تحلیلگر ارشد مسائل افغانستان درباره نقش پررنگ طالبان در مرزهای ایران و همچنین رابطه ایران با طالبان و آثار آن بر نگاه مردم افغانستان نسبت به ایران، با یادآوری اینکه ملت افغانستان یک ملت یک‌دست نیست، تاکید کرد: اگر جمعیت را به نسبت بسنجیم بالای ۵۰ درصد موافق و ۵۰ درصد دیگر مخالف سیاست‌های ایران در افغانستان هستند.

«پیرمحمد ملازهی» در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، گفت: درست است که در قومیت های غیر پشتون تردیدهایی را نسبت به سیاست‌های ایران دارند اما بیش از ۵۰ درصد از جمعیت افغانستان را پشتون‌ها تشکیل می‌دهند.

این تحلیلگر مسائل منطقه بیان داشت:‌ از جنوب هرات به این طرف، بجز اقلیت کوچک تاجیک و بلوچ همه پشتون هستند و هم مرز با استان خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان ایران هستند و به غیر از نیمروز که یک ایالت بلوچ‌نشین محسوب می‌شود، همه این ایالت‌ها پشتو نشین هستند. بنابراین طبیعی است که به لحاظ قومی ما با پشتون‌ها بیشتر در ارتباط باشیم. به واسطه مرزها، در قومیت‌ها مسئله نگاه مردم خیلی تعیین‌کننده‌ است و به نظر می‌آید تاثیر آن در پشتون‌ها مثبت است اما در تاجیک ها و هزاره ها علیرغم اینکه از نظر فرهنگی به ایران نزدیک هستند ناراضی خواهند بود.

وی در ادامه درباره روابط ایران و افغانستان و چالش درباره قطعی نشدن سند راهبردی دو کشور، گفت در حال حاضر آمریکایی‌ها و ناتو در افغانستان حضور و نیروی نظامی دارند، همین امر موجب می‌شود دست دولت مرکزی افغانستان برای ایجاد یک توافق استراتژیک با ایران خیلی باز نباشد و بر خلاف اینکه آمریکا و ناتو در هند، پاکستان و یا کشور‌های دیگر می‌توانند در مورد مسائل حداقل نظر بیطرف داشته باشند، اما در ارتباط با ایران اینگونه نیست.

وی تصریح کرد: واقعیت این است که آمریکایی‌ها و ناتو تا حد زیادی از نزدیکی ایران و افغانستان و اینکه مناسبات راهبردی با یکدیگر برقرار کنند رضایت ندارند و این موضوع در سیاست‌هایی که دولت افغانستان با آن روبرو است، بی تاثیر نیست.

این کارشناس ارشد مسائل افغانستان گفت: اگر از این زاویه به برخوردی که با این سند راهبردی و استراتژیک میان ایران و افغانستان شده است، نگاه کنیم تا حدی قابل فهم می‌شود؛ چرا مسائل دیگر در حاشیه قرار می‌گیرند. درست است که با افغانستان بر سر مسئله آب هیرمند و سد سازی آنها روی رودخانه‌های هیرمند و هلیل‌رود اختلاف نظر‌هایی وجود دارد ، اما این اختلاف نظر آن‌قدر تاثیر گذار نیست که سیاست ناتو و آمریکا می‌تواند تاثیرگذار باشد.

وی خاطرنشان کرد: واقعیت این است که اکنون افغانستان به واسطه اینکه حضور سنگینی که آمریکا و ناتو در این کشور دارند، خیلی استقلال عمل ملی ندارد به ویژه اینکه بر خلاف آنچه که قبلا گفته شد آمریکا و ناتو در افغانستان خواهند ماند و ما با این مسئله نیز روبرو خواهیم بود.

ملازهی درباره مسائل امنیتی میان ایران و افغانستان نیز افزود: به لحاظ امنیتی جز مسئله مواد مخدر که تا اکنون ایران هزینه آن را به تنهایی پرداخت کرده است و افغان‌ها توان یا اراده‌ای برای کمک به کنترل در مرزها نداشتند و تمام هزینه آن را ایران تقبل کرده است، از سایر جهات مرز ایران افغانستان مشکل چندانی را ندارد.