طهمورث حسینی

وزرای دولت رئیسی یک ویژگی خاص دارند و آن هم رقابت بر سر شگفت‌زده کردن مردم با اظهاراتشان است. در جدیدترین مورد جواد اوجی، وزیر نفت دولت سیزدهم گفته که از ابتدای فعالیت دولت ابراهیم رئیسی، بیش از ۵۵ قرارداد و تفاهم‌نامه به ارزش 5/16 میلیارد دلار امضا کرده اما جزئیات این قراردادها و اسامی شرکت‌ها را منتشر نخواهد کرد.

نفت سرمایه ملی نسل‌های این کشور است و صراحت در بیان این جمله که «جزئیات را منتشر نمی‌کنیم»، برای دولتی که شعار شفافیت می‌دهد امری غیرعادی است.

دلایل محرمانگی  و عذر بدتر از گناه

وزیر نفت البته برای این پنهان‌کاری دلایل عجیبی را مطرح کرده و گفته عدم انتشار اسامی این شرکت‌ها به خاطر «شرایط تحریمی» و «رهایی از انتقادات مدیران دولت پیشین» است و به همین دلیل حاضر به انتشار جزئیات این قراردادها نیست و البته تأکید کرده که رویه وزارت نفت در آینده نیز بر همین اساس خواهد بود.

به گفته وزیر نفت، بر اساس این قراردادهای جدید، «هلدینگ‌های بزرگ» با سرمایه‌گذاری بر میدان‌های نفتی و گازی، سود خود را از محل تولید نفت و میعانات گازی دریافت خواهند کرد و بخش دیگری از تأمین مالی این پروژه‌ها، توسط کنسرسیوم‌های بانکی و به صورت ارائه تسهیلات انجام می‌گیرد.

اوجی البته با انتقاد از عملکرد دولت حسن روحانی گفته که قراردادهای دولت قبل «بی‌نتیجه» بوده و به طور مثال شرکت فرانسوی توتال «وعده‌ بی‌عمل» داده است.وزیر نفت معتقد است که قراردادهای امضا شده در دولت رئیسی، چندبرابر قراردادهای امضا شده با شرکت توتال برای توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی در دولت پیشین است.

اینکه رئیس‌جمهور در پایان سفر به استان البرز و در واکنش به برآورد 8 میلیارد تومانی این سفر، گفت: «نکند به نام من و به کام دیگران این هزینه‌ها انجام شود»؛ دقیقا استیصال مردم است در مواجهه با آمارهایی چون افزایش پول نفت و آزادسازی اموال بلوکه شده و دلارهای مسدود شده. سفره‌های مردم کوچک است و زندگی سخت. نکند پول‌های نفت به نام مردم ایران گرفته شود و به کام دیگران برود

به نظر می‌رسد بعد از کلیدواژه «مسببان وضع موجود» که از انتخابات ریاست جمهوری و در بررسی صلاحیت کاندیداها توسط شورای نگهبان تبدیل به شیوه‌ای برای حذف افراد از عرصه سیاسی شده بود و در دولت سیزدهم نیز بارها با همین ادبیات ابراهیم رئیسی خواستار برخورد قهری با مدیران دولت قبلی بود؛ حالا عبارت جدید «رهایی از انتقادات مدیران دولت پیشین» را هم باید به ادبیات حکمرانی نیروهای انقلابی اضافه کرد تا بهانه‌ای برای عدم شفافیت در کشور باشد.

وزیر ضد شفافیت را برکنار کنید

در اسفندماه سال گذشته مالک شریعتی، نماینده تهران وزیر نفت را به خلاف‌گویی و فریبکاری متهم کرد، اما شلوغی و هیاهوی بودجه فرصت بررسی این ادعا را از نماینده تهران گرفت. حالا اظهارات جدید وزیر نفت موجی از انتقادات را برانگیخته است.

کاربری در توئیتر نوشت: «جواد اوجی، اولین وزیر در تاریخ صنعت نفت است که خبرنگاران روابط عمومی وزارت نفت هم آمارهای اعلامی او را مورد تردید می‌دانند.»

مصطفی آرانی روزنامه‌نگار هم نوشت: « اقعا ۱۶‌و نیم میلیارد دلار قراردادنفتی امضا کردید؟‌واقعا مردم را آدم حساب می‌کنید؟‌در شماره شنبه روزنامه ایران یک جدول سه ستونی چاپ کنید از طرف قرارداد و موضوع قرارداد و مبلغ قرارداد.‌توقع زیادی که به عنوان یک رعیت نداریم؟»

احمد زیدآبادی، روزنامه‌نگار و تحلیل‌گر نیز به مواضع ضد شفافیت وزیر نفت انتقاد شدید کرده و او را مستحق برکناری یا استیضاح دانسته است: «اگر بنا به برکناری یا استیضاح برخی از وزرا باشد؛ به نظرم جواد اوجی، وزیر نفت باید در ابتدای صف قرار گیرد! آقای اوجی مدعی شده است که در طول وزارت او بیش از 16 میلیارد دلار قرارداد نفتی جدید با شرکت‌های خارجی به امضارسیده، اما او از بیان جزئیات قراردادها و شرکت‌های طرفِ قرارداد معذور است!»

زیدآبادی در ادامه این تحلیل درباره علت شفاف نبودن قراردادهای نفتی نوشته است: «حالا چرا معذور است؟ چون اگر اسامی این شرکت‌ها فاش شود، مورد تحریم آمریکا قرار می‌گیرند! به عبارت دیگر، برای آنکه این شرکت‌ها از چشم آمریکا پنهان بمانند لازم است تمام سرمایه و امکانات و تجهیزات و پرسنل خود را در هنگام فعالیت برای استخراج نفت و گاز از منابع نفتی و گازی ایران، به صورت نامرئی درآورند!»

زیدآبادی در انتها به نوع نگاه وزیر نفت در عرصه حکمرانی انتقاد می‌کند و می‌گوید: «حالا وزیری که امور دنیا را با چنین عینکی می‌بیند، با چه صلاحیتی سکان مهمترین و تخصصی‌ترین وزارتخانه کشور را در دست گرفته است؟»

سربازان جنگ نرم وزیر نفت به خط شدند

جواد اوجی هم مانند بسیاری از وزیران کابینه دولت سیزدهم برای خود ارتشی در توئیتر و فضای مجازی دارد که به مدح اقدامات او بپردازند و در مواقع ضروری به منتقدان حمله کنند.

فضای مجازی اما با کلیدواژه وزیر نفت، مملو از اعتراض به تصمیم مدیریت منابع انسانی این وزارتخانه برای کاهش حقوق کارکنان قرارداد مدت موقت وزارت نفت است. جدای از این درخواست که به نظر پاسخ روشنی برای آن وجود ندارد؛ همین داستان ادعایی وزیر و تاکید بر شفاف نشدن قراردادها خود محل مناقشه شده است.

وزیر نفت اصرار عجیبی برای پنهان‌کاری قراردادهای نفتی دارد و می‌گوید عدم انتشار اسامی شرکت‌ها «شرایط تحریمی» و «رهایی از انتقادات مدیران دولت پیشین» است و به همین دلیل حاضر به انتشار جزئیات این قراردادها نیست و تأکید کرده که رویه وزارت نفت در آینده نیز بر همین اساس خواهد بود

سربازان توئیتری وزیر نفت که احتمالا در برابر هجمه‌ها نسبت به شفاف نبودن قراردادهای نفتی حرف مهمی در آستیان ندارند، ترجیح دادند عملکرد جواد اوجی را نزد مخاطبان برجسته کنند.

پوسترهایی با مضمون «بدون برجام و FATF صادرات نفت ایران 40 درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافت.» و چندین پوستر و متن مشابه که همه از یک مرکز واحد تهیه شده‌اند، از مهمترین کنش‌های این سربازان نفتی مجازی در روزهای گذشته بود.

افزایش  فروش نفت؛ ناهار چی داریم؟

خوزستان مهمترین استان نفت‌خیز کشور یک تراژدی مدیریتی است. در روزی که وزیر نفت از افزایش فروش نفت می‌گوید؛ مردم در این استان صف‌های بلند خرید گوجه فرنگی تشکیل دادند.

داستان نفت و معیشت از علامت سوال‌های بزرگ زندگی مردم است. چطور وزیر نفت می‌گوید فراتر از تعهدات بودجه‌ای خود نفت فروخته، اما وضعیت بازار و کنترل قیمت‌ها هر روز بدتر می‌شود.مصطفی تاج‌زاده فعال سیاسی در توئیتی نوشت: «می‌گویند دولت رئیسی میزان صادرات نفت را نسبت به پیش از تحریم‌ها افزایش داده و موانع انتقال پول فروش آن‌ها را نیز برطرف کرده است. دست مریزاد که بدون برجام، تحریم‌ها را خنثی کردید! اما چرا باوجود جهش بهای نفت، اجناس هر روز گرانتر و سفره‌ مردم روزبه‌روز کوچکتر می‌شود؟»وضعیت گرانی‌ها صدای مداحان که همیشه از حامیان اصلی جریان‌های سیاسی اصولگرا بوده‌اند را نیز درآورده است. چند روز بعد از اینکه محمد حسین پویانفر به مسئولان گوشزد کرد که کیلویی گوشت 197 هزار تومان شده و هشتک بیچاره مردم را زد؛ سعید حدادیان هم نسبت به گرانی‌ها اعتراض کرد و با اشاره به آمار ارائه شده وزیر نفت درباره افزایش فروش گفت: «نفت که گران شد؛ فروش هم که بیشتر شده است؛ مدام هم که یکی را می‌دهیم و پول می‌گیریم خب اینها کو؟ من الان در خانه گشنه هستم پدرم هر دقیقه بگوید یک پس‌انداز کردم برای فلان جا. ناهار چی داریم؟»

نکند به نام مردم و به کام دیگران شود

سفر رئیس‌جمهور به استان البرز حاشیه جذابی داشت. از همان صبح سفر نامه‌ای منتشر شد که هزینه تبلیغات سفر رئیس‌جمهور 8 میلیارد تومان برآورد شده بود. این خبر به قدری بازنشر شد که رئیس‌جمهور را به واکنش واداشت و در پایان سفر گفت: «من که با مترو آمده‌ام و افطار هم دانشجویی خوردم. نکند به نام من و به کام دیگران این هزینه ها انجام شود.» استیصال رئیس‌جمهور دقیقا وضع زندگی مردم است در مواجهه با آمارهایی چون افزایش پول نفت و آزادسازی اموال بلوکه شده و دلارهای مسدود شده. سفره‌های مردم کوچک است و زندگی سخت. نکند پول‌های نفت که به دلایل واهی قرار است شفاف نشود به نام مردم ایران گرفته شود و به کام دیگران برود.