سینا سبزیان

روز شنبه (هفدهم فروردین ماه) ده‌ها هزار نفر از معترضان به تظاهرات ضد دولتی در سرتاسر سودان پیوستند؛ اعتراضاتی که به گفته هدایت‌کنندگانش یکی از بزرگ‌ترین‌ها در طول بیش از سه ماه گذشته بوده و هدفش کناره‌گیری عمرالبشیر، رئیس‌جمهور سودان است.

این اعتراضات در ماه دسامبر (آذر - دی 97) بر سر افزایش قیمت‌ها و کمبود موادغذایی آغاز شد و به سرعت هدف آن استعفای بشیر عنوان شد و یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های دوره 30 ساله حکومت بشیر را شکل داد.

این اعتراضات از سوی انجمن اساتید سودان هدایت می‌شود. بر اساس ویدئویی که منتشر شده هزاران معترض عموماً‌ جوان در حال تظاهرات به سمت مراکز نظامی در خارطوم، پایتخت کشور،  خواهان حمایت ارتش هستند و شعار می‌دهند: یک ملت، یک ارتش و آزادی.

آن‌ها همچنین شعار می‌دهند: مردم خواهان سقوط رژیم هستند که در واقع با این شعار به محور شعارهای بهار عربی که در سال 2011 آغاز شد، اشاره دارند؛ اعتراضاتی که به سقوط مستبدین در منطقه منجر شد، اما هیچ‌وقت در سودان شکل نگرفت.

سارا عبدالجلیل، سخنگوی هدایت‌کنندگان گفت که این اعتراضات با بست نشستن در اطراف مراکز نظامی آغاز شد که امید می‌رود تا استعفای آقای بشیر تداوم داشته باشد. در برخی از ویدئوها، سربازان از گاز اشکاور برای پراکنده کردن معترضان استفاده می‌کنند.

اعتراضات در سرتاسر کشور شکل گرفته‌اند. ویدئوهایی از تجمع ده‌ها نفر از مردم خبر می‌دهند که در مقابل کمپ پناهندگان سازمان ملل متحد در دارفور ایستاده‌اند و شعار می‌دهند: فقط سقوط.

بزرگ‌ترین حزب مخالف حزب حاکم با نام امه، گفته است که نیروهای امنیتی چهار رهبر حزب را در زمان تصمیم ‌گیری برای تظاهرات در استان سنار که در 360 کیلومتری خارطوم پایتخت سودان واقع شده است، بازداشت کردند.

مقامات کشور هیچ بیانیه‌ای در مورد بازداشت‌ها صادر نکرده‌اند و سنخگوی دولت از اظهار نظر در این مورد امتناع کرد.

تظاهرات روز شنبه در سی و چهارمین سالگرد کودتای بدون خونریزی سودان که منجر به براندازی النمیری،‌ رئیس‌جمهور این کشور شد، شکل گرفت.

در جریان کودتای آن سال ارتش نمیری را پس از اعتراضات عمومی برکنار کرد و قدرت را به دولت انتخابی انتقال داد؛ اما دولت انتخابی ناکارامد تنها چند سال به‌طول انجامید تا آنکه بشیر با همکاری اسلامگرایان تندرو در جریان کودتای 1989،‌ این دولت را ساقط کرد.

بشیر پس از آنکه ماه پیش شرایط فوق‌العاده را در سودان اعلام کرد، به نیروهای امنیتی قدرت داد تا با تجمع‌کنندگان برخورد کند و هرگونه تجمع بدون مجوز دولت را ممنوع اعلام کرد.

نیروهای امنیتی واکنش محکمی به این تجمعات نشان دادند و مردم را با وحشی‌گری سرکوب کردند و حداقل 60 شهروند در جریان این سرکوب‌ها کشته شدند.

به گفته فعالان حقوق بشر در سازمان فیزیشیان، یک سازمان حقوق بشر در نیویورک، دولت سودان در کشتار این افراد از هیچ راهی کوتاه نیامد. گفتنی است کمیته مرکزی پزشکان سودان که مخالف دولت است، طی اطلاعیه‌ای اعلام کرده که در تظاهرات روز شنبه در خارطوم پنج نفر کشته شده‌اند.

در همین حال پلیس مدعی است که تنها یک نفر در شهر ام درمان در جریان اعتراضات کشته شده است. گروه‌های معترض مدعی هستند که توانسته‌اند در شهر خارطور وارد یکی از مراکز فرماندهی ارتش شوند. اعتراضات چند ماه اخیر ابتدا از شهر عطبره در استار نهرالنیل آغاز و طی مدت کوتاهی به سرتاسر کشور کشیده شد. مقامات سودانی مدعی هستند که مردم در جریان این اعتراضات با خشونت علیه پلیس، چند نیروی پلیس را به قتل رسانده‌اند.