مجلس درتیر رس توپخانه «ویدئویی»

محبوبه ولی، روزنامه نگار

داستان درگیری نماینده سراوان با کارمند گمرک آن‌طور که او می‌خواست پیش نرفت. درازهی که به همکارانش هشدار داد، «اگر بنده امروز کوتاه بیایم، فردا نوبت شما خواهد شد» و بعد هم تهدید کرد که «اگر وزیر استیضاح و رئیس و کارمند گمرک برکنار نشوند، استعفا می‌کنم»، حالا تحت فشارهای کمرشکنی است؛ بیانیه علیه‌اش صادر می‌شود، دانشجویان برای اخراجش با شعار و پلاکارد جلوی مجلس تجمع می‌کنند، متهم به سرقت علمی می‌شود، همکارانش طی چرخشی 180 درجه‌ای در بهارستان از او شکایت کرده‌اند، دادستان کل کشور و سخنگوی شورای نگهبان طعنه‌اش می‌زنند و او که حتی به عذرخواهی هم راضی نبود و به دنبال برکناری وزیر و رئیس بود، حالا از چپ و راست توصیه به عذرخواهی می‌شود. سیر اتفاقات به نفع او نیست، مخصوصا که دیروز انتشار فیلم جلسه غیرعلنی مجلس نیز به اتهامات او اضافه شد.

به دنبال قاتل بروسلی!

هفته گذشته مجلس در پی انتشار فیلم درگیری محمدباسط درازهی با کارمند گمرک، جلسه غیرعلنی تشکیل داد، اما فردای آن روز فیلم جلسه غیرعلنی نیز در کنار فیلم درگیری نماینده سراوان در گمرک از این گوشی به آن گوشی دست به دست می‌شد. در این فیلم بیش از اظهارات درازهی، حرف‌های علی لاریجانی مورد توجه و انتقاد قرار گرفت. او در جلسه غیرعلنی که حالا دیگر علنی شده، به جای حل مسئله به دنبال کسی بود که فیلم را منتشر کرده است. با دیدن موضع لاریجانی، بسیاری سری به تاسف تکان دادند که «رئیس مجلس به جای پرداختن به مسئله به دنبال پاک کردن صورت مسئله است و چه مجلسی است با این ریاست!»

بعد از انتشار فیلم جلسه غیرعلنی، علاوه بر جست‌وجوی کسی که از درازهی در گمرک فیلم گرفته، پیدا کردن کسی که از محفل خصوصی بهارستان فیلم گرفته و منتشر کرده نیز در دستور کار مجلس قرار گرفت. با توجه به اینکه حاضران در جلسه غیرعلنی مشخص بودند و مجلس نیز مجهز به دوربین است، پیدا کردن فرد موردنظر کار سختی نبود و دیروز اعلام شد که فیلم‌گیرنده و منتشرکننده چه کسانی بودند.

محمود صادقی، نماینده تهران: هفته گذشته در کمیسیون آموزش بعضی از نمایندگان رفتار به مراتب زننده‌تری با وزیر علوم داشتند که اگر صدای آنان منتشر شود شرمساری بیشتری برای مجلس به بار خواهد آورد

علیم یارمحمدی، نماینده زاهدان گفت که فیلم را او گرفته اما در انتشارش نقشی نداشته است. او توضیح داده است: «فیلم را من ضبط کردم و به آقای درازهی دادم تا وی بخش مربوط به عذرخواهی وزیر را در فضای مجازی منتشر کند، اما آقای درازهی تمام فیلم را منتشر کرده و قرار نبود، این اتفاق بیافتد.»

علیم یارمحمدی، نماینده زاهدان: فیلم را من ضبط کردم و به آقای درازهی دادم تا وی بخش مربوط به عذرخواهی وزیر را در فضای مجازی منتشر کند، اما آقای درازهی تمام فیلم را منتشر کرده و قرار نبود، این اتفاق بیافتد

قرار بوده یا نه نبوده به هر حال این فیلم منتشر شده و همین فیلم کوتاه لکه سیاه دیگری به دامن مجلس نشانده است؛ به ویژه که در این فیلم نیز صدای توهین دو نماینده به هیأت رئیسه به گوش می‌رسد.

آرشیو پر و پیمان

مجلس هنوز بار ناشی از ماجرای درازهی و حاشیه‌هایش را سبک نکرده که دو ویدئوی دیگر از دو نماینده دیگر نیز منتشر شده است؛ یکی مربوط به معصومه آقاپور، نماینده شبستر است که جایی در حال سخنرانی است و می‌گوید کسی که در انتخابات شرکت نمی‌کند، برای چهار سال حق هیچ اعتراضی علیه دولت و حتی نظام را ندارد و باید سرش را پایین بیندازد چون مشارکتی نداشته است. بعد هم می‌گوید که «هر کس در انتخابات شرکت نکند و اعتراض کند، خودم خفه‌اش می‌کنم.»

این اظهارات بیشتر شبیه به طنز است تا واقعیت، اما به هر حال واکنش مخاطبان فضای مجازی و برخی رسانه‌ها را برانگیخته و آنها معترض‌اند که این نماینده به مردم توهین کرده است. خود او اما با اشاره به اینکه فیلم منتشر شده مربوط به اردیبهشت پارسال و حوالی انتخابات ریاست‌جمهوری است، گفته است که همچنان پای صحبت‌هایش هست و همچنان معتقد است هر فردی که در انتخابات ریاست‌جمهوری شرکت نکند حق اعتراض علیه دولت و حتی نظام را ندارد زیرا مشارکتی نداشته است.

ویدئوی دیگر مربوط به هدایت‌الله خادمی، نماینده ایذه و باغملک است. او در این فیلم به فردی نسبت «عقب‌مانده» می‌دهد. با این ویدئو، فیلم توهین او نیز به آرشیو پر و پیمان فحاشی و توهین مسئولان در موقعیت‌های مختلف اضافه شده است.

خودش اما بسیار حق به جانب است و در گفت‌وگویی با روزنامه آرمان اینگونه از خود دفاع کرده که «نماینده مجلس 99 فحش می‌شنود و یکی را پاسخ می‌دهد.» و مانند نماینده سراوان نیز تاکید کرده که فیلم منتشر شده، بخش کوتاهی از یک مشاجره 45 دقیقه‌ای است که اتفاقا توهین‌های بسیاری به خادمی شده اما تنها بخشی که او مخاطبش را عقب‌مانده خطاب کرده، پخش شده است.

چندی قبل‌تر فیلم دیگری منتشر شد از علی مطهری که در واکنش به انتقادهای تند فردی در مراسم روز عید غدیر او را «احمق» و «نادان» خواند. فیلم او نیز بازتاب زیادی داشت و بسیاری او را به توصیه‌ای که امام علی (ع) به مالک اشتر کرده بود ارجاع دادند؛ توصیه‌ای که می‌فرماید: «ای مالک، به هنگام خشم خویشتندار باش و از شدت تندى و تیزى خود بکاه و دست به روى کس بر مدار و سخن زشت بر زبان میاور.»

اگر این فیلم‌ها و بقیه فیلم‌هایی از این دست که منحصر به نمایندگان مجلس هم نیستند را کنار هم بگذاریم، آرشیو پُر و پیمانی خواهد شد از استاندارد اخلاقی مسئولان و مقامات در ایران.

توطئه یا توهم توطئه؟

از سوی دیگر اما برخی به انتشار پشت سر هم این فیلم‌ها اشاره می‌کنند و آن را توطئه‌ای علیه مجلس می‌دانند. هدایت‌الله خادمی یکی از آنهاست، او در این باره گفته است: «انتشار این فیلم‌ها برمی‌گردد به برخی سایت‌هایی که از بعضی جاهای دولتی تغذیه می‌شوند و کلا نظام پارلمانی را خدشه‌دار  می‌کنند. آنها تلاش دارند نظام پارلمانی در کشور زیر سوال برود و می‌خواهند کاری کنند که اساسا مجلس در کار نباشد، کار آن‌ها فراتر از این حرف‌هاست! متاسفانه با پول‌های دولت این حرکات مشکوک صورت می‌گیرد.»

او در بخش دیگری از مصاحبه خود گفته است: «من معتقدم حرکات اخیر از خارج هدایت می‌شود و می‌خواهند نظام پارلمانی را تحت‌الشعاع قرار بدهند دلیلش هم فعال شدن طرفداران پادشاهی و تحرکات اخیر نوادگان پادشاهی است!»

ظاهرا خادمی، علی لاریجانی و بسیاری دیگر این‌گونه برخوردهای توهین‌آمیز را عادی قلمداد می‌کنند، اما لو رفتن آنها را غیرعادی می‌دانند. درحالی‌که لو رفتن آنها نیز غیرعادی نیست چراکه این نحوه از سلوک با یکدیگر و مردم چنان در فضای گفتمانی مسئولان کشور غالب شده که قطعا مواردی از آن نیز در قالب فیلم به فضای مجازی راه خواهد یافت.

در فضای مجازی و به دنبال آن در فضای سیاسی نیز قطعا از کوچکترین نقطه ضعفی بهره‌برداری سیاسی خواهد شد، اما فرافکنی و مرتبط کردن موضوع با اینگونه جریانات، موجب غفلت از مشکلی خواهد شد که ریشه‌دار است و اتفاقا هرچه می‌گذرد ریشه‌اش قطورتر می‌شود تا جایی که ممکن است به تیشه‌ای علیه ریشه مجلس و نهادهای دیگر تبدیل  شود.

محمود صادقی، نماینده تهران دیروز در توئیتی نوشت: «افکار عمومی از رفتار نامناسب یک نماینده مجلس با یک کارمند شدیدا آزرده است و هیچ توجیهی را نمی‌پذیرد. هفته گذشته در کمیسیون آموزش نیز بعضی از نمایندگان رفتار به مراتب زننده‌تری با وزیر علوم داشتند که اگر صدای آنان منتشر شود شرمساری بیشتری برای مجلس به بار خواهد آورد.»

کسی چه می‌داند؛ شاید در عصر فناوری و در خلال کشمکش‌های سیاسی صدای جلسه با وزیر علوم نیز منتشر شود. نمایندگان مجلس اگر فکر می‌کنند جریانی علیه آنها توطئه می‌کند، بهتر است گزک به دست کسی ندهند.