اعلام شروط عربستان برای برقراری روابط با اسرائیل بدون اشاره به پرونده فلسطین؛
بندبازی ریاض میان تهران و تل‌آویو
در دنیای سیاست منافع امنیتی و اقتصادی در کنار منافع سیاسی قرار می‌گیرد و سه ضلعی قدرت را به وجود می‌آورد که همین حالا برای کسب آن، نه تنها خاورمیانه و آفریقا درگیر انواع منازعات و مخاصمات شده است، بلکه دقیقا زیرگوش اروپا در اوکراین هم پرونده جنگی مفتوح شده که سرنوشت آن مبهم است.
طی سه سال گذشته که پیمان ابراهیم اجرایی شد، بسیاری منتظر بودند تا یکباره رسانه‌های دنیا خبرِ عادی‌سازی روابط ریاض و تل‌آویو را اعلام کنند، اما این اتفاق رخ نداد. با این حال داده‌های متعددی وجود داشت که نشان داد سعودی‌ها با تل‌آویو ارتباط‌هایی دارند که نمونه آن ورود هواپیماهای اسرائیل به حریم هوایی عربستان بود.
حالا روزنامه یسرائیل هیوم نوشته است که عربستان سعودی چهار شرط برای عادی‌سازی روابط با اسرائیل مطرح و آ نرا به واشنگتن اعلام کرده و ایالات متحده هم در حال بررسی این موضوع است. طبق اعلام این روزنامه، عربستان پیمان دفاعی با آمریکا، داشتن نیروگاه‌های هسته‌ای برای مقاصد صلح‌آمیز، بهبود روابط دوجانبه و توقف انتقادات از سیاست‌های ریاض در پی قتل جمال خاشقچی را به عنوان شروط پیوستن به پیمان ابراهیم اعلام کرده است.
در این میان گفت شده که «رون دی سانتیس»، فرماندار فلوریدا و نامزد احتمالی انتخابات ریاست جمهوری 2024 آمریکا که هفته گذشته به اراضی اشغالی سفر کرده بود، مدعی شده «فرصتی برای ایجاد ائتلاف آمریکایی-اسرائیلی-عربی در مقابل تهدیدات ایران وجود دارد و این هدفی است که تحقق آن امکان‌پذیر است، اما این موضوع نیازمند مدیریت صحیح آمریکا در برخورد با عربستان خواهد بود.»
براساس گزارش روزنامه نیویورک تایمز برت مک‌گورک، هماهنگ‌کننده شورای امنیت ملی آمریکا در امور شمال آفریقا و خاورمیانه و آموس هوکشتاین، مشاور ارشد جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا در امور انرژی رهبری مذاکرات عربستان و آمریکا بر سر شروط ریاض را از مدت‌ها پیش برعهده دارند. حتی این روزنامه آمریکایی اعلام کرده که «محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان نیز نقش مستقیمی در مذاکرات ایفا کرده، اما مذاکره‌کننده ارشد ریما بنت بندر آل سعود، سفیر عربستان در واشنگتن است.»
فارغ از این مسائل ذکر دو نکته حائز اهمیت است: نخست اینکه در شروط چهارگانه ریاض به حل و فصل پرونده فلسطین اشاره نشده است. این موضوع از آن جهت اهمیت دارد که سعودی‌ها تا همین چند وقت پیش مدعی بودند برای عادی‌سازی روابطشان با اسرائیل باید طرح دوکشوری پیاده‌سازی شود ولی از شواهد امر پیداست که گویا در مورد فلسطین هیچ خواسته‌ای از سوی ریاض مطرح نشده است. نکته دوم بحث ایران است.
همین چند هفته پیش روابط ایران و عربستان از سوی مقامات دو طرف «عادی» اعلام شد و در ادامه این روند عربستان با سوریه هم روابط خود را بهبود بخشید و حالا برقراری روابط با اسرائیل مطرح شده است.
اگرچه تل‌آویو راه‌اندازی نیروگاه‌های هسته‌ای برای مقاصد صلح‌آمیز توسط عربستان را برنمی‌تابد و این موضوع چندان برای اماراتی‌ها هم خوشایند نیست، اما بحث اینجاست که اگر شروط مذکور واقعیت داشته باشد؛ به نظر می‌رسد سعودی در میانه روابطشان با تهران و تل‌آویو در حال بندبازی هستند.
دیدگاه تان را بنویسید