چرا ایران توافق با آژانس را تمدید نکرد؟

یک استاد ژئوپلیتیک دانشگاه در ارزیابی خود نسبت به عدم تمدید توافق ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: تصور اولیه بنده این است که ایران احساس می‌کند خواسته‌هایش در مورد رفع تحریم‌ها عملی نشده است.

عبدالرضا فرجی‌راد در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه آمریکایی‌ها در این مراحل آخر مذاکرات وین، دارند مقاومت می‌کنند، افزود: بنابراین از نظر ایران بهتر این است که با آژانس تمدید نکند و آنها تحت فشار قرار گیرند تا با خواسته طرف ایرانی موافقت کنند؛ زیرا همین طور که ایران تمدید می‌کند آنها به جای عملی کردن خواسته‌ها مقاومت می‌کنند. در واقع ایران به این نتیجه رسیده تا تمدید نکند، نگرانی‌هایی در طرف مقابل به وجود آید و زمانی که دوربین‌های آژانس کار نکنند و نظارتی هم نداشته باشند آنها تصمیم دیگری اتخاذ می‌کنند.

این کارشناس مسائل بین‌الملل با اشاره به اینکه بعید می‌دانم که نظر ایران عوض شده باشد که مذاکرات را ادامه ندهد و دنبال کار برجام را نگیرد، ادامه داد: البته خواسته‌هایی که ایران در مورد تحریم‌ها داشته هنوز محقق نشده و طرف آمریکایی موافقت نکرده است؛ به همین دلیل است که ایران برای بار سوم با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری نکرد تا آنها در اجرای خواسته‌ها تعجیل کنند.

وی با اشاره به تحولات جاری در افغانستان و دخالت آمریکا، سعودی‌ها و پاکستان، تصریح کرد: همه این ها بدشان نمی‌آید که دولت در کابل سقوط کند. ممکن است خدایی ناکرده در افغانستان یک روزی موشک بیاورند که به نوعی امنیت ما را تهدید کند و بعد بخواهند از این طریق ما را تحت فشار قرار دهند، در نظر بگیرید سفر وزیر خارجه اسرائیل به امارات را نباید دست کم گرفت. افتتاح دفتر سفارت و سرکنسولگری در دوبی بهانه است. مسائل و گفت‌وگوها هر چه که انجام می‌شود عمدتا به ایران مربوط است.

وی همچنین اظهار کرد: پیامی هم که ولیعهد عربستان برای نخست وزیر اسرائیل ارسال کرده که با ایران مبارزه کنید نشان می‌دهد که همه این مسائل با یکدیگر پیوستگی دارد و من نگران هستم که اسرائیل هم غیرمستقیم در مسائل افغانستان با کمک اماراتی‌ها و سعودی‌ها دخالت داشته باشد.

فرجی‌راد خاطرنشان کرد: با توجه به این مسائل، در رابطه با مذاکرات وین باید هرچه زودتر این غائله را تمام کنیم؛ حالا صددرصد هم نشد 90 درصد را به دست بیاوریم و مقداری دست خودمان را از نظر دیپلماسی و فعالیت در منطقه باز کنیم.

این دیپلمات پیشین کشورمان یادآور شد: در دوره اولی که طالبان پیروز شد بی‌نظیر بوتو نخست وزیر سابق پاکستان طی مصاحبه‌ای که در لندن داشت گفت پیروزی طالبان یک پروژه بود که آن را انگلیسی‌ها طراحی کرده، آمریکایی‌ها مدیریت کردند، سعودی‌ها حمایت مالی داشته و پاکستان اجرا کرد.

وی با بیان اینکه ممکن است پروژه دوم در افغانستان هم بدون سروصدا اتفاق افتد که بعد هم دردسرش برای ایران بماند، تأکید کرد: بنابراین نباید مسئله وین را طولانی کنیم و اجازه بدهیم مثل استخوان در میان زخم بماند؛ باید مسئله مذاکرات را جدی‌تر بگیریم و از این طریق بتوانیم مسائل حوزه پیرامونی را حل و فصل کنیم.