مریم علی‌زاده منصوری

 ... صدای من میاد؟!...  عنوان ویدیو-کلیپ تبلیغاتی بود که از دل صحبت‌های علی لاریجانی در شبکه اجتماعی کلاب‌هاوس پس از اولین حضور و گفتگوی مستقیم او با ملت ایران منتشر شد. زمانی که او و همفکرانش با گفتار خود در تلاش بودند تا نظر اصلاح طلبان و مردمی که پشت به صندوق‌های رای کرده بودند را جلب کنند و در آن هنگامه، به تکیه بر صندلی ریاست جمهوری به گونه‌ای اطمینان‌خاطر داشتند که پیش از شروع بازی، تبلیغات گسترده خود را آغاز کردند. اما تنها 6 روز پس از آن گفتگوی مجازی، نام علی لاریجانی در لیست سیاه شورای نگهبان دیده شد.

ردصلاحیت لاریجانی نه تنها برای اصولگرایان و اعتدالگرایان حامی وی که برای چهره‌های اصلاح‌طلبی چون مصطفی تاجزاده نیز غیرمنتظره و عجیب می‌نمود.  از همین رو، بسیاری نتیجه انتخابات را از پیش تعیین شده دانستند و لاریجانی نیز به تکاپو افتاد تا دلایل عدم احراز صلاحیتش توسط شورای نگهبان منتشر و علنی شود. سرانجام صدای او به گوش شورای نگهبان رسید و ششم مرداد سال جاری دلایل رد صلاحیت لاریجانی به صورت کاملا محرمانه، آنطور که خود وی می‌گوید، در اختیارش قرار گرفت. حال پس از گذشت 5 ماه از انتشار آن نامه محرمانه، پاسخ شورای نگهبان به درخواست علی لاریجانی در یک صفحه، ذیل یک مقدمه چند سطری در 7 بند در شبکه‌های مجازی پخش شده است. دلایلی چون اعلام مواضع سیاسی و اظهارات در موضوعات و مقاطع مختلف همچون وقایع 88 و تلقی سهیم بودن در بخش‌هایی از نابسامانی و وضع نامطلوب موجود در دولت مستقر یا سفرهای متعدد خانواده به خارج از کشور از جمله آمریکا. این دلایل، به گونه‌ای خشم لاریجانی را برانگیخت که در نامه‌ای 20 صفحه‌ای به تاریخ 27 مهر ماه به پاسخ شورای نگهبان واکنش نشان داد. البته منبع منتشرکننده نامه در سایت‌های خبری هنوز مشخص نیست و این خود شائبه‌برانگیز است.

فرزندی که بلعیده شد؟

به گمان بسیاری از صاحبنظران عرصه سیاست، نفوذ علی لاریجانی در جبهه قدرت در واداشتن شورای نگهبان به پاسخگویی بی‌تاثیر نبوده است. آنطور که به نظر می‌رسد از دلایل رد صلاحیت خود رضایت نداشته و پس از انتشار این نامه تک صفحه‌ای، اقدام به نشر متنی مفصل در پاسخ به آن کرده است، متنی که گفته می‌شود نگارش آن به مهرماه1400 باز می‌گردد. در این نامه لاریجانی به اصرار خود بر انتشار دلایل رد صلاحیتش اشاره کرده و نوشته است: نامه شورا در پاسخ درخواست این جانب مبنی بر اعلام علنی دلایل عدم احراز صلاحیت،به صورت کتبی واصل گردید، لکن با مهر محرمانه به همین دلیل، انتشار عمومی آن بر حسب قانون صرفا زمانی ممکن است که مرجع اصلی طبقه بندی محرمانه را بردارد، متاسفانه پس از درخواست مجدد حقیر مبنی بر برداشتن مهر محرمانه، تا این تاریخ که بیش از دو ماه می‌گذرد، آن شورا موافقت ننمود و آنگونه که از فحوای بیانات سخنگوی محترم آن شورا مشخص گردید، بنایی هم بر تغییر نظر ندارند.

علی لاریجانی:این جزو افتخارات زندگی سیاسی حقیر است که از برخی نمایندگان یا افرادی که وارد انتخابات مجلس شدند و شورای نگهبان برحسب اطلاعات نادرست، آنها را رد صلاحیت کرده بود، با نامه‌نگاری با رهبری معظم و اعضای شورای نگهبان از حیثیت آنان دفاع کردم

یک کلام بگویید  بنا داشتیم شما را حذف کنیم

لاریجانی در ادامه به سوابق طولانی اش در انقلاب اشاره و این پرسش را مطرح می کند که اگر یکی از دلایل رد صلاحیت وی موضع‌گیری‌هایش پیرامون وقایع 88 بوده چگونه در انتخابات 94 صلاحیت او توسط شورای نگهبان تایید شده و در این باره گفته است:‌ از گزاره‌های عجیب روزگار ما همین ادعا است. یک کلام بگویید بنا داشتیم شما را حذف کنیم در این صورت، حداقل جمله ای معنادار ایراد کرده بودید. حسب اطلاعی که از شورا پیدا کردم، موارد کارشناسی بسیاری، نظیر پرونده هسته ای، در ذیل این عنوان مطرح شده است که جای تعجب بسیار دارد. این موارد تخصصی است و بنده خود را در این موارد صاحب نظر می دانم، همانطور که شما خود را در امور دینی و حقوقی صاحب نظر می دانید. آیا می دانید چه بدعت خطرناکی در کشور پایه گذاری می کنید؟ آیا همین رفتارهای نادرست باعث کنار کشیدن نخبگان از صحنه اداره کشور نمی شود؟لاریجانی همچنین بندهایی از این نامه مبنی بر عدم رعایت اصل ساده زیستی و سفرهای متعدد اعضای خانواده اش به خارج از کشور را صد در صد دروغ خوانده و دارایی‌هایش را محصول ارثیه پدری دانسته است و تعداد سفرهای خارجی همسرش را کمتر از انگشتان دست.

فرد رد صلاحیت شده باید بمیرد؟

رئیس سابق مجلس شورای اسلامی همچنین در رد یکی دیگر از دلایل عدم احراز صلاحیتش مبنی بر حمایت از افراد رد صلاحیت شده و دفاع از عملکرد آن‌ها و به کارگیری برخی از آنان در مناصب تحت امر خود چنین نوشته است:‌ این جزو افتخارات زندگی سیاسی حقیر است که از برخی نمایندگان یا افرادی که وارد انتخابات مجلس شدند و شورای نگهبان برحسب اطلاعات نادرست، آنها را رد صلاحیت کرده بود، با نامه‌نگاری با رهبری معظم و اعضای شورای نگهبان از حیثیت آنان دفاع کردم. او اینگونه ادامه داده استآقای رئیسی هم جناب آقایان ضرغامی و رستم قاسمی که هر دو برادر توسط شورای نگهبان رد صلاحیت شده اند را به عنوان وزیر انتخاب کردند و مجلس شورای اسلامی هم به آنها رای اعتماد داد. لذا با این استدلال ضعیف، باید به رهبری و سه قوه و مجمع تشخیص همگی ایراد گرفت.شورای نگهبان گاه فردی را رد می کند، اما در انتخابات دیگر تایید می  کند و بر عکس.

لاریجانی با طرح این پرسش که اگر یکی از دلایل رد صلاحیت وی موضع‌گیری‌هایش پیرامون وقایع 88 بوده چگونه در انتخابات 94 صلاحیت او توسط شورای نگهبان تایید شده است؛ می‌گوید: یک کلام بگویید بنا داشتیم شما را حذف کنیم در این صورت، حداقل جمله‌ای معنادار ایراد کرده بودید

تعجب راست و چپ  از یک رد صلاحیت

در بحبوحه انتخابات ریاست جمهوری1400 و پس از رد صلاحیت گسترده کاندیداهای انتخابات از هر دو جناح، رهبری نیز رد صلاحیت برخی کاندیداهای انتخابات را ‌جفا در حق آنان دانستند و در لفافه به این موضوع با بیان‌ در جریان عدم احراز صلاحیت‌ها به برخی کسانی که صلاحیت‌شان تائید نشد جفا شد که باید جبران شود. واکنش نشان دادند.صادق آملی لاریجانی، رئیس پیشین قوه قضائیه، رئیس کنونی مجمع تشخیص مصلحت نظام و عضو سابق فقهای شورای نگهبان در اعتراض به تصمیم شورا در رد شمار زیادی از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری در یک رشته توییت نوشت:‌ که تصمیم شورای در پی دخالت‌های دستگاه‌های امنیتی و گزارش‌های خلاف صورت گرفته است.تا کنون تا این حد تصمیمات شورای نگهبان را غیرقابل دفاع نیافته است و این ارزیابی مربوط به دو سوی تصمیمات‌، یعنی تایید صلاحیت‌ها و عدم احراز صلاحیت‌ها است. آملی لاریجانی پس از رد صلاحیت برادرش از عضویت در شورای نگهبان استعفا داد و به باور بسیاری این اقدام وی به دلیل عملکرد شورا درخصوص علی لاریجانی بود.

در سوی دیگر سیاست افرادی چون علی مطهری، مصطفی تاجزاده و حتی محمود احمدی‌نژاد که خود جملگی در زمره رد صلاحیت شدگان انتخابات 1400 به شمار می‌رفتند هر یک در این باره به اظهار نظر پرداختند. علی مطهری با اشاره مستقیم به رد صلاحیت لاریجانی اظهار داشت: از رد صلاحیت خودم با وجود آنکه می دانم دلیل قانع‌کننده‌ای ندارد می‌گذرم، اما از رد صلاحیت آقای لاریجانی که همیشه گوش به فرمان نظام بوده و تجربه گرانسنگی برای امروز جامعه ما داشت در حیرتم!

یک نامه شگفتی‌ساز!

انتشار نامه تک برگی رد صلاحیت علی لاریجانی به دلیل وجود بندهای نگارش شده در آن واکنش‌هایی را به دنبال داشت. در شبکه اجتماعی توییتر کاربران واکنش بسیاری نشان دادند. یکی از مباحث مورد توجه مقایسه تایید و رد صلاحیت افراد با عملکردی مشابه بود. جلال میرزایی، نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی نیز از جمله کسانی بود که به برگه دلایل رد صلاحیت علی لاریجانی واکنش نشان داد و در گفتگویی اظهار داشت: ‌دلایل رد صلاحیت علی لاریجانی از سوی شورای نگهبان نشان‌دهنده آن است که این شورا خواسته تنها مواردی را کنار هم بگذارد و به عنوان رد صلاحیت رئیس پیشین مجلس شورای اسلامی عنوان کند. حال مشخص نیست آیا همانگونه که میرزایی و خود علی لاریجانی به آن اشاره کرده اند بنای شورای نگهبان حذف چهره‌هایی چون علی لاریجانی از منظومه سیاست ایران است یا در اتاق‌های فکر و پشت پرده‌ها تصمیمات دیگری در حال شکل‌گیری است؟