جلسه با وزرای دولت جزء اولین برنامه‌های مجلس نوپای یازدهم است که با جدیت از ابتدا در دستور کار بهارستان قرار گرفت و در همین مدت کوتاهی هم که از عمر این مجلس می‌گذرد، تعداد قابل توجهی از وزرای دولت خود را به بهارستان رسانده‌اند و چالش پاسخگویی به مجلس اصولگرا را آزموده‌اند.

دیروز نیز نوبت جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات بود؛ وزارتخانه‌ای که جلسه دیروز نشان داد مجلس دل پُری از آن دارد. از قماربازی آنلاین تا فضای آلوده اینستاگرام و اینترنت ملی همگی محملی برای گلایه‌های تند نمایندگان از فضای مجازی و انتقاداتشان به وزیر جوان بود.

محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس در صدر همین گلایه‌ها، بر اهمیت شبکه ملی اطلاعات تاکید کرد و گفت: این هم نیاز همه مردم در شئون مختلف زندگی است و از سوی دیگر امنیت ملی، عمومی، اجتماعی و اخلاقی ما در گرو شبکه ملی اطلاعات است.

او با اشاره به اشکالات شبکه ملی اطلاعات، ادامه داد: ما عدم تناسب در رشد ترافیک داخلی و خارجی را داریم و آنقدر که رشد ترافیک در بخش خارجی است، در حوزه داخلی نتوانستیم کنترل کنیم لذا نیازمند سیاست‌های تعدیلی و راهبردی هستیم که در اختیار این وزارتخانه است. قالیباف افزود: جنس و شکل ترافیک هم مهم است. در ارسال یک پیام ساده بین دو شهروند ابتدا این پیام به خارج می‌رود و بعد به داخل بازمی‌گردد که ضعف جدی است.

وزیر ارتباطات: مانع بزرگ در موضوع فیبر نوری، مخابرات ایران است که از انحصار ذاتی خود نمی‌گذرد تا توسعه شبکه به خوبی پیش برود. اکنون کانال زیرزمینی در خصوصی‌سازی واگذار شده است، چطور چنین چیزی ممکن است؟

چراهای پُرشمار

علاوه بر او مجتبی رضاخواه، نماینده تهران و عضو کمیسیون برنامه و بودجه نیز به همین موضوع اشاره کرد و گفت: وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات می‌گوید ۵۰ درصد شبکه ملی اطلاعات محقق شده است، اما مسئولین مرکز فضای مجازی میزان تحقق آن را ۳۰ درصد عنوان می‌کنند.

او با طرح این سوال که اجرای دولت الکترونیک به کجا رسید، افزود: چرا با تبادل ابتدایی اطلاعات بین بانک مرکزی و وزارت صمت از تخصیص نابجای ارز دولتی جلوگیری نشده و مسئله‌ قاچاق ترافیک دیتای کشور چرا اتفاق می‌افتد؟ در حالی که مردم برای ذره ذره آنها پول به اپراتورها پرداخت می‌کنند. چرا کسب و کارهای اینترنتی تا این حد به پلت‌فرم‌های خارجی وابسته هستند؟ تا جایی که در آبان‌ماه سال ۱۳۹۸ به دلیل فیلترینگ آسیب زیادی دیدند.

رضاخواه به موارد متعدد نفوذ و دسترسی به داده‌ها نیز اشاره کرد و درباره آن گفت: درز اطلاعات ۴۲ میلیون کاربر ایرانی تلگرام، انتشار اطلاعات گروهی از صیادان و ماهیگیران، اطلاعات برخی کاربران شرکت رجا، کاربران مخابرات، انتشار نامه‌های اداری شرکت هواپیمایی هما، اطلاعات پورتال پروازی هواپیمایی ماهان، انتشار اطلاعات کاربران سازمان امور دانشجویان وزارت علوم، مشتریان بیمه ایران و ۵.۵ میلیون مشترک رایتل از جمله اینهاست.

وی با طرح این سوال که وعده ایجاد یک میلیون شغل به کجا رسید، اظهار کرد: چرا قماربازی آنلاین مجاز است و تراکنش‌های مالی برای آن اتفاق می‌افتد.

جهرمی در واکنش به تمایل برخی نمایندگان برای فیلتر اینستاگرام گفت: اگر سردار ما را در بغداد ترور کردند ما بغداد را خالی می‌کنیم؟ با بستن که مسئله‌ای حل نمی‌شود، باید کار کرد. اگر اینستاگرام تبدیل به قطب شده، برای این است همه پلتفرم‌ها از دسترس خارج هستند

وزارت ارتباطات حق راه‌اندازی تلویزیون اینترنتی ندارد

موضوع دیگری که مطرح شد، سلامت اخلاقی فضای مجازی بود. محمدحسن آصفری، عضو کمیسیون امنیت ملی در همین ارتباط از جهرمی پرسید: آقای وزیر ارتباطات آیا شما اجازه می‌دهید فرزندان خودتان در سنین پایین به فضای مجازی خارجی به ویژه اینستاگرام دسترسی داشته باشند؟ آیا شما محتوای غیراخلاقی این شبکه‌ها را رصد می‌کنید؟

او به موضوع تلویزیون‌های اینترنتی نیز اشاره کرد و گفت: خردادماه امسال طرحی تحت عنوان «هر ایرانی یک تلویزیون اینترنتی» از سوی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مطرح شد، این در حالی است که بر اساس قانون اساسی نظارت بر عملکرد رسانه های فراگیر برعهده سازمان صدا و سیما است و وزارت ارتباطات وظیفه تعیین مقررات در این حوزه را ندارد.

آصفری ادامه داد: وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات حق ورود به مقوله مذکور را ندارد و راه‌اندازی تلویزیون اینترنتی از سوی این وزارتخانه مخالف با قانون اساسی است.

کودتای فرهنگی علیه آرمان‌های امام راحل

نماینده مردم اراک با اشاره به اینکه در حال حاضر بیش از هزار سرور خارجی در کشور فعال هستند و بخش بسیار زیادی از پهنای باند اینترنت کشور در اختیار این سرویس‌ها است، اظهار کرد: آیا این مسئله را نمی‌توان به نوعی کودتای فرهنگی علیه آرمان‌های امام راحل و شهدا تلقی کرد؟

قالیباف نیز به موضوع سلامت فضای مجازی اشاره کرد و گفت: امروز ما این لجام گسیختگی را می‌بینیم این ضعف مدیریت و بدون سیاست‌گذاری بودن در کشور مشابهی در شرق و غرب ندارد و حس می‌کنید حالت لجام گسیخته و رها شده‌ای وجود دارد.

او همچنین با بیان اینکه شبکه ارتباطی ما متکی به حوزه موبایل است، افزود: ما در شبکه ثابت فیبر نوری بسیار ضعیف عمل می‌کنیم فیبر نوری از ۷۰ کیلومتر به ۲۰۰۰ کیلومتر رسیده، اما سیاست مشخصی نیست. این از وظایف روشن وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات است و نیاز به پول دولت هم ندارد. بخش خصوصی می‌تواند این کار را انجام دهد و اپراتورها هم داوطلب هستند، چرا منازل و مدارس نباید فیبر نوری داشته باشند که با توسعه شبکه داخلی آسیب‌پذیری، کاهش یابد.

اینستاگرام به دلیل سیاست‌های ما قطب شده است

در پاسخ به انتقادات تند بهارستانی‌ها، وزیر جوان نیز سعی کرد پاسخ‌هایی درخور از آستین بیرون بکشد. او ابتدا در واکنش به تمایل برخی نمایندگان برای فیلتر اینستاگرام گفت: اگر اینستاگرام صفحه سردار دل‌های ما را می‌بندد، اون دولت تروریستی است؛ تروریست‌های در کت و شلوار هستند. شکی در این نیست. اما اگر سردار ما را در بغداد ترور کردند ما بغداد را خالی می‌کنیم؟

وزیر ارتباطات ادامه داد: آیا عرصه رسانه بین‌المللی و حضور اثرگذار و جریان‌سازی که مورد تاکید رهبر معظم انقلاب است را نباید ببینیم. این بُعد دیگری از ماجراست و کسی موافق بی‌دینی نیست.

جهرمی تاکید کرد: با بستن که مسئله‌ای حل نمی‌شود، باید کار کرد. ما عمل می‌کنیم و بقیه هم باید پشتیبانی کنند. اگر اینستاگرام تبدیل به قطب شده به دلیل سیاست‌های ماست و برای اینکه همه پلتفرم‌ها از دسترس خارج هستند.

چرایی راه‌اندازی تلویزیون‌های اینترنتی

او در پاسخ درباره شبکه ملی اطلاعات نیز تصریح کرد: فضای مجازی و شبکه ملی اطلاعات، سه لایه شامل لایه محتوا، خدمات و زیرساخت است که تمام این لایه‌ها باید به موازات هم رشد کنند و پیش بروند.

آذری جهرمی با بیان اینکه وظیفه وزارت ارتباطات صرفا رشد و تهیه زیرساخت برای شبکه ملی اطلاعات است، اضافه کرد: اگر حمل و نقل وارد شبکه ملی اطلاعات شده، وظیفه پاسخگویی درباره عملکرد آن با وزارت ارتباطات نیست، اگر جرم و جنایتی در فضای مجازی رخ می‌دهد وظیفه رسیدگی آن با وزارت ارتباطات نیست. سوالات نمایندگان و دغدغه‌هایی که دارند همگی درست است اما باید آن را از مسئولان دیگری بپرسند.

وی اظهار داشت: انتقاد دیگری که به درستی مطرح شد، درباره «نسبت ترافیکی» است. این نسبت ترافیکی از کجا به دست می‌آید؟ از جریان تبادل و مصرف داده. اگر این اتفاق به درستی پیش نرفته به دلیل عدم تولید محتوا و گردش آن روی پلتفرم‌ها است. راه‌اندازی تلویزیون‌های اینترنتی به همین دلیل بوده است.

معضلی به نام خصوصی‌سازی و مخابرات ایران

آذری جهرمی گفت: من از قالیباف (رییس مجلس) خواهش می‌کنم که به بحث فیبرنوری و مسئله خصوصی‌سازی ورود و آن را حل کنند. این طرح را دو مرتبه به مجلس آوردم که با کندی پیش رفته است. وی اشاره کرد: مانع بزرگ، مخابرات ایران است که از انحصار ذاتی خود نمی‌گذرد تا توسعه شبکه به خوبی پیش برود. اکنون کانال زیرزمینی در خصوصی‌سازی واگذار شده است، چطور چنین چیزی ممکن است؟ من بیش از دو سال است این مورد را پیگیری می‌کنم اما هنوز به نتیجه نرسیده است.

آذری جهرمی با بیان اینکه انحصار شبکه‌های اجتماعی دغدغه به‌جا و درستی است، افزود: تمام دغدغه‌هایی که در حوزه فرهنگ، سبک زندگی، دین و کودکان مطرح شد درست و به‌جاست، اما با دست روی دست گذاشتن و بستن شبکه‌های اجتماعی این مسئله حل نمی‌شود. او در نهایت تاکید کرد: من باید به‌ عنوان مسئول پیش بروم و شما نیز پشتیبانی کنید. این ساماندهی به ‌تنهایی اتفاق نمی‌افتد. نباید با محدودسازی و بستن شبکه‌های اجتماعی از این مهم گذشت.