تسلیحات سعودی و فاجعه یمن

یک شبکه خبری آلمانی در گزارشی به شرایط وخیم مردم یمن پرداخت و نوشت که سعودی‌ها مسئول وضعیت موجود هستند، اما غربی‌ها با صادرات تسلیحات در این جنایت شریک هستند و تمامی مردم را قربانی می‌کنند.

شبکه تلویزیونی آلمانیN-Tv موضوع قحطی و فراگیر شدن بیماری وبا در یمن را زمینه‌ای برای پرداختن به رنج‌های مردم یمن قرار داده است. «جودیت گروس» در این گزارش نوشته است که با گذشت چهار سال از جنگ در یمن، از هر دو نفر از مردم این کشور، یکی گرسنه است و همزمان بیماری وبا هم در این کشور فراگیر شده است. قطعا عربستان سعودی مسئول چنین وضعیتی است اما غربی‌ها هم که مراتب خشم خود را از اقدامات سعودی‌ها ابراز کرده‌اند دست از معامله تسلیحاتی با ریاض بر نمی‌دارند.

در این گزارش آمده است که رنج و ناراحتی در یمن در همه جا دیده می‌شود و از مدتی پیش هم آلام مردم یمن نامی جدید پیدا کرده است. «امل حسین» دختر بچه یمنی اوایل ماه نوامبر (آبان‌ماه) در کلینیکی در شهر «حجه» جان باخت. تصویر این کودک که از گرسنگی پوست و استخوان شده بود و در سراسر جهان پخش شد، چشم‌انداز جدیدی از بحران در تحولات یمن برای مردم جهان ارائه داد. بحران در یمن، موضوعی است که آلمان در مورد آن چندان وجهه جالبی ندارد. اگرچه آلمان صادرات تسلیحاتی خود به عربستان سعودی را قطع کرده است اما دلیل چنین تصمیم‌گیری فاجعه انسانی در یمن نیست بلکه قتل «جمال خاشقجی» روزنامه‌نگار منتقد سعودی در کنسولگری این رژیم در استانبول بود. همه اینها در شرایطی است که درباره توقف همیشگی صادرات تسلیحات آلمانی به ریاض نظر قطعی داده نشده و «پیتر آلتمایر» وزیر اقتصاد آلمان در مورد چنین چیزی ابراز تردید کرده است.

آلتمایر اواخر اکتبر (مهر ماه) گفته بود، این اقدام در شرایطی که همزمان دیگر کشورها خلاء ناشی از کمبود صادرات را پر می‌کنند، پیامد مثبتی نخواهد داشت. با این حال به نظر نمی‌رسد که کشورهای اروپایی در زمینه توقف صادرات اتفاق‌نظر داشته باشند.

 از جمله این کشورها فرانسه است که با توقف صادرات مخالفت کرده است و این یکی از موارد متعددی است از این‌که در کشورهای غربی خطوط قرمز چطور نقض می‌شوند. عربستان سعودی از آغاز جنگ در یمن با محاصره دریایی و نابود کردن سیستماتیک زیرساخت‌های یمن، شرایط زندگی و زندگی حدود 27 میلیون را متزلزل کرده است.

در ادامه این گزارش آمده است:‌ با این حال نه گرسنگی مردم و نه حملات هوایی علیه غیرنظامیان مانند حمله به بیمارستان پزشکان بدون مرز که در سال 2016 رخ داد، از جانب جامعه جهانی واکنش قاطعی به‌دنبال نداشت. نتیجه این شد که ریاض در اقدامات افراط‌گرایانه خود به پشتوانه آمریکا جسور شود.

از طرفی، ترامپ برای اینکه اقتصاد داخلی را رونق ببخشد ماه می (اردیبهشت ماه) از کنگره خواست تا صادرات 120 هزار کیت مهمات را به عربستان‌سعودی و امارات متحده‌عربی موافقت کند.

این در حالی است که «باراک اوباما» رئیس‌جمهور پیشین ارسال این تجهیزات در اواخر سال 2016(سال 1395) پس از این‌که هزاران نفر از غیرنظامیان در جریان حملات‌هوایی کشته شده بودند را تعلیق کرده بود.

ترامپ این مانع را برداشت. او در این بین ایران را و نه حوثی‌ها را متهم می‌کند و می‌گوید که تسلیحاتی که در دست آنها است از ایران می‌آید و این جنگی است که غیرنظامیان را هدف قرار داده است. هم‌چنین «منصور عبدربه» رئیس‌جمهور فراری یمن همچنان بر قدرت هوایی عربستان سعودی متکی است و این موضوع برای وی به معنای موجودیت سیاسی است. چرا که او بدون برخورداری از شریکی قدرتمند، به‌سختی می‌تواند از خود دفاع کند.

نه تنها برنامه جهانی غذا سازمان ملل متحد (WFP) اعلام کرده است که کمک‌های غذایی خود را به مردم نیازمند در یمن به دوبرابر افزایش داده است، بلکه حتی سعودی‌ها و امارات، به عنوان هم‌پیمان آنها، هم ماه آوریل (فروردین ماه) در جریان کنفرانسی از سازمان ملل، 500 میلیون دلار برای کمک به یمن اختصاص دادند.

 البته این کار را در شرایطی انجام دادند که با بستن بندر «الحدیده» مانع از رسیدن کمک‌ها به‌دست مردم یمن می‌شوند و احتمالا این اقدامات را به کمک قایق‌های گشتی‌ ساخت آلمان انجام می‌دهند. گزارش رسانه‌ها حاکی از این است که دو فروند قایق آلمانی ساخت شرکت «لورسن» تحویل عربستان سعودی شدند و این اقدام آگوست (مرداد ماه) گذشته یعنی زمانی که یک کشتی باری کمک‌های امدادی در حال اعزام به یمن بود، صورت گرفت.

آیا کشتی‌های آلمانی در محاصره بندر نقش دارد؟

هنوز مشخص نیست که آیا از این دو قایق گشتی از حرکت کشتی امداد‌ رسانی جلوگیری کرده است یا خیر، اما در آلمان احتمال چنین اقدامی مطرح شده است. این موضوع از جنبه دیگر مهم است و آن این است: قانونی که حزب سبز در زمینه توقف صادرات تسلیحات پیگیر آن بود، همچنان بی‌تاثیر مانده‌ است. از جهتی بخش تولید کالاهای دفاعی در آلمان هم در این زمینه دولت فدرال را تحت فشار قرار نمی‌دهد.

آنها که با کاهش صادرات دچار مشکل می‌شوند، معتقدند که مسایل سیاسی نباید تحت تاثیر سیاست باشند. براساس این گزارش، اختلاف در زمینه صادرات تسلیحاتی در ائتلاف حاکم آلمان هم وجود دارد. اگر چه احزاب دموکرات‌مسیحی، سوسیال‌مسیحی و سوسیال‌دموکرات توافق کرده‌اند که به کشورهایی که درگیر جنگ یمن هستند، سلاح صادر نشود، اما در سپتامبر (شهریور ماه) گذشته دولت با فروش تسلیحات به عربستان سعودی، امارات متحده عربی و اردن موافقت کرد که این نشان از شکاف در میان احزاب دولتی است؛ با این حال «اشتفان زایبرت» سخنگوی دولت آلمان همواره تاکید دارد که این توافق میان احزاب همچنان برقرار است.

در پایان این گزارش آمده است که حتی اگر دولت آلمان درنهایت صادرات تسلیحاتی به عربستان و دیگر کشورهای عربی حاضر در ائتلاف نظامی را ممنوع اعلام کند هم دیگر برای مردم یمن دیر است. باگذشت چهار سال از جنگ داخلی این کشور در لبه پرتگاه قرار دارد. سال‌ها، حدود 90 درصد از مواد غذایی موردنیاز یمن، به این کشور وارد می‌شد و اکنون در شرایطی که زیرساخت‌های یمن نابودشده‌اند این کشور چه آینده‌ای خواهد داشت؟ بر طبق اطلاعاتی که موسسه غیردولتی Save the Children به‌دقت آورده است، باوجودی که بندرالحدیده فعلاً باز است، اما در مقایسه با آغاز جنگ کمک‌های کمتری وارد می‌شود. به‌ عبارتی اگر غرب نتواند طرفین درگیر را در زمینه تحقق آتش‌بس متقاعد کند، در این صورت تصوری مانند امل حسین در یمن عادی خواهند شد.