برانکو، کی‌روش و دوباره کی‌روش!

امارات؛ فصل تازه‌ای به داستان طولانی تیم ملی و جام ملت‌های آسیا اضافه خواهد کرد. داستانی که در چهار دهه گذشته هرگز به قهرمانی برای ایران ختم نشده و شاید حالا بالاخره یک لحظه باشکوه برای تیم ملی رقم بزند. کارلوس کی‌روش و شاگردها، آخرین تمرین‌های آماده‌سازی برای شروع تورنمنت را پشت سر می‌گذارند تا در آغاز جام در اوج آمادگی قرار بگیرند. سرمربی پرتغالی تیم ملی با وجود همه گلایه‌ها و کنایه‌هایش، انگیزه‌های بسیار زیادی برای موفقیت در آسیا دارد و این انگیزه‌ را به مهره‌های تیم نیز انتقال داده است. آیا او اولین مربی خارجی قهرمان ایران در تاریخ جام ملت‌ها خواهد شد؟

آریا طاری

تیم ملی در دوره‌های مختلف، مربیان خارجی پرشماری داشته است. جوزهف مساروچ و گئورگی سوج، اولین مربیان غیرایرانی تاریخ تیم ملی به شمار می‌رفتند. کمی بعدتر نوبت به رایکوف، ایگور نتو و دنی مک‌کلان رسید تا روی نیمکت این تیم بنشینند. فرانک اوفارل آخرین سرمربی خارجی تیم ملی قبل از انقلاب بود. پس از انقلاب، ایران برای سال‌ها تنها از مربیان بومی استفاده می‌کرد اما استانکو پوکله‌پوویچ بالاخره این طلسم را شکست و برای مدتی کوتاه مرد اول نیمکت این تیم شد. والدر ویرا حماسه ملبورن را خلق کرد و تومسیلاو ایویچ مدتی قبل از جام جهانی 98، سرمربی تیم ملی ایران بود. پس از آدمار براگا نیز نوبت به میرو بلاژویچ رسید که سرمربیگری ایران را بپذیرد. تا اینجا هیچ‌کدام از این مربیان، تجربه هدایت تیم ملی در جام ملت‌های آسیا را نداشتند. تا امروز تنها دو مربی خارجی در این تورنمنت روی نیمکت تیم ملی نشسته‌اند. برانکو ایوانکوویچ و کارلوس کی‌روش دو سرمربی خارجی ایران در ادوار مختلف جام ملت‌ها به شمار می‌روند. برانکو این تجربه را تنها در یک دوره از رقابت‌ها به دست آورد اما کارلوس کی‌روش حالا برای دومین حضور متوالی در مهم‌ترین جام فوتبال قاره کهن آماده می‌شود.

 برانکو ایوانکوویچ و کارلوس کی‌روش دو سرمربی خارجی ایران در ادوار مختلف جام ملت‌ها به شمار می‌روند. برانکو این تجربه را تنها در یک دوره از رقابت‌ها به دست آورد اما کارلوس کی‌روش حالا برای دومین حضور متوالی در مهم‌ترین جام فوتبال قاره کهن آماده می‌شود

دو تجربه حضور در جام ملت‌ها با سرمربی خارجی، برای فوتبال ایران به قهرمانی منتهی نشده اما هر دو تیم، تیم‌های تاکتیکی و جذابی بودند و نمایش‌های دلچسبی ارائه کردند. تیم برانکو در سال 2004، ستاره‌های فراوانی در اختیار داشت و تقریبا در همه نقاط زمین، از نفرات بااستعداد و پرانگیزه‌ای بهره می‌برد. علی کریمی به عنوان بهترین مهره آن تیم، در اوج دوران فوتبالش قرار داشت و مهدی مهدوی‌کیا و سانترهایش نیز مهارنشدنی به نظر می‌رسیدند. تیم پروفسور بعد از پیروزی پرگل در جدال با تایلند و تساوی با عمان، در مسابقه پایانی مرحله گروهی نیز به تساوی با ژاپن رسید و به عنوان تیم دوم گروه، به حریف سرسختی برخورد کرد. کره جنوبی در یک‌چهارم نهایی، انتظار ایران را می‌کشید اما حالا خاطره پیروزی دراماتیک چهار بر سه برانکو و پسرها در آن نبرد، از ذهن هواداران فوتبال در ایران پاک نمی‌شود. هت‌تریک رویایی علی کریمی در یکی از بهترین بازی‌های تاریخ جام ملت‌ها، ایران را راهی مرحله نیمه‌نهایی تورنمنت کرد. تیم ملی شانس فوق‌العاده‌ای برای قهرمانی در جام داشت. چراکه در نیمه‌نهایی با چین روبه‌رو شد و بعید به نظر می‌رسید کشور میزبان تهدید بزرگی برای فینالیست‌ شدن ملی‌پوشان ایرانی باشد. با این وجود حریف به کمک فشار ورزشگاه گل اول مسابقه را به ثمر رساند. تیم ملی به خوبی به بازی برگشت و کار را به تساوی کشاند اما اخراج عجیب و باورنکردنی ستار زارع از زمین، شرایط را برای ایران بیش از حد پیچیده کرد. حتی بعد از اخراج این مدافع نیز، تیم ملی به مراتب بهتر از حریفش ظاهر شد اما در نهایت نتوانست قبل از ضربات پنالتی کار چین را تمام کند. چیپ بدموقع یحیی، شانس فینالیست‌ شدن را از تیمی گرفت که کاملا شایسته قهرمانی به نظر می‌رسید. تیمی که درنهایت به سوم شدن در تورنمنت رضایت داد.

11 سال طول کشید تا تیم ملی دوباره با یک مربی خارجی راهی جام ملت‌های آسیا شود. این بار همگروهی با سه تیم عربی، نگرانی‌های زیادی در اطراف تیم به وجود آورده بود اما بچه‌های کارلوس بعد از شکست دادن بحرین، قطر و امارات را نیز از سر راه برداشتند و با تصاحب 9 امتیاز از سه بازی مسیرشان را به طرف مرحله حذفی هموار کردند. عراق، حریف ایران در مرحله یک‌چهارم نهایی بود و سردار آزمون تیم کی‌روش را به پیروزی نزدیک کرد اما این بار هم یک داور، در جبهه مقابل تیم ملی قرار گرفت و با اخراج عجیب مهرداد پولادی، شرایط را برای ایران دشوار کرد. تیمی که قصد حذف شدن نداشت، با جنگجویی و استقامت مثال‌زدنی‌اش تا آخرین ثانیه از بازی به مبارزه با عراق ادامه داد اما باز هم قربانی ضربات پنالتی شد و نتوانست در نیمه‌نهایی حاضر شود. کارلوس کی‌روش یک «کار ناتمام» با جام ملت‌های آسیا دارد و این ماموریت بزرگ، در امارات پیش روی او قرار گرفته است. تیم این مربی در استرالیا به جایگاهی که استحقاقش را داشت نرسید و در امارات برای بازگرداندن جام به ایران بعد از 43 سال تلاش خواهد کرد. شکست خوردن تقدیر همیشگی تیم ملی در دوره‌های گذشته جام ملت‌ها بوده اما شاید این بار، سرنوشت روایت متفاوتی برای این تیم داشته باشد.