آریا رهنورد

در دستورالعمل‌های جدید نقل و انتقالات فوتبال ایران، از سقف بودجه صحبت به میان آمده بود. با این حال معلوم نبود که این سقف، دقیقا چه رقمی است. حالا مشخص شده که برای تیم‌های مدعی در فوتبال ایران حدود 300 میلیارد و تیم‌های دیگر حدود 250 میلیارد، سقف بودجه تعیین شده است. با این حال بعید نیست برخی از باشگاه‌های فوتبال ایران مثل همیشه راهکارهایی برای دور زدن این قوانین پیدا کنند. با وضعیت فعلی و نظارتی که در فوتبال ایران وجود دارد، بعید است این قانون چندان قابل اتکا باشد.

از 250 تا 300 میلیارد؛ تورم افسارگسیخته!

تا همین دو فصل قبل اگر تیمی صد میلیارد در یک فصل هزینه می‌کرد، همه را انگشت به دهان می‌گذاشت و همه در حیرت فرو می‌رفتند اما حالا بعضی از تیم‌های لیگ بیست و دوم بین 300  تا 400 میلیارد تومان هزینه کرده‌اند. فدراسیون فوتبال تصمیم گرفته سقف بودجه هر تیم را محدود کند. بر این اساس سقف بودجه فوتبال ایران در فصل جدید 250 میلیارد تومان خواهد بود. تیم‌ها برای دریافت مجوز حرفه‌ای نیز می‌توانند 25 میلیارد بیشتر خرج کنند. چهار تیم بالای جدول نیز اجازه دارند 25 میلیارد بیشتر هزینه انجام بدهند. در واقع سقف واقعی بودجه برای تیم‌های مدعی رقم 300 میلیارد تومان برآورد می‌شود. این در حالی است که بر اساس اطلاعات درج شده در سامانه کدال، استقلال در فصل گذشته 340 میلیارد تومان برای قراردادها هزینه کرده است. آیا این باشگاه می‌تواند در این پنجره جدید، 40 میلیارد از هزینه‌های قبلی‌اش را کاهش بدهد؟ خیلی‌ها نگران این ماجرا هستند که سقف بودجه نیز به سرنوشت سقف قرارداد دچار شود. زمانی 350 میلیون تومان به عنوان سقف قرارداد در فوتبال ایران معرفی شد اما این رقم در حقیقت به کف قرارداد تبدیل شد و حتی معمولی‌ترین بازیکن‌ها نیز 350 میلیون تومان می‌گرفتند. به صورت همزمان اما بعضی از بازیکنان به صورت زیرمیزی از باشگاه پول و پاداش دریافت می‌کردند. این قانون نباید منجر به این شود که باشگاه‌هایی که مثلا تا سال گذشته نهایتا 50 میلیارد هزینه می‌کردند، تصمیم بگیرند خودشان را به سقف نزدیک کنند!

بازیکن بفروشید،  بودجه بیشتر بگیرید

یکی از راهکارهای مهم برای بالا بردن سقف بودجه هر تیم، ترنسفر بازیکن به لیگ‌های خارجی است. یعنی اگر یک تیم بازیکنش را به یک باشگاه خارجی بفروشد، می‌تواند رقم حاصل از آن فروش را به بودجه فصل آینده‎اش اضافه کند. شاید حالا دیگر وقت آن رسیده که باشگاه‌های ایرانی نیز از همین حالا فروش استعدادهای جوان به لیگ‌های خارجی را جدی‌تر بگیرند. برای مثال باشگاه فولاد همین حالا امین حزباوی را به السد فروخته و بدون شک از این انتقال، رقم خوبی دریافت کرده است. رقمی که می‌تواند به بودجه باشگاه در فصل نقل و انتقالات اضافه شود. فوتبال ایران به طور کلی باید بیشتر به دنبال صادر کردن استعدادهایش به لیگ‌های خارجی باشد. تا امروز معمولا بیشتر بازیکنان در شرایطی به لیگ‌های خارجی می‌روند که قراردادشان تمام شده و باشگاه نمی‌تواند هیچ درآمدی از انتقال آنها

به دست بیاورد.

درآمد و هزینه؛

کلید طلایی مشکلات

چرا قانون سقف بودجه به تنهایی کارآمد نیست؟ چون باید تراز درستی بین هزینه‌ها و درآمدهای باشگاه وجود داشته باشد. مثلا در لیگی مثل اسپانیا یا در لیگ برتر انگلیس، هیچ تیمی نمی‌تواند بیشتر از درآمد واقعی‌اش هزینه کند. هر تیم نیز باید به میزان مشخصی از سود مالی برسد. در غیر این صورت به شدت جریمه خواهد شد. اگر قرار باشد این قانون را در فوتبال ایران به اجرا دربیاوریم، همه باشگاه‌ها باید از لیگ حذف شوند. چراکه هیچ باشگاهی در فوتبال ایران درآمدزا نیست و عملا همه باشگاه‌ها زیان‌ده به نظر می‌رسند. پس شاید بهتر است در درجه اول، راهکارهای درآمدزایی برای باشگاه‌ها فراهم شود. برای مثال حق پخش تلویزیونی در اختیار تیم‌ها قرار بگیرد. آیا در این صورت هم باشگاه‌ها ضررده خواهند بود؟ قطعا نه. اتفاقا در آن صورت شرایط بهتری برای تعیین بودجه وجود خواهد داشت. چراکه هر تیم به واسطه میزان حق پخشی که دریافت می‌کند و سایر درآمدهایی که دارد، هزینه خواهد کرد و از یک تراز مثبت برخوردار خواهد شد.

کمک مردمی، فرصت دور زدن قانون!‌

جالب اینکه صادق درودگر به عنوان عضو هیات رییسه سازمان لیگ، از این صحبت کرده که هر باشگاه می‌تواند از چند هوادار متمول کمک مالی دریافت کند! آیا این روش راهی برای دور زدن قوانین نیست؟ مثلا یک باشگاه میلیاردها تومان به یک بازیکن پول می‌دهد و مدعی می‌شود که این رقم را از یک هوادار گرفته است. اگر قصد داریم به سراغ حرفه‌ای‌گری برویم، دیگر نباید چنین هزینه‌های مبهمی در فوتبال ایران وجود داشته باشد. در هیج نقطه‌ای از دنیا نیز هوادارها پول قرارداد فلان بازیکن تیم را نمی‌دهند. این روشی است که اتفاقا ابهام‌ها و نگرانی‌ها را بیشتر می‌کند و باید هرچه زودتر جلوی آن گرفته شود.