریف و سعید جلیلی در جلسه دیروز مجمع کنار هم نشسته بودند، اینکه کدام چهره در جلسات مجمع مصمم‌تر است و کدام ناامیدتر، تیتر رسانه‌ها می‌شوند، درحالی که شاید بین بسیاری از آنها با سرنوشت FATF و پالرمو نیز هیچ ارتباط معناداری وجود نداشته باشد اما دو کفه ترازوی پیوستن و نپیوستن به این لایحه به قدری به هم نزدیک است که ناظران نمی‌توانند پیش‌بینی دقیقی درباره آن داشته باشند، از این رو متوسل به هر نشانه‌ای می‌شوند. 

گویا گزارش کمیسیون‌های مجمع نیز نتوانسته این نهاد را به نتیجه قطعی برساند. احمد توکلی دیروز هم مثل هفته گذشته خبر داد که رأی‌گیری درباره پالرمو به دو هفته دیگر موکول شد

رمزگشایی به سبک  بادی لنگویج!

هفته گذشته که جلسه مجمع برای تعیین تکلیف پالرمو برگزار شد، عکسی از ظریف منتشر شد که دو دست خود را در هم گره کرده و در حالی که سرش را پایین انداخته بود، پیشانی‌اش را به آنها تکیه داده بود. رسانه‌ها تحلیل بسیار از این عکس کردند تا بتوانند به واسطه آن شرایط پالرمو را نیز تحلیل کنند؛ برخی معتقد بودند که به ظریف اجازه دفاع داده نشده، تحلیل دیگر این بود که ظریف تحت‌فشار بوده و برخی هم معتقد بودند که او در برابر منتقدان FATF در مجمع «کم» آورده است.

احمد توکلی، از اعضای مجمع تشخیص اما در این باره گفته بود: «این جلسه مباحثه نبود که کسی کم بیاورد؛ اما اگر منظور این است که آقای ظریف نتوانست مجمع را قانع کند، بله. ولی درباره فشار باید گفت که آقای ظریف باتجربه‌ است و می‌داند اگر جایی حرف می‌زند لزوما همه نباید قانع شوند. باید همه مسایل در جلسه عرضه شود و تضارب آرا و نظرات درباره آن صورت بگیرد.»

با این حساب قطعا ظریف نتوانسته مجمع را قانع کند، اما از سوی دیگر مخالفان  هم نتوانسته‌اند، مجمع را قانع کنند. آیت‌الله محسن مجتهد شبستری از اعضای مجمع روز پنجشنبه گفت که «ملاک تایید یا رد لایحه پالرمو جلسه روز شنبه مجمع است.» با اینکه هفته گذشته لایحه پالرمو در دو کمیسیون امنیتی و حقوقی مجمع نیز بررسی شده بود اما گویا گزارش این دو کمیسیون نیز نتوانسته مجمع را به نتیجه قطعی برساند. 

احمد توکلی دیروز هم مثل هفته گذشته خبر داد که چون این موضوع نیازمند بررسی‌های بیش‌تری است، قرار شد رأی‌گیری درباره آن به جلسه آتی مجمع موکول شود.

دو هفته دیگر مجمع دیگر زمانی برای تعلل نخواهد داشت و به‌‌رغم همه ابهامات ناگزیر از تصمیم‌گیری خواهد بود، چراکه مهلتی که FATF به ایران داده است فوریه به پایان می‌رسد

وی در پاسخ به اینکه آیا جلسه فوق‌العاده دیگری همچون هفته گذشته برای بررسی پالرمو تشکیل می‌شود، گفت: خیر، جلسه بعدی برای رأی‌گیری درباره پالرمو دوهفته‌ دیگر خواهد بود.

مجید انصاری، عضو دیگر مجمع نیز با اشاره به حضور عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی، ظریف، لعیا جنیدی، معاون حقوقی رئیس‌جمهوری  و فرهاد دژپسند، وزیر اقتصاد در جلسه روز گذشته مجمع درباره پالرمو به ایرنا گفته است: «بحث‌های کارشناسی سیاسی، حقوقی و مصلحتی در این جلسه ادامه پیدا کرد اما چون کنوانسیون پالرمو موضوع حقوقی مهمی است و اعضا برای صحبت نوبت داشتند، بنابراین ادامه بحث تصمیم‌گیری به جلسه بعد مجمع موکول شد و به رأی‌گیری نرسید. لایحه دارای ابعاد مختلفی از جمله حقوقی، سیاسی، امنیتی و اقتصادی است.»

زورآزمایی رسانه‌ای

هرچه این فرآیند طولانی‌تر می‌شود، زورآزمایی رسانه‌ای دو طیف موافق و مخالف پیوستن ایران به FATF نیز نفسگیرتر می‌شود. کم نبودند تعداد روزنامه‌های اصولگرایی که تیتر یک دیروز خود را به جلسه دیروز مجمع اختصاص داده بودند. جوان نوشته بود: «پالرمو در ایستگاه تصمیم‌گیری بدون تضمین نافع بودن»، کیهان تیتر زد: «نهضت فراگیر مخالفت با چوب حراج FATF بر امنیت ملی»، رسالت نوشت: «دو بار از یک سوراخ گزیده نشویم» و وطن امروز نیز جلسه روز گذشته مجمع را در شماره دیروز خود «آزمون انقلابی مجمع» خواند. 

همزمان رسانه‌های اصلاح‌طلب نیز هیچ‌گونه فضای تبلیغاتی را برای نزدیک کردن FATF به تصویب از دست نمی‌دهند. بار روانی که دو طرف به جامعه تحمیل می‌کنند، موضوع را در هاله پررنگی از ابهام فرو برده است.

چهره‌های سیاسی نیز همین روال را در پیش می‌گیرند. حجت‌الاسلام کاظم صدیقی، در خطبه‌های نماز جمعه به خبر خبرگزاری فارس مبنی بر اینکه دو کمیسیون امنیتی و حقوقی مجمع، لایحه پالرمو را رد کرده‌اند، استناد و ابراز امیدواری کرد که رئیس مجمع تشخیص مصلحت و سایر اعضا اقتدار کشور را حفظ کنند. در دولت اما محمدباقر نوبخت تاکید می‌کند که «مجلس شورای اسلامی که لوایح را تصویب کرد، رئیس قوه قضاییه نیز همکاری لازم را دارند و شورای عالی امنیت ملی نیز موافق این مسئله است.»

به دنبال تاریک و روشن همین هاله‌های مبهم است که جمع‌های پشت سر هم مجمع برای به نتیجه رسیدن بر سر لایحه پالرمو هر بار بی‌نتیجه می‌ماند. دو هفته دیگر مجمع زمانی برای تعلل نخواهد داشت و به‌‌رغم همه ابهامات ناگزیر از تصمیم‌گیری خواهد بود چراکه مهلتی که FATF به ایران داده است فوریه به پایان می‌رسد.