در پنجمین کنفرانس بین‌المللی غلات و دانه‌های روغنی (ایران‌‌گرین ۲۰۲۵)، رئیس انجمن غلات ایران با انتقاد از سیاست‌های خودکفایی، تاکید کرد: تاخیر در واردات غلات ایران را از بازار جهانی عقب انداخته و هزینه‌های تامین را افزایش داده است.

کاوه زرگران درباره پیامدها و اهداف این کنفرانس در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز توضیح داد: در حوزه غلات، برگزاری کنفرانس‌ها و نشست‌های تخصصی اهمیت ویژه‌ای دارد. برخلاف بسیاری از صنایع دیگر که نمایشگاه‌های تجاری برگزار می‌کنند، در حوزه غلات این کنفرانس‌ها هستند که نقش محوری ایفا می‌کنند. در چنین رویدادهایی خریداران، فروشندگان و کارگزاران گرد هم می‌آیند، مذاکره می‌کنند و به توافقات نسبی می‌رسند. همچنین از طریق پنل‌های تخصصی، جدیدترین اطلاعات و داده‌ها به اشتراک گذاشته می‌شود تا فعالان بازار بتوانند در تصمیم‌گیری‌های خود از آن بهره بگیرند.

او افزود: این رویه در تمامی کشورهای پیشرفته دنیا وجود دارد و ب ه‌عنوان یکی از نیازهای اساسی تجار این بخش شناخته می‌شود. در ایران، تا چند سال پیش جای چنین رویدادی به ‌شدت خالی بود. به همین دلیل، حدود چهار تا پنج سال قبل جمعی از بزرگان و فعالان این حوزه تصمیم گرفتند «کنفرانس ایران گرین» را به ‌صورت سالانه برگزار کنند. هدف اصلی از این اقدام، کاهش نیاز تجار ایرانی به سفرهای متعدد خارجی، تمرکز داده‌ها و اطلاعات روز در داخل کشور و همچنین ایجاد امکان ارتباط مستقیم فعالان داخلی با تامین‌کنندگان خارجی بود. این رویداد اکنون بستری استراتژیک برای ارتقای تعاملات تجاری و تسهیل تصمیم‌گیری در صنعت غلات کشور به شمار می‌رود.

این فعال صنفی درباره نوسان قیمت جهانی گندم و تأثیر آن بر بازار ایران عنوان کرد: بازار غلات به‌طور کلی از یک الگوی بین‌المللی تبعیت می‌کند. هرچند، عواملی مانند جنگ‌ها یا تحریم‌ها می‌توانند بر آن اثر بگذارند، اما در حالت عادی یک روند سالانه مشخص وجود دارد. به این صورت که در برخی ماه‌ها، به ‌ویژه نزدیک به فصل برداشت، قیمت‌ها در پایین‌ترین سطح خود قرار می‌گیرند و پس از پایان برداشت محصول، روند صعودی آرامی را تا فصل بعدی طی می‌کنند. مگر آنکه در این فاصله رخدادهای غیرمنتظره‌ای در سطح جهانی رخ دهد. مانند جنگ اوکراین که تأثیر چشمگیری بر قیمت غلات، به‌ویژه گندم، گذاشت.

زرگران با مقایسه ایران با کشورهای منطقه نظیر ترکیه، مصر، عربستان در تامین غلات، تصریح کرد: در ایران سالانه بین ۱۶ میلیون تا ۱۷ میلیون تن مصرف واردات غلات کشور است، در حالی که مصرف داخلی کشور حدود ۲۴ میلیون تن است. حتی با در نظر گرفتن تولید داخلی باید سالانه بین ۱۶ میلیون تا ۱۷ میلیون تن گندم وارد شود و امسال برداشت گندم به دلیل شرایط نامساعد جوی و کاهش بارندگی در فصل زراعی گذشته کاهش یافته است. از ابتدای سال مشخص بود که برداشت گندم کاهش می‌یابد، اما نهایتاً حدود هشت میلیون تن گندم برداشت شد. با توجه به مصرف، حداقل پنج میلیون تن واردات لازم است، اما واردات معمولأ به موقع انجام نمی‌شود و همین باعث شده فعالان این حوزه مجبور شوند هزینه بیشتری برای خرید همان کالاها در بازار جهانی بپردازند.

او ادامه داد: مصر یکی از مصرف‌کنندگان بزرگ غلات است، اما آنها برنامه‌ریزی بلندمدت دارند و از قبل سیاست‌گذاری می‌کنند. ایران همواره بر شعار خودکفایی اصرار دارد، در حالی که میزان سطح زیرکشت، منابع آبی و خاک کشور اجازه تحقق کامل خودکفایی را نمی‌دهد. این شعار هر سال باعث می‌شود فصل مناسب خرید را از دست برود و بررسی بازار مشخص می‌شود دیگر کشورها کالاهای ارزان‌تر را خریداری کرده‌اند و ایران مجبور است با هزینه بالاتر همان کالا را خریداری کند. برای کاهش فشار اقتصادی و تقویت امنیت غذایی، لازم است سیاست‌ها اصلاح شود، برنامه‌ریزی دقیق صورت گیرد و قراردادهای وارداتی به موقع بسته شوند.