جهانی شدن و رقابت پذیری؛ بزرگترین مسائل پیش روی صنعت

مهندس حمیدرضا عظیمیان، مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه طی یادداشتی عنوان کرد:  رسالت صنعت فولاد امروز کمک به افزایش رشد اقتصادی، حفظ اشتغال و به گردش درآوردن چرخهای اقتصاد ملی است و از این منظر، دوران حساسی پیش روی این صنعت قرار دارد.امسال به فرمودۀ مقام معظم رهبری سال «جهش تولید» نامگذاری شده است. سالی که هم زمان با  شدیدترین تحریم های ظالمانه بین المللی علیه اقتصاد ایران، قرار است حرکتی جهش گونه در اقتصاد ایران شکل گیرد و اکنون که نیمی از سال سپری شده، نمود عینی این امر در برخی از بخش های صنعتی و معدنی کشور به‌خصوص حوزۀ فولادسازی آشکار شده است.

نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی به خوبی مستحضر هستند که ایران با برخورداری از نیروهای جوان و تحصیل‌کرده، دسترسی به بازار 400 میلیون نفری منطقه، وجود پتانسیل‌های درونی، مانند معادن، و  وجود راه‌های استراتژیک، ظرفیت‌های بسیار زیادی در حوزه‌های مختلف اقتصادی دارد و حوزۀ صنایع معدنی و به‌ویژه فولادسازی نیز از این امر مستثنا نیست. واقعیت آن است که فشارهای خصمانۀ آمریکا در سه سال گذشته مسبب جلوگیری از رشد اقتصادی در کارنامۀ اقتصاد ایران بوده است، اما بدنۀ تولید و صنعت کشور توانسته همچنان استوار باشد و نه‌تنها نیاز داخلی کشور را برآورده سازد، بلکه محصولات خود را روانۀ بازارهای هدف صادراتی کند و در دورهای که فروش نفت با دشواری فراوان و به میزان بسیار کم صورت می گیرد، برای کشور ارزآوری داشته باشد. شاید به‌صراحت بتوان گفت همین ایستادگی است که نماد تاب‌آوری بالای اقتصاد ایران است.

نکتۀ مهم آن است که به‌هرحال حرکت جهش‌گونه تولید نیز پیش‌شرط‌هایی برای تداوم دارد که نباید آنها را از ذهن دور داشت. یکی از مهمترین موضوعاتی که در یک دهۀ گذشته در اقتصاد ایران مطرح شده موضوع شیوۀ حمایت از صنایع است. مسئولین محترم در بخش های مختلف کشور  در این مقطع زمانی که فشارهای ناشی از تحریم‌ها بر دوش صنایع، سنگینی می‌کند، باید به تغییر روندها و رویه‌ها بیندیشند؛ مخصوصا اینکه تغییر این شرایط نه نیازمند تأمین منابع است و نه به شرایط آنسوی مرزها و تحریم‌ها وابستگی دارد. در این موقعیت، جهش تولید، ایجاد اشتغال و کمک به معیشت مردم درگرو رفع موانع تولید است.

در این میان، توسعۀ صنعت فولاد کشور در دورانی صورت می‌گیرد که موقعیت اقتصاد ملی از هر نظر حساس است؛  در همین مقطع زمانی، چندین دستاورد بزرگ در کارنامۀ صنعت فولاد کشور ثبت شده است. یکی از مهمترین و استراتژیکترین آنها بنا به فرمایش مقام معظم رهبری، مشارکت قابل‌تحسین صنعت فولاد در راه‌اندازی خط لولۀ انتقال نفت گوره به جاسک از طریق تولید تختال های مقاوم به نفت و گاز ترش است.در این پروژه  برای اولین بار در تاریخ اقتصاد کشور، لوله‌های فولادی مناسب برای انتقال نفت‌ترش در کشور به کمک فولاد مبارکه و فولاد اکسین تولید شده است. این اقدام نقش بسزایی در حوزه امنیت ملی داشته و موجب صرفه‌جویی چندین میلیون دلاری در کشور شده است  و علاوه بر آن، صنعت فولاد را نیز از نظر فناوری تولید و تجربۀ ساخت، چندین گام به پیش رانده است.

همزمان، کلنگ زنی و آغاز فرایند اجرای ابرپروژه نورد گرم شمارۀ 2 نیز موفقیت بزرگ دیگری است که در کارنامۀ فولاد مبارکه و اساسا صنعت فولاد کشور به ثبت رسیده است. این اقدام «پویش تولید، تداوم‌و امید» برای فولاد مبارکه است. شایان ذکر است  با راه‌اندازی ابرپروژه نورد گرم شمارۀ2 ظرفیت حداقل تولید کلاف گرم در فولاد مبارکه به 8 میلیون تن خواهد رسید و بر این اساس نه‌تنها از واردات بی‌نیاز خواهیم شد، بلکه امکان صادرات نیز خواهیم یافت. همین امروز نیز بخشی از ورق‌های موردنیاز صنایع خودروسازی، صنایع نفت و گاز و لوله‌سازی و لوازم‌خانگی در داخل تولید می‌شود. همچنین همزمان با افتتاح نورد گرم شمارۀ 2، اشتغال قابل‌توجهی بالغ بر 1000نفر به طور مستقیم و 8000 نفر به طور غیر مستقیم برای جوانان این مرز و بوم  ایجاد می شود.

د ر عین حال، شروع فرایند طرح تحول دیجیتال فولاد مبارکه از جـــمله طــرح‌های زیر‌ساختی بسیــار با اهمیـــت اســت که رقابت‌پذیری  این شرکت را با رقبای داخلی و خارجی در آینده حفظ خواهد کرد. اجرای طرح تحول دیجیتال برای فولاد مبارکه یک طرح فانتزی نیست، بلکه یک الزام، ضرورت حیاتی و ضمانت آیندۀ فولاد مبارکه در عرصۀ رقابت جهانی است. ازاین‌رو این شرکت در زمینۀ ورود نسل چهارم تکنولوژی به کشور پیشتاز است و به‌طور قطع پس از اینکه این طرح با موفقیت در شرکت فولاد مبارکه به کارگرفته شد، این آمادگی وجود خواهد داشت تا  انتقال دانش و تجارب نسل چهارم تکنولوژی و انقلاب صنعتی به سایر صنایع صورت بگیرد.

لازم به ذکر است از ویژگی‌های مهم هوشمندسازی، کاهش خطای انسانی است و با کاهش خطا هزینه‌ها کمتر و امکان تنوع محصولات جدید و عرضه به بازار بیشتر می‌شود . از همه مهم‌تر آنکه با توجه به شرکت حضور فولاد مبارکه در بازار بین‌المللی ، قدرت رقابت با بازیگران عرصۀ بین‌المللی را فراهم می‌کند. آنچه مسلم است ایجاد نسل چهارم تکنولوژی باعث افزایش بهره‌وری و زمینۀ افزایش 6 تا 8 درصدی حاشیۀ سود را برای سهامداران  فراهم می‌کند. اگر ما نتوانیم بین حوزه‌های جدید فناوری اطلاعات و صنایع قدیمی و ریشه‌داری همچون فولاد ارتباط برقرار کنیم، مسلما در سال‌های آینده با رشد منفی این صنایع و مجموعه‌ای از شرکت‌های ورشکسته و  بیکاری تعداد قابل توجهی از کارگران مواجه خواهیم شد که قادر نیستند با رقبای خود در کیفیت و کمیت محصول و قیمت تمام‌شده رقابت کنند.

خوشبختانه صنعت فولاد، به‌خصوص فولاد مبارکه، با قدرت مسیر توسعه را ادامه می‌دهد و نمونۀ بارز آن رشد درآمدهای عملیاتی فولاد مبارکه است که در سال گذشته به رقم قابل‌توجه 67درصد رسید. سال گذشته مبلغ ارزی فروش صادراتی فولاد هم رشد 7درصدی داشت و در بازار داخلی میزان فروش وزنی فولاد نیز با رشد 5درصدی همراه بود و به رقم 6 میلیون و130 هزار تن رسید. در پنج ماه نخست امسال هم تناژ فروش داخلی با 19درصد رشد و درآمد کلی شرکت با 33درصد رشد همراه بوده است. و حتی عملکرد سهام فولاد با بازدهی بیش از 329 درصدی در سال جاری همراه بوده است.

به‌هرحال، شرکت فولاد مبارکه به‌عنوان بزرگترین شرکت فولادی کشور، با حدود سه دهه تجربه در تولید انواع محصولات فولادی تخت فولادی، نقش محوری در توسعۀ صنعتی، اقتصادی و اجتماعی کشور داشته است. این شرکت در سال 98 با تولید 7.5میلیون تن انواع محصولات فولادی عملکرد قابل‌توجهی داشته و در همین سال از رشد تولید  بالغ بر 12 درصد نسبت به سال97 و 8 درصد نسبت به برنامه سالیانه برخوردار بوده است.  یکی از اساسی‌ترین چالش‌های چشم‌انداز اقتصاد ایران، پدیدۀ جهانی شدن است که برخورداری از صنعت رقابت‌پذیر را برای اقتصاد اجتناب‌ناپذیر می‌سازد.

صنعت فولاد به‌عنوان یکی از صنایع مهم و استراتژیک و قابل‌رقابت، می‌تواند با افزایش قابلیت‌ها و توانمندی‌های خود سهم قابل‌توجهی در بهبود فضای کسب‌وکار کشور ایفا کند؛ ضمن اینکه فولاد مبارکه با استفاده از تجارب ارزندۀ خود در طول مسیر تعالی، مرزهای تولید را پشت سر گذاشته و علاوه بر این، برای ارتقای جایگاه رقابتی خود و به‌تبع آن صنعت فولاد کشور گام‌های بلندی در حوزۀ بومی‌سازی، ارتقای سطح تکنولوژی و کسب و انتقال دانش فنی صنعت فولاد برداشته است و اکنون بیش از هر زمان دیگری این امکان وجود دارد که فولادمبارکه در آینده بتواند فراتر از یک شرکت تولیدکنندۀ فولاد، به شرکتی تبدیل شود که دارای تکنولوژی ساخت کارخانه‌های فولادسازی است.

در تائید آنچه به عرض رسید باید با مسرت تمام خدمت نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی خاطر نشان نمایم که فولاد مبارکه در روزها و ماههای ابتدایی سال جاری و در بحبوحه شرایط ویژه ناشی از بیماری کرونا شاهد تحقق رکوردهای پیاپی و چشمگیر در نواحی مختلف و شرکت های گروه فولاد مبارکه بود و برای اینجانب به اثبات رسیده است که گذر از تحریم های خارجی و تحقق جهش تولید دست یافتنی بوده و به هیچ وجه دور از ذهن نیست.

در پایان ضمن آرزوی توفیق بیش از پیش برای نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی ، آرزومندم  با حضور و مشارکت نمایندگان دلسوز مجلس شورای اسلامی، فرایند ریل گذاری برای تولیدکنندگان و صنعت کشور که اکنون در خط مقدم جبهه مقابله با تحریم های ظالمانه دشمنان و بداندیشان قرار دارند به درستی اتفاق بیافتد و شاهد رفع موانع داخلی و تصویب قوانین راه گشا در مجلس محترم شورای اسلامی باشیم .