به خانه برنمی‌گردیم!

«نبرد شیر و پلنگ». این لقبی است که ستاره پرتجربه تیم ملی ژاپن یوتو ناگاتومو، برای مسابقه تیمش با ایران انتخاب کرده تا حساسیت بازی و سطح نزدیک دو تیم را نشان بدهد. همه می‌دانند که تیم ملی ایران «تصادفی» به این مرحله نرسیده و هر دو تیم نبرد امروز، شایستگی حضور در فینال رقابت‌ها را دارند. از بین آنها اما یک تیم راهی دیدار نهایی می‌شود و تیم دیگر این بار بدون بازی رده‌بندی، خودش را برای پرواز به خانه آماده می‌کند. اولین مسابقه مرحله نیمه‌نهایی جام ملت‌ها، جایی برای برخورد دو ابرقدرت فوتبال آسیاست. دو تیم بزرگ که عادت ندارند به جز پیروزی، برای هدف دیگری مبارزه کنند.

 آریا رهنورد

در سه دوره گذشته جام ملت‌ها، تیم ملی به محض خارج شدن از مرحله گروهی چاره‌ای به جز ترک رقابت‌ها نداشته است. تیم قلعه‌نویی در یک‌چهارم نهایی قافیه را به کره‌جنوبی باخت، تیم افشین قطبی نیز مغلوب کره شد و تیم کارلوس کی‌روش در یک درام فراموش‌نشدنی، در نهایت طعم شکست برابر عراق را چشید. آخرین تجربه حضور تیم ملی در بین چهار تیم نهایی جام ملت‌های آسیا، به سال 2004 برمی‌گردد. زمانی که تصور می‌شد تیم برانکو، شانس اول قهرمانی جام است اما یک شکست غیرمنتظره در ضربات پنالتی دیدار با چین، همه چیز را تحت‌ تاثیر قرار داد و بال‌های پرواز آن تیم را قیچی کرد. در دهه‌های گذشته، حضور در نیمه‌نهایی جام ملت‌ها به خاطره‌های خوشایندی برای فوتبال ایران گره نخورده است. تیم ملی در نیمه‌نهایی‌ جام ملت‌های 1988 و 1996 مقابل عربستان باخت و شانس فینالیست‌ شدن را در هر دو دوره با وجود برتری نسبی مقابل حریف از دست داد. درست مثل نیمه‌نهایی 1980 و 1984 که نتیجه‌شان کاملا به ضرر ایران رقم خورده بود. بعد از پنج شکست در نیمه‌نهایی‌های جام ملت‌ها در دهه‌های گذشته، حالا تیم ملی قصد دارد برای همیشه به این روند پایان بدهد و ششمین ناکامی سریالی را در این مرحله تجربه نکند. این نسل شاید پرستاره‌ترین نسل فوتبال ایران نباشد، شاید نام‌هایی اساطیری و خیره‌کننده نداشته باشد، شاید با یک ترکیب کهکشانی به مصاف رقبا نرود اما به نظر می‌رسد آنها به معنای واقعی کلمه یک «تیم» هستند. یک تیم واقعی که جابه‌جایی نفرات تاثیری در نحوه بازی‌اش ندارد. تیمی که به ستاره‌ها وابسته نیست و بهترین نتایجش را به کمک همین ساختار منسجم و ترکیب متحد به دست آورده است.

 درون دروازه، تیم کی‌روش گلر به مراتب بزرگ‌تر و آماده‌تری دارد. در خط دفاعی اما تجربه بالای یوشیدا، ساکای و ناگاتومو به نفراتی مثل کنعانی‌زادگان، محمدی و رامین رضاییان می‌چربد. سطح دو تیم در خط هافبک نزدیک به هم به نظر می‌رسد

روبه‌رو شدن با ژاپن، زمانی یک تجربه هراس‌آور برای فوتبال ایران بوده اما واکنش‌ها به این مسابقه در دو کشور، نشان می‌دهد که حالا ژاپنی‌ها نگرانی بیشتری در مورد برخورد با تیم ملی ایران دارند و نسبت به کیفیت تیم‌شان چندان مطمئن نیستند. آنها در همه دیدارهای گذشته در این جام به پیروزی دست پیدا کرده‌اند اما همه حریفان‌شان را با گام‌هایی لرزان و تنها یک اختلاف گل شکست داده‌اند. سامورایی‌ها به سختی از سد ترکمنستان گذشتند، برای کنار زدن عمان، به اشتباه داوری نیاز پیدا کردند. بهترین نمایش‌شان را برابر ازبکستان ارائه دادند و عربستان و ویتنام را با نتیجه یک بر صفر از پیش رو برداشتند. این نسل از فوتبال ژاپن، مهره‌های ظریف و تکنیکی کم‌تری دارد. برخلاف همیشه، هیچ ستاره‌ای در این تیم متخصص تبدیل کردن ضربات آزاد به گل نیست و تاکتیک اصلی آنها برای رسیدن به پیروزی، استفاده از ضربات سر روی ارسال‌ها و البته دفاع فشرده بعد از به ثمر رساندن گل است. سامورایی‌ها که همیشه با لقب «برزیل آسیا» شناخته شده‌اند، این بار چندان برزیلی بازی نمی‌کنند. شاید تنها برتری آنها در خطوط مختلف زمین نسبت به ایران، به خط دفاعی مربوط شود. درون دروازه، تیم کی‌روش گلر به مراتب بزرگ‌تر و آماده‌تری دارد. در خط دفاعی اما تجربه بالای یوشیدا، ساکای و ناگاتومو به نفراتی مثل کنعانی‌زادگان، محمدی و رامین رضاییان می‌چربد. سطح دو تیم در خط هافبک نزدیک به هم به نظر می‌رسد اما در خط حمله، دوباره برتری با تیم ملی ایران است. چراکه مهاجمانی مثل مینامینو، کیتاگاوا، اوزاکا و موتو هنوز نتوانسته‌اند در این جام رضایت کادر فنی تیم‌شان را به دست بیاورند.

دوئل بزرگ ایران و ژاپن در جام ملت‌ها، جدال دو سرمربی کاملا متفاوت است. از یک سو موریاسو تنها بعد از جام جهانی هدایت تیمش را بر عهده گرفت و در طرف دیگر این نبرد، کارلوس کی‌روش با سابقه هشت سال حضور روی نیمکت ایران ایستاده است. موریاسو در 10 تجربه هدایت ژاپن، هرگز شکست نخورده و 9 پیروزی و یک تساوی در کارنامه دارد. جالب اینجاست که این اولین برخورد دو چهره به شمار نمی‌رود. دو دهه قبل کارلوس کی‌روش سرمربی تیم ناگو گرامپوس ژاپن بود و هاجیمه موریاسو به عنوان هافبک دفاعی در تیم سافرنس هیروشیما توپ می‌زد. در هر دو تقابل دو تیم با حضور کی‌روش روی نیمکت و موریاسو در درون زمین، این مرد پرتغالی بود که پیروزی را جشن گرفت. جدال امروز، یکی از خاص‌ترین مسابقه‌های دوران حضور کارلوس کی‌روش روی نیمکت تیم ملی خواهد بود. البته که این مربی، نبردهایی با اسپانیا، پرتغال و آرژانتین برگزار کرده اما حالا فقط یک قدم با صعود به فینال آسیا فاصله دارد و شکست دادن ژاپن، تنها راه برای پایان دادن به یک طلسم 43 ساله است. از حالا به بعد اتفاقات نیز تاثیر خودشان را در رقم خوردن سرنوشت تیم قهرمان ایفا خواهند کرد. کی‌روش همچنان از پوشیدن کت قهرمانی طفره می‌رود اما تیم او، زهردارترین تیم این تورنمنت محسوب می‌شود.