اسرار مرد آرام!

آریا رهنورد

اگر جدا شدن مربی‌ها پای پرواز عادت همیشگی تیم کی‌روش بود، ظاهرا در تیم اسکوچیچ باید به «اضافه شدن» مربی‌ها پای پرواز عادت کنیم. کریم باقری درست قبل از شروع اردوی کیش، به فدراسیون فوتبال رفت و برای کار کردن در تیم ملی در جایگاه مربی به توافق رسید. اینکه چرا اسکوچیچ اصرار به حضور باقری در این جایگاه دارد، کاملا قابل درک به نظر می‌رسد. او به دنبال یک دستیار آرام است که اساسا تهدیدی برای جایگاهش به وجود نیاورد. سوال بزرگ اما اینجاست که اساسا حضور کریم، چقدر برای پیشرفت تیم ملی مثمر ثمر خواهد بود؟

پیشنهاد حضور کریم باقری روی نیمکت تیم ملی، از مدت‌ها قبل مطرح شده بود. در همان اولین روزهای حضور دراگان اسکوچیچ روی نیمکت، کریم یکی از دستیارهای مدنظر این مربی به شمار می‌رفت. ستاره سابق تیم ملی، موافقت کرده بود که در تیم ملی حضور داشته باشد اما در آن مقطع، برنامه‌ها عوض شد و امکان حضور همزمان باقری در پرسپولیس و تیم ملی وجود نداشت. به همین خاطر کریم قید تیم ملی را زد و در پرسپولیس باقی ماند. او حالا در حالی بالاخره به تیم ملی اضافه شده که همزمان سمتش را در باشگاه پرسپولیس هم حفظ کرده است. باقری فعلا برای این چهار مسابقه حساس روی نیمکت دیده می‌شود و هنوز معلوم نیست که پس از آن چه تصمیمی خواهد گرفت. اضافه شدن کریم به تیم ملی، چند تاثیر مثبت انکارنشدنی دارد. اول اینکه او یک چهره بسیار مقبول و محبوب در بین بازیکنان ایرانی به شمار می‌رود. بدون تردید در اردو هم همه نفرات تیم به شدت به این چهره احترام خواهند گذاشت. مساله مهم دیگر، «آرامش» همیشگی این چهره است. او نه‌تنها در اردوها آرامش زیادی را در فضای تیم به وجود می‌آورد، بلکه حتی می‌تواند در جریان بازی‌ها هم تنش را از تیم دور کند. همه بازیکنان هم باید بدانند که اگر قرار باشد در جریان مسابقات وارد درگیری با مهره‌های حریف شوند، حسابی از آقا کریم کتک(!) خواهند خورد. مساله بعدی این است که پرسپولیس با پنج بازیکن، بیشترین نماینده را در تیم ملی دارد و در چنین شرایطی حضور مربی این تیم در تیم ملی، مفید به نظر می‌رسد. از آخرین نکته هم نباید به سادگی غافل شویم. اینکه کریم باقری اساسا هیچ تهدیدی برای سرمربی تیم ملی به حساب نمی‌آید. در حقیقت با حضور او، دراگان اسکوچیچ به هیچ وجه احساس خطر نخواهد کرد و این خودش یک فاکتور مثبت به شمار می‌رود. با این وجود این همه حقیقت حضور کریم در تیم ملی نیست.

کریم باقری بارها شخصا اعتراف کرده که به «سرمربیگری» فکر نمی‌کند. راز دوام آوردن او در سال‌های طولانی همکاری با برانکو، کالدرون و یحیی هم همین فاصله دور او از مفهومی به اسم «جاه‌طلبی» بوده است. باقری جاه‌طلبی خاصی در این جایگاه ندارد و حتی اگر 10 سال دیگر هم «نفر دوم» باشد، از این موضوع ناراضی نخواهد بود. این ویژگی، نشان می‌دهد انتخاب کریم باقری برای نیمکت تیم ملی، هیچ نسبتی با «آینده» ندارد. در همه دنیا، مربیانی را کنار مربیان خارجی تیم ملی قرار می‌دهند که از قابلیت‌های لازم برای هدایت همین تیم در آینده برخوردار باشند اما بعید به نظر می‌رسد چهره‌هایی مثل کریم باقری و وحید هاشمیان، هیچ‌وقت به عنوان نفر اول روی نیمکت تیم ملی دیده شوند. هر دوی آنها بسیار آرام هستند و این آرامش، با فرمول‌های موفقیت به عنوان سرمربی در فوتبال ایران تضاد دارد. موضوع دیگر این است که کریم با وجود همه خصوصیت‌های مثبت اخلاقی، در زمینه فنی حرف زیادی برای گفتن نخواهد داشت. طبیعتا بهتر بود اگر اسکوچیچ به سراغ دستیاری می‌رفت که می‌توانست در دیدارهای سخت پیش رو، گرهی را برای او باز کند. دراگان اما تصمیم گرفت این موقعیت را به فردی بدهد که هرگز با تاکتیک‌های پیچیده فوتبال سر و کار نداشته است. کریم امتحانش را به عنوان دستیار پس داده و استفاده از او، یک تجربه موفقیت‌آمیز برای مربیان راحت‌طلب است. مربیانی که نمی‌خواهند جانشین‌شان از فهرست دستیاران‌شان انتخاب شوند. مربیانی که نگران قرار گرفتن پوست موز، زیر پاهای‌شان هستند! بدون تردید برای رساندن تیم ملی به جام جهانی از مسیرهای بسیار دشوار پیش رو، دراگان به دستیاران فنی‌تری نیاز دارد. نه آنها که فقط به خاطر آرامش‌شان مورد تحسین قرار می‌گیرند. دوست ‌نداشتن کریم باقری، تقریبا غیرممکن است اما در عین حال، نمی‌توان او را یک گزینه شجاعانه برای نیمکت تیم ملی دانست. کریم در این سال‌ها بیشتر از آن که یک مربی خاص و کاربلد باشد، به یک «ناظم» در فوتبال ایران تبدیل شده که حضورش بیشتر برای برقراری آرامش در تیم موثر است. البته که این نقش هم ارزش زیادی دارد و باید در جای خودش مورد تقدیر و ستایش قرار بگیرد اما اگر چشم‌مان را روی نیمه کاملا خالی لیوان نبندیم،  باید بپذیریم که حضور باقری از بعد فنی هیچ چیز به تیم ملی اضافه نمی‌کند. او نمی‌خواهد در دوران مربیگری یک قدم رو به جلو بردارد. سکونی که دیر یا زود، یقه تیم ملی را هم خواهد گرفت.