خودزنی!

آریا طاری

فوتبال ایران برای سال‌ها، در انتظار داوری بود که در حد و اندازه‌های دعوت برای قضاوت در جام جهانی باشد. مسعود مرادی در چند مقطع به این اتفاق نزدیک شد اما در نهایت نتوانست چنین کاری انجام بدهد. علیرضا فغانی اما عملا استانداردهای داوری در فوتبال ایران را عوض کرد. او نه فقط در سطح فوتبال ایران، بلکه در سطح بین‌المللی به یک داور بزرگ تبدیل شد. داوری که در فینال جام ملت‌ها قضاوت کرد و تا آخرین روز در جام جهانی حضور داشت. فغانی به لحاظ فنی، بدون تردید یکی از بهترین داوران فوتبال ایران است. البته در مورد قضاوت‌های داخلی او همیشه حرف و حدیث‌هایی وجود داشته اما شکی نیست که او یک سرمایه تمام‌عیار برای فوتبال ایران به شمار می‌رود. فغانی حتی پس از پایان دوران رسمی داوری هم می‌تواند یک سفیر فوق‌العاده برای این فوتبال باشد اما حالا خبر حذف او از فهرست داوران بین‌المللی عملا امکان استفاده از این داور در آینده را هم از بین می‌برد. فغانی با رزومه‌ای که در این سال‌ها برای خودش ساخته است، حتی این توانایی را دارد که یک کرسی مدیریتی در نهادهای بزرگ داوری دنیا کسب کند اما این برخوردهای زننده با او، رابطه فوتبال ایران را با این داور به شدت تخریب خواهد کرد. برخلاف چیزی که کمیته داوران این روزها مطرح می‌کند، هیچ نوع دلیل قانونی برای حذف فغانی از این فهرست وجود نداشته است. بر اساس قانون، اگر داوری حتی در یک سال گذشته هم در کشور خودش داوری نکرده باشد، باز هم می‌تواند در فهرست بین‌المللی قرار بگیرد. پس هیچ جای توجیهی برای این تصمیم وجود نداشته است.

این احتمال وجود دارد که تیم ملی در جام جهانی قطر حاضر نشود و نتواند به این تورنمنت صعود کند. در چنین صورتی فغانی می‌توانست تنها نماینده ایران در این تورنمنت باشد اما حالا این فرصت به سادگی از دست رفته است

مهاجرت علیرضا فغانی، قصه امروز و دیروز نیست. او از مدت‌ها قبل ایران را ترک کرده و هیچ دلیلی ندارد که پس از این همه وقت، چنین برخوردی با این داور صورت بگیرد. اگر فدراسیونی‌ها با رفتن این بازیکن به استرالیا مشکل داشتند، طبعا بهتر بود همان ابتدا به این اتفاق واکنش نشان بدهند. واکنش فعلی آنها به این داور، بیش از حد ناامیدکننده به نظر می‌رسد. اینکه او ایران را ترک کرده، اصلا دلیل خوبی برای کنار گذاشتنش از فهرست نیست. چراکه فغانی هنوز می‌توانست نماینده کاملا شایسته‌ای برای فوتبال ایران در مجامع بین‌المللی باشد. حتی این احتمال وجود دارد که تیم ملی در جام جهانی قطر حاضر نشود و نتواند به این تورنمنت صعود کند. در چنین صورتی فغانی می‌توانست تنها نماینده ایران در این تورنمنت باشد اما حالا این فرصت به سادگی از دست رفته است. بدون تردید این اتفاق بیشتر از خود فغانی، به فوتبال ایران لطمه خواهد زد. بدون شک این اتفاق بیشتر به ضرر آنهایی خواهد بود که به پیشرفت داوری با استفاده از امثال فغانی اعتماد داشتند. اگر این افراد واقعا به داوری فکر می‌کردند، هرگز فغانی را به طرف مهاجرت سوق نمی‌دادند. اگر این افراد واقعا نگران پیشرفت داوری بودند، وقتی فغانی بی‌رحمانه مورد هجوم مربیان لیگ برتری قرار گرفته بود، حمایت‌شان را از او نشان می‌دادند. با این حال داور بزرگی مثل فغانی هرگز مورد حمایت قرار نگرفت و به همین خاطر تصمیم گرفت کارش را در کشور دیگری دنبال کند. با این حال او همچنان ترجیح می‌داد با اسم ایران در مسابقات مختلف ظاهر شود و حالا این فرصت را هم از او دریغ کرده‌اند.

همه شواهد این‌طور نشان می‌دهند که داوری فوتبال ایران در یکی از بدترین و ناامیدکننده‌ترین دوره‌های زمانی تمام تاریخش قرار گرفته است. در حالی که همه دنیا مشکلات داوری را با استفاده از وی.ای.آر به حداقل رسانده‌اند، در ایران همچنان بحران‌های داوری شدید و شدیدتر می‌شوند. در همین هفته اول لیگ برتر، مشکلات بزرگ کم نداشته‌ایم و حالا که اسم ایران را هم از مقابل نام فغانی برداشته‌ایم، وجهه بین‌المللی‌مان هم به شدت آسیب خواهد دید. مدیرانی که چنین تصمیمی برای فوتبال گرفته‌اند، هرگز برای داوری کاری نکرده‌اند. هرگز نتوانسته‌اند باری از روی دوش داوری بردارند و مشکلی را حل کنند. آنها فقط بار بیشتری روی شانه‌های قاضیان لیگ گذاشته‌اند و ظاهرا قرار نیست از این عادت قدیمی‌شان دست بردارند. آنها دائما از این شاکی هستند که چرا استعدادهای جدید داوری از راه نمی‌رسند. طبیعتا وقتی شما با یک داور بزرگ چنین برخوردی می‌کنید، هیچ‌کس دیگر علاقه‌ای برای رفتن به سراغ داوری نشان نخواهد داد. طبیعتا وقتی عاقبت یک داور موفق در فوتبال ایران این باشد، همه از این شغل  فراری می‌شوند.