شراکت خیالی!

آریا طاری

به محض انتخاب قطر به عنوان کشور میزبان جام ملت‌ها، زمزمه‌های زیادی در مورد شراکت بین ایران و کشور میزبان جام مطرح شد. این صحبت‌ها حتی در سطح روسای جمهور نیز به میان آمد اما حالا درست در آستانه شروع جام جهانی 2022 قطر، می‌توان با قاطعیت گفت که ایران عملا هیچ نقشی در این میزبانی ندارد و عملا نظاره‌گر بیست و دومین دوره جام جهانی خواهد بود. تلخی ماجرا زمانی بیشتر می‌شود که بدانیم جام جهانی به لحاظ جغرافیایی، هرگز تا این اندازه به ایران نزدیک نبوده است. بد نیست بدانیم که ایران چه فرصت‌هایی را در این زمینه از دست داده است.

برگزاری جام در ایران، محال‌تر از محال

یکی از رویاهای بزرگ مدیران ایرانی، این بود که بتوانند چند مسابقه جام را به ایران بیاورند. تصور می‌شد با توجه به وسعت کم قطر، این اتفاق ممکن باشد. با این حال قطر هزینه زیادی برای این کار انجام داده بود و هرگز حاضر نمی‌شد این لذت را با کسی شریک شود. از همان ابتدا نیز مشخص بود که این اتفاق تحت هیچ شرایطی رخ نمی‌دهد. حتی اگر کشور قطر رضایت می‌داد که چند مسابقه جام به ایران منتقل شود، ایران استانداردهای لازم را برای چنین کاری نداشت. همین حالا از چند ماه قبل، ورود تماشاگران به استادیوم‌های ایرانی ممنوع شده و هیج تماشاگری در ورزشگاه‌های فوتبال ایران دیده نمی‌شود. کیفیت بسیاری از چمن‌ها و شرایط بسیاری از استادیوم‌ها نیز به معنی واقعی کلمه افتضاح به نظر می‌رسد. در نتیجه حتی اگر قطر تصمیم به چنین کاری می‌گرفت، فوتبال ایران ظرفیت لازم برای چنین کاری را نداشت. حالا هم بهتر است به جای رویاپردازی در این مورد، به دنبال ساختن ورزشگاه‌‎های استانداردی باشیم که این موقعیت را برای ایران فراهم می‌کنند. طبیعتا شرایط خاص طبیعی ایران، وضعیت بهتری برای میزبانی به وجود می‌آورد اما امکانات در این مورد، اصلا قابل قبول نیست.

تورها ارزان نیستند

یکی از صحبت‌هایی که از چندین سال قبل مطرح می‌شد، ارزان‌ بودن و در دسترس بودن تورها برای سفر هوادارها به قطر بوده است. حالا اما قیمت بسیاری از تورها از صد میلیون تومان نیز عبور می‌کند. در حقیقت رفتن به نزدیک‌ترین جام جهانی تاریخ نسبت به ایران، همچنان یک فعالیت بسیار لاکچری است. اگر هواداران ایرانی نتوانند به این دوره از جام جهانی بروند، حضور در جام جهانی بعدی در قاره آمریکا عملا غیرممکن خواهد بود. در نتیجه نزدیک بودن به این دوره جام، تاثیر خاصی روی وضعیت هواداران فوتبال در ایران نداشته است.

فن زون در کیش، این غیرممکن است

مدیران گردشگری در ایران معتقد بودند که می‌توانند کیش را به یک جزیره فوتبالی تبدیل کنند و بازی‌های تیم ملی را با حضور گسترده تماشاگرها روی پرده‌های بزرگ به نمایش بگذارند. این اتفاق البته در نهایت تحت هیچ شرایطی رخ نداد. حالا هیچ شور و حالی از فوتبال در هیچ جزیره‌ای از ایران دیده نمی‌شود و حتی خبری از تماشای گسترده فوتبال هم نیست. حتی طرح اجرای فوتبال در سینماها نیز به اجرا درنمی‌آید. البته بخش مهمی از این اتفاق به مسائل اخیر مربوط می‌شود اما در هر شرایطی بعید بود که ایران بتواند جوی حتی نزدیک به قطر برای این دوره جام جهانی رقم بزند. این اتفاق از همان ابتدا نیز کاملا محال به نظر می‌رسید و حالا نیز مشخص شده که اصلا رخ نخواهد داد.

توریست‌ها و ایران؛ اتفاقی که رخ نمی‌دهد

رویای بزرگ و جاه‌طلبانه دیگر در این مورد، حضور توریست‌ها در ایران به جای قطر بود. در واقع انتظار می‌رفت به دلیل ارزان بودن امکانات ایران، بعضی از مسافران جام جهانی فقط بازی‌ها را در قطر ببینند و برای اقامت به ایران بیایند. این اتفاق هم اما رخ نداد و تا امروز به گفته برخی مسئولین حتی یک نفر هم از همه توریست‌ها برای حضور در جام جهانی به ایران نیامده است. این یک شکست بزرگ دیگر برای همسایه میزبان جام جهانی به شمار می‌رود.

پخش تلویزیونی؛ آخرین سنگر

گفته می‌شود که برخلاف چند دوره گذشته، این بار ایران پخش تلویزیونی بازی‌ها را خریده و مسابقه‌ها را به صورت رسمی روی آنتن خواهد برد. اگر این اتفاق رخ بدهد، حداقل یک تفاوت بین این دوره و دوره‌های قبلی برای ایران به وجود می‌آید. این تنها سنگر باقی مانده است و شاید در نهایت نتیجه‌بخش باشد. به هر حال کیفیت پخش تلویزیونی نیز بسیار مهم خواهد بود. اینکه بازی‌ها با چه کیفیتی و از چه زمانی روی آنتن می‌روند، اینکه چه برنامه‌هایی برای کارشناسی ساخته می‌شود و چه کسانی در قاب تلویزیون حضور پیدا می‌کنند، بسیار مهم و کلیدی خواهد بود. اگر اتفاق موثری در این خصوص رخ ندهد، امتیاز ایران از همسایگی با قطر صفر خواهد بود. البته این موضوع به طور کلی مشکلی ندارد. چراکه قرار نیست کشورهای همسایه حتما سهمی در جام داشته باشند اما به خاطر وعده‌های بزرگ و غیرممکن اولیه، این موضوع بیشتر به چشم آمده است.