محبوبه ولی

با آنچه که در چهار سال گذشته رخ داده و کماکان هم ادامه دارد، باید گفت تنها معجزه می‌تواند شهر را در دست اصلاحات نگه دارد! در حالی که دو ماه و یک هفته تا انتخابات شوراهای شهر و روستا که همزمان با انتخابات ریاست جمهوری برگزار می‌شود، زمان باقی مانده، دیروز دادستان عمومی و انقلاب شهرستان قرچک از انحلال شورای شهر قرچک خبر داد.

علت انحلال نیز مانند ده‌ها مورد مشابه چهار سال اخیر، اتهامات و فسادهای مالی اعضای شورای شهر بوده است. دادستان عمومی و انقلاب قرچک اعلام کرده که شش نفر از اعضای این شورا به دستگاه قضایی احضار و پس از تفهیم اتهام، قرار منع شرکت در جلسات شورای شهر برای آنها صادر شده که این امر انحلال شورای شهر را در پی داشته است.

انحلال شورای شهرها، یکی پس از دیگری!

خبر انحلال شورای یک شهر به خبر تکراری چند سال اخیر تبدیل شده است. شهریور 97، پنج عضو شهر بابل به اتهام فساد مالی و اخلاقی بازداشت شدند. امام جمعه بابل آنها را متهم کرد که برای حذف فیلم غیراخلاقی خود 370، 450 و حتی یکی از آنها یک میلیارد و 200 میلیون تومان هزینه کرده‌اند.

خرداد 98 چند عضو شورای شهر چهارباغ استان البرز به اتهام فساد 15 میلیاردی، بازداشت شدند. یک سال بعد رئیس شورای شهر تبریز در جریان رسیدگی به پرونده فساد در شهرداری تبریز بازداشت شد. دستگیری شش تن از اعضای شورای شهر بوشهر به علت تخلف مالی مربوط به مهر 99 بود. اوایل زمستان پارسال هم علاوه بر بازداشت رئیس شورای شهر چمران ماهشهر به اتهام فساد مالی، تمام! اعضای شورای شهر ساری نیز دستگیر شدند و بدین ترتیب شورای این شهر منحل شد.

اینها بخشی از دستگیری‌ها و اتهاماتی است که به اعضای شوراهای شهر و شهرداری‌ها در چهار سال گذشته نسبت داده شده است. بخش بزرگی از آن هم مربوط به استان تهران است؛ به طوری که گفته می‌شود در طول این دوره، 36 عضو شورای شهر و 13 شهردار به اتهام فساد مالی دستگیر شده‌اند! با این دست‌فرمان، هیچ بعید نیست که در این دو ماه و اندی مهلت باقی مانده تا انتخابات شورای شهر بعدی، یکی دو شورای شهر دیگر نیز منحل شود!

ناامید از اصولگرا و اصلاح‌طلب

اصلاح‌طلبان به طور کلی در برابر این موج اتهامات فساد اخلاقی و مالی به نمایندگانشان در شوراهای شهر سکوت کردند. در عوض جناح رقیب هرچه به انتخابات نزدیک‌تر می‌شویم این رسوایی را مانند پُتک مداوم بر سر جریان اصلاحات می‌کوبد و علاوه بر آن، تجربه تلخ شورای شهر اول و انحلالش را نیز یادآوری می‌کند.

از این روست که اصلاح‌طلبان بیش از هر حرف و سخن و دفاعی از خود، بر میزان مشارکت در انتخابات تاکید می‌کنند اما بر فرض مشارکت حداکثری، اخبار انحلال شورای شهرها به دلایل فساد اعضای آن، اقبال رأی‌دهنگان به اصلاح‌طلبان در انتخابات شوراها را بسیار کاهش داده است.

پس از سه دوره پیروزی و سیطره اصولگرایان بر پارلمان‌های شهری، در اواخر عمر شورای چهارم در تهران، خبرهای بسیاری مبنی بر فسادهای بزرگ در مجموعه شهرداری و شورای شهر منتشر شد.  

حتی مهدی چمران که رئیس این شورا بود، به همراه قالیباف، شهردار وقت تهران متهم شد به اینکه املاک شهرداری با تخفیف‌های بالا و 50 درصدی به افرادی خارج از شهرداری واگذار کرده که منجر به تضییع اموال عمومی شهرداری تهران تا بیش از دو هزار و 200 میلیارد تومان شده است.

همان زمان سایت‌ معماری‌نیوز متن نامه سازمان بازرسی کل کشور که در آن نام و جزئیات میزان تخفیف‌ ارائه شده به ده‌ها نفر و چندین تعاونی را منتشر کرد که در نتیجه آن سردبیر این سایت بازداشت شد.

دیروز دادستان عمومی و انقلاب شهرستان قرچک از انحلال شورای شهر قرچک خبر داد. با این دست‌فرمان، هیچ بعید نیست که در این دو ماه و اندی مهلت باقی مانده تا انتخابات شورای شهر بعدی، یکی دو شورای شهر دیگر نیز منحل شود!

گرچه پس از آن هیچ توضیحی درباره آن اتهامات داده نشده و ماجرا سربسته ماند اما آن اخبار و عملکرد شورای شهر اصولگرایان که غیرمستقل و در جهت خواست و منافع شهرداری بود، افکار عمومی را از آن رویگردان و ناامید کرد.  این ناامیدی منجر به امید بستن به اصلاحات شد که حالا سرابی بیش نمی‌نماید.

 اقبال بد

بداقبالی‌های اصلاح‌طلبان هم در عملکرد منفی آن در شوراهای شهر بی‌تاثیر نیست. اگر اصلاح‌طلبان می‌دانستند که محمدعلی نجفی، گزینه اصلی آنها برای شهرداری تهران، دو سال بعد قرار است به اتهام قتل همسرش در وضعیتی رقت‌بار روبروی دوربین‌ها و در دادگاه بنشیند، هرگز روی او سرمایه‌گذاری نمی‌کردند.

گذشته از آنچه برای نجفی رخ داد، تغییر پی در پی شهرداران به نحوی که شورای پنجم در مدت فعالیت خود چهار شهردار و سرپرست شهرداری را به خود دید، نکته منفی دیگر در کارنامه مدیریت شهری اصلاح‌طلبان است؛ هرچند که برخی تاکید دارند که بخشی از این پروسه، نتیجه سنگ‌اندازی‌های جناح رقیب بوده است.

 به هر ترتیب شهرداری تهران پس از روی کار آمدن شورای شهر اصلاح‌طلب پنجم، تازه یک سال و نیم است که روی ثبات را به خود دیده اما در همین مدت هم با توجه به شرایط عمومی اقتصادی و کرونایی کشور، مجال و امکان چندانی برای عرض اندام و نشان دادن توانایی‌های خود نیافته است.

رد صلاحیت سه عضو فعلی شورای شهر

این کارنامه رأی آوردن اصلاح‌طلبان در انتخابات شوراها را به بعید، نزدیک‌ کرده است که البته سد رد صلاحیت را نیز باید به این کارنامه اضافه کرد.  شورای پنجم زمانی روی کار آمد که اصلاح‌طلبان در بهارستان مستقر بودند و از آن جایی که بررسی و تایید صلاحیت نامزدهای انتخابات شوراها، با هیأت نظارت مجلس است، تیغ رد صلاحیت بر گلوی کاندیداهای اصلاح‌طلب ننشست.

اکنون اما به نظر نمی‎رسد مجلس اصولگرا با انتقادات تندی که به مدیریت شهری اصلاح‌طلبان در شورای پنجم وارد می‌کند، راه را برای تداوم حضور آنها در شوراها، هموار کند و منابع آگاه پیشاپیش از رد صلاحیت اصلاح‌طلبان خبر می‌دهند.

روزنامه اینترنتی فراز از قول یک منبع آگاه نوشته که محمود میرلوحی، الهام فخاری و محمدجواد حق‌شناس، سه عضو فعلی شورای شهر تهران هستند که در لیست ردصلاحیت‌ها جای گرفته‌اند

روزنامه اینترنتی فراز در همین ارتباط از قول یک منبع آگاه نوشته که محمود میرلوحی، الهام فخاری و محمدجواد حق‌شناس، سه عضو فعلی شورای شهر تهران هستند که در لیست ردصلاحیت‌ها جای گرفته‌اند.

این روزنامه نوشته که طبق پیگیری‌های انجام شده گویا این خبر با توجه به اینکه هنوز به طور رسمی به افراد نامبرده ابلاغ نشده است صحت دارد و به ‌صورت شفاهی به آن‌ها گفته شده که شانسی برای رقابت در انتخابات ۱۴۰۰ ندارند.

در نهایت باید گفت آفت همیشگی انتخابات شوراهای شهر و روستا که همان نقش پررنگ سیاست به جای تخصص و سواد شهری است، گریبان انتخابات شورای ششم را هم خواهد گرفت.