محبوبه  ولی

سرنوشت روسای جمهور تا اینجای کار که قریب به چهل و چهار سال از انقلاب می‌گذرد، عمدتا سرنوشت خوش و خرمی نبوده است؛ از بنی‌صدر که مهر عدم کفایت به پیشانی‌اش خورد، برای مدتی پنهان شد و بعد هم از بیم جانش ششم مرداد سال 60 از ایران گریخت؛ از رجایی که ترور شد تا محمد خاتمی که گرچه مهر عدم کفایت به پیشانی‌اش نخورد اما مهر سکوت بر دهانش نشست؛ از هاشمی رفسنجانی که سال‌های آخر عمر مغضوب درگاه انقلابی‌های دو آتشه شد و دست آخر هم در استخر فرح به دیار باقی شتافت تا محمود احمدی‌نژاد که سال‌هاست همه مردان سیاسی از او تبری می‌جویند و او پیوسته و بی‌حاصل می‌کوشد به اندازه یک گلیم کهنه و کوچک هم که شده جایی روی سِن سیاست برای خودش دست و پا کند و تا حسن روحانی که آبروی سال‌ها سیاست‌ورزی‌اش را بین دیوارهای پاستور باخت تا جایی که حامیانش هم از او روی گرداندند.

این سرنوشت در انتظار ابراهیم رئیسی نیز هست؟ در سالگرد یک سالگی دولت او و اکنون که یک ربع از دولت ابراهیم رئیسی سپری شده، با وضوح بیشتری می‌توان دید آنهایی که کِل‌کشان او را روی دست گرفتند و فرش قرمز زیر پایش دراز کردند، همان‌ها این فرش را از زیر پایش خواهند کشید یا نه.

از دولت رئیسی یک سال می‌گذرد. دولتی که با تمنای مجلس انقلابی و البته دیگر اصولگرایان روی کار آمد تا مدینه فاضله حاکمیت یکدست بالاخره به منصه ظهور برسد؛ هرچند که تاکنون فضلی از آن مدینه به دامان ملت ننشسته است!

نه تنها چنین نشده، بلکه نشانه‌های زاویه دولت و مجلس در حال پررنگ‌تر شدن است. عمده‌ترین دلایل آن را شاید بتوان مربوط به عملکرد وزرای دولت رئیسی دانست.

احمدی‌نژاد را هم 24 ساعته رها کردیم!

محمد مهاجری، فعال سیاسی اصولگرا دیروز در توئیتی درباره برجام و کاسبان تحریم، خطاب به رئیسی به کنایه نوشت: «دل به مدعیان طرفداری از خودتان نبندید که خوش‌سابقه نیستند. احمدی‌نژاد را هم در ۲۴ ساعت رها کردیم.»

یکی از این پایگاه‌های طرفداری، بهارستان است. البته کار رئیسی و بهارستان هنوز به فضاحت آن یکشنبه سیاهی که برای احمدی‌نژاد و لاریجانی رقم خورد، نرسیده است اما همزمان با یکسالگی دولت، نشانه‌های متعددی از زاویه میان دولت و مجلس به چشم می‌خورد؛ نشانه‌هایی که برخی آن را شکاف در حاکمیت یکدست تفسیر می‌کنند و برخی دیگر ورود زودهنگام نمایندگان به تبلیغات انتخاباتی مجلس دوازدهم!

در این خصوص بسیاری به انتقادات اخیر مجتبی ذوالنوری، نماینده اصولگرای قم از دولت رئیسی اشاره می‌کنند که گفته بود «این دولت مثل تردمیل است که کار می‌کند اما جلو نمی‌رود.» او همینطور خطاب به رئیس جمهور گفته بود: «یک چهارم فرصت خدمت شما گذشت. آیا یک چهارم اهدافی که باید طی کنید وصول شده است؟»

هرچند که ذوالنوری کمی بعد از انتقادات خود عقب نشست و با توضیحاتی درباره اظهاراتش، تلویحا عذر تقصیر خواست اما کسانی چون محمد مهاجری در واکنش به او گفتند: «آقای ذوالنور! خدای ناکرده فکر نکنید مخاطبان شمــــا نمی‌فهمند که یکی از دلایل مخالف‌خوانی‌هایتان، نزدیک شدن انتخابات مجلس است.»

البته کار رئیسی و بهارستان هنوز به فضاحت آن یکشنبه سیاهی که برای احمدی‌نژاد و لاریجانی رقم خورد، نرسیده است؛ اما در همزمان با یکسالگی دولت، نشانه‌های متعددی از زاویه میان دولت و مجلس به چشم می‌خورد

 مجلسی که از «صدارت» افتاده است

از سوی دیگر بهارستان برای حفظ آن یکدستی رویایی مدام کظم غیظ می‌کند تا دست به استیضاح وزرای کابینه رئیسی نزند و خاطر دولت را مکدر نکند. گفته می‌شود محمدباقر قالیباف در رأس مجلس بیشترین تلاش را برای جلوگیری از این استیضاح‌ها به ویژه استیضاح وزیر صمت به کار می‌بندد. در عین حال اما داد شماری از نمایندگان از وزرا بلند شده است.

چندین هفته پیش جبار کوچکی‌نژاد، نماینده رشت در مجلس گفت که نمایندگان مجلس «فله‌ای» به کابینه رئیسی رأی اعتماد دادند! اکنون با گذشت یک سال از آن آرای فله‌ای وزارتخانه‌های دولت لنگ می‌زنند.  در خصوص لنگی این وزراتخانه‌ها شاید بتوان نمایندگان را دعوت به صبر و سکوت کرد، اما اختلاف بر سر طرح و برنامه‌ها و عملکرد دولت، چندان برای بهارستانی‌ها قابل اغماض نیست. آنها انتقاد دارند از اینکه در جریان امور گذاشته نمی‌شوند و تصمیمات مهم در نشست سران قوا گرفته می‌شود، نه مجلس.

فریدون عباسی چندی پیش گلایه کرده بود که نمایندگان اصلا در جریان مذاکرات برجامی قرار نمی‌گیرند. احمد علیرضابیگی، نماینده تبریز هم با اشاره به اینکه دولت به مطالبات نمایندگان وقعی نمی‌نهد، گفته بود: «دولت با استفاده از ظرفیت شورای هماهنگی‌های اقتصادی قوا، اقدام به وتو کردن درخواست نمایندگان می‌کند.»

مردم دیگر به نمایندگان اعتماد نمی‌کنند

شهباز حسن‌پور بیگلری، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس دیروز در نشست علنی مجلس به همین موضوع اشاره کرد و خطاب به قالیباف گفت: «رئیس مجلس موظف است آخرین وضعیت کشور را به اطلاع نمایندگان برساند، هم در بحث برجام مطالبی شنیده می‌شود که نمایندگان از جزئیات آن مطلع نیستند و هم در وضعیت اقتصادی و شرایط روز کشور مطالباتی وجود دارد که شما باید پاسخگو باشید.»

اختلاف بر سر طرح و برنامه‌ها و عملکرد دولت، چندان برای بهارستانی‌ها قابل اغماض نیست. آنها انتقاد دارند از اینکه در جریان امور گذاشته نمی‌شوند و تصمیمات مهم در نشست سران قوا گرفته می‌شود، نه مجلس

او اضافه کرد: «براساس مصوبه مجلس قرار است قیمت‌هایی که به دست مردم و دهک‌های پایین می‌رسد، براساس قیمت شهریور ۱۴۰۰ باشد، اما امروز قیمت‌ها به حدی افزایش یافته و لجام‌گسیخته است که ما از طرح آن شرم داریم و هر جا سخنگوی دولت از پاسخگویی کم می‌آورد، مشکل را به گردن مصوبه مجلس می‌اندازد، اما این سوال مطرح است که کدام مصوبه مجلس اجرا شده است؟»

نماینده دیگری که دیروز در جلسه علنی مجلس لب به این دست اظهارات گشود، صدیف بدری است. او ضمن انتقاد از دولت، گفت: «مردم در فشار هستند و کم کم دیگر به نمایندگان اعتماد نمی‌کنند و می‌گویند که انگار مجلس در مقابل دولت کوتاه می‌آید و از حق و حقوق مردم دفاع نمی‌کند.»

او با بیان اینکه میزان افزایش حقوق کارمندان با افزایش قیمت کالاها هماهنگی ندارد، افزود: «در این شرایط دولت توپ را در میدان مجلس می‌اندازد حال اینکه ما در بودجه حداقل افزایش حقوق را ۱۰ درصد تعیین کردیم. از طرف دیگر افزایش حقوق بازنشستگان لشکری و کشوری هم با افزایش قیمت کالاها همخوانی ندارد.»

مسئله افزایش حقوق‌ها در سال جدید و بازگشت قیمت کالاهای اساسی به شهریور 1400 دو چالش اساسی دولت و مجلس در سال جاری هستند که هر دو مربوط به پاشنه آشیل دولت و مجلس یعنی اقتصاد و معیشت می‌شوند.

در مقابل معترضان البته هستند نمایندگانی که حرف دیگری می‌زنند. حسین جلالی، عضو کمیسیون فرهنگی در نطق میان دستور خود در جلسه علنی دیروز مجلس با بیان اینکه هنوز عمر دولت یکساله نشده که به جای تعامل، تقابل و چنگ‌اندازی به دولت شروع شده است، گفت: «هر روز کشاندن وزرا به کمیسیون‌ها و فراکسیون‌ها، سوال و استیضاح معنایی ندارد، چرا با این کارها فرصت خدمت از دولت گرفته می‌شود؟ متاسفانه مجلس آنچنان که باید در تراز نظام حرکت کند، عمل نمی‌کند.»

این انتقاد وی به همکارانش حاکی از دودستگی نمایندگان در برابر دولت نیز هست؛ دو دستگی‌ای که نشانه پایان دوران شعر و شهد و غزل است.

در واقع به نظر می‌رسد گرچه حاکمیت یکدست سعی در حفظ حیثیت این یکدستی دارد؛ اما اختلاف و زاویه‌ای که مدام‌ تیزتر خواهد شد، میان دولت و نمایندگان مجلس اجتناب‌ناپذیر است و در نهایت ابراهیم رئیسی نیز همچون گذشتگان خود آنگونه که استقبال شد، بدرقه نخواهد شد؛ پنداری که این سرنوشت محتوم «روسای‌جمهور» در ایران است.