پرده جدید نزاع بغداد و واشنگتن 

عراق رنگ ثبات را می‌بیند؟

بابک مهراندیش

دفتر ریاست‌جمهوری عراق روز گذشته (سه‌شنبه) در بیانیه‌ای ضمن رد هرگونه دخالت خارجی در امور داخلی این کشور خطاب به آمریکا اعلام کرد که اصلاحات در عراق یک تصمیم مختص به مردم عراق بوده و هرگونه دخالت خارجی مردود و باطل است. سایت اطلاع‌رسانی دفتر رئیس‌جمهوری عراق در بیانیه‌ای اعلام کرد این مردم عراق هستند که طبق الویت‌ و منافع ملی و با احترام به رهنمودهای مرجعیت دینی در چارچوب قانون اساسی برای کشورشان تصمیم می‌گیرند و این تصمیم مساله‌ای کاملاً داخلی و مستقل است. در بیانیه مذکور آمده است که اصلاحات موردنظر یک تصمیم مختص و مربوط به عراقی‌ها است و به خواست مردم عراق صورت می‌گیرد و عراق امکان ندارد تسلیم دیکته‌های خارجی شود و هرگونه دخالت خارجی در امور داخلی کشور امری مردود است. 

این موضع‌گیری دفتر ریاست‌جمهوری عراق از شروع اعتراضات مردمی در این کشور برای اولین بار است که در چنین سطح و با چنین بیانی اتخاذ می‌شود که دلیل آن بیانیه اخیر کاخ‌سفید در مورد وضعیت کنونی عراق است. در متن بیانیه کاخ‌سفید صریحا بحث تغییر سازوکار و ساختار سیاسی عراق مورد اشاره قراره گرفته است؛ به گونه‌ای که گفته شده نظام سیاسی این کشور که بر پایه «دموکراسی انجمنی» استوار است، باید مورد بازبینی قرار بگیرد که طریقه تثبیت این سناریوی واشنگتن، همه‌پرسی سراسری بیان شده است. 

واکنش‌ها به این بیانیه تنها در همین حد خلاصه نمی‌شود. «مقتدی صدر»، رهبر جریان صدر عراق در پیامی توئیتری با اشاره به پیشنهاد مداخله‌جویانه اخیر آمریکا درخصوص برگزاری انتخابات زودهنگام در عراق، نوشت: «آمریکای اشغالگر بار دیگر ثابت کرد در امور همه دخالت می‌کند. آنها باید بدانند که عراق متعلق به عراقی‌ها است. تنها مردم عراق هستند که حق تعیین سرنوشت این کشور را دارند و آمریکای اشغالگر، مفسدان را جمع‌آوری کرده و آن‌ها را بر مردم مسلط کرده است.

نزاع میان سیاسیون عراق و آمریکا اگرچه وارد فاز جدید خود شده است اما در بغداد و شهرهای جنوبی رخدادهایی در حال عیان شدن است که حداقل اوضاع میدانی و امنیتی را در هاله‌ای از غبار قرار می‌دهد. به عنوان مثال انجمن معلمان عراق روز گذشته (سه‌شنبه) خواستار برگزاری تظاهرات منسجم و یکپارچه در سراسر استان‌های عراق طی امروز (چهارشنبه) شد. در این راستا انجمن معلمان عراق شاخه کربلا نیز از تحصن در تمام مدارس استان طی روز سه‌شنبه خبر داد. در بیانیه این انجمن آمده است، تظاهرات راس ساعت ۱۰ صبح چهارشنبه به وقت محلی از دفاتر و شعب این انجمن در استان‌ها تا میادین اصلی تجمعات مردمی برگزار خواهد شد. این انجمن تاکید کرده، تظاهرکنندگان دست‌نوشته‌هایی حاوی درخواست‌های مردمی را در دست داشته باشند که شورای مرکزی تصویب کرده است. 

در این راستا، سومریه نیوز به نقل از گروه اطلاع‌رسانی امنیتی عراق اعلام کرد، یک موشک از نوع گراد شب گذشته (بامداد سه‌شنبه) به منطقه الاسکان در غرب بغداد اصابت کرد که بدون عمل کردن در یک بازار روز کشف و خنثی شده است. این گروه در ادامه بیانیه خود افزود، موشک دیگر از همین نوع در همان لحظه به مدرسه پسرانه آشور در منطقه الشعب در شمال بغداد اصابت کرد که منجر به خساراتی به مدرسه شد؛ اما تلفات جانی دربرنداشت. طبق بیانیه این گروه، نیروهای امنیتی مستقیماً تحقیقاتی را در خصوص این دو حادثه برای شناسایی عوامل این اقدام تروریستی آغاز کردند. 

مجموع این مسائل به خوبی نشان می‌دهد نه‌تنها نزاع بغداد و واشنگتن وارد فاز جدید شده، بلکه تحرکات میدانی، خط‌دهی‌های خارجی و همچنین مطالبه‌ مردم عراق پرده دیگری از تحولات را به نمایش می‌گذارد که خروجی آن می‌تواند رادیکال‌تر از گذشته باشد.