جنگ آب در تهران آغاز شده است

یک کارشناس انرژی در مورد مشکل بحران آب در تهران و خارج شدن سد ماملو از مدار عنوان کرد: به طور کلی احتمال خروج سد ماملو از مدار وجود دارد و فشار بر آب‌های زیرزمینی آورده می‌شود. راهکار طولانی‌مدت بحران آب، مدیریت مصرف و کاهش رشد جمعیت در تهران است؛ این موضوع در اولویت قرار دارد، نه تامین آب به هر قیمتی. نمی‌توان اجازه داد که چرخه باطل «افزایش جمعیت، افزایش مصرف و تامین منابع به هر قیمت» همچنان ادامه یابد.

محمدابراهیم رئیسی در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز، افزود: میزان جدیت بحران آب در تهران و هشدارها و پیامدهای احتمالی آن برای استان تهران و حتی کشور به قدری جدی است که وزیر نیرو آن را مطرح کرده‌اند. چهار سدی که از آنها صحبت می‌شود، به طور حدودی جمعیت کلان‌شهر تهران که حدود ۲۰ میلیون نفر تخمین زده می‌شود و در حدود ۱۳ میلیون نفر آن در خود شهر تهران ساکن هستند را تحت پوشش قرار می‌دهند. در مبحث بحران آب بهتر است ابتدا از مصرف آب صحبت شود. در حالی که استاندارد جهانی مصرف آب در حدود ۱۳۰ لیتر در روز به ازای هر نفر است، در تهران این رقم حدود ۲۵۰ لیتر در روز است؛ یعنی به طور تقریبی دو برابر استاندارد جهانی در تهران آب مصرف می‌شود.

او تاکید کرد: اگر این عدد بر جمعیت ۱۳ میلیون نفری تهران ضرب شود، روزانه حدود سه میلیارد و ۲۵۰ میلیون لیتر آب در تهران مصرف می‌شود. نکته مهم آن است که نه‌تنها مصرف در سطحی بالاتر از استاندارد جهانی است، بلکه مدیریت ناکارآمد توزیع آب شرب در تهران توسط وزارت نیرو، سبب می‌شود حدود ۲۲ درصد از این آب نیز در فرایند توزیع اصولا به دست مصرف‌کننده نمی‌رسد؛ به عبارت دیگر، حدود ۷۱۵ میلیون متر مکعب از منابع آب، به دلیل فرسودگی شبکه لوله‌کشی و ضعف در مدیریت زیرساخت‌ها و سرمایه‌گذاری، اتلاف می‌شود.  باید این را مسئولان وزارت نیرو از آن 250 لیتر کم کنند و به این ترتیب سرانه واقعی مصرف‌کنندگان تهرانی در حدود 195 لیتر است.

این کارشناس همچنین اظهار کرد: راه دیگر آن است که متوسط مصرف روزانه هر فرد یا همان ۲۵۰ لیتر کاهش داده شود. این موضوع راهکارهای متعددی دارد، اما آیا باور به کاهش آن وجود دارد؟ آیا مردم احساس کمبود می‌کنند؟ به طور عمده سعی می‌شود که کمبودها به مردم منتقل نشود و اگر این اتفاق نیفتد مردم تصور می‌کنند که منابع به اندازه کافی وجود دارد. این در حالی است که «جنگ آب» در تهران آغاز شده است.

رئیسی ادامه داد: کاهش فشار آب از سوی مدیریت شهری به‌عنوان راهکاری موقت در حال اجراست، اما این سیاست منجر به ایجاد رفتارهایی چون خرید پمپ، نصب مخازن ذخیره می‌شود. در حال حاضر، هرکسی که بیشتر به محل انشعاب نزدیک باشد و مخزن وجود نداشته باشد، مقدار بیشتری از آب را مصرف می‌کند. جنگ آب مگر غیر از این است؟ سیاست کاهش فشار آب در تهران، گرچه در کوتاه‌مدت می‌تواند مسائلی را حل کند، اما در بلندمدت به دو رخداد دامن می‌زند. در وهله اول مصرف آب به دلیل اضافه شدن مخازن ممکن است افزایش یابد. موضوع بعدی افزایش مصرف برق است. به طور تقریبی تمامی پمپ‌ها برقی هستند و دقیقا در زمان پیک مصرف برق، استفاده از آنها نیز افزایش می‌یابد و به افزایش مصرف برق دامن می‌زند.

به گفته او، از سوی دیگر، کیفیت آب زیرزمینی به‌مراتب پایین‌تر از آب‌های سطحی است. مصرف این آب شاید در کوتاه‌مدت مشکلاتی ایجاد نکند، اما آیا در بلندمدت نمی‌تواند تبعات بهداشتی و زیست‌محیطی داشته باشد. کیفیت آب تهران به‌طور طبیعی بهتر از آب‌های زیرزمینی است، زیرا منابع زیرزمینی در مجاورت بسیاری از مواد قرار دارند.

این کارشناس خاطرنشان کرد: بنابراین، راهکارهای موقتی می‌توانند به مشکلات دائم در آینده تبدیل شوند. سیاست تامین آب به هر قیمت، از اساس نیازمند بازنگری است. مسئله جمعیت بسیار مهم است و ناهمگونی فرصت‌های شغلی و اقتصادی در تهران دیده می‌شود. بسیاری از افراد به دلیل مسائل اقتصادی به تهران مهاجرت می‌کنند و به دنبال آن افزایش مصرف آب نیز بالا می‌رود. این موضوع از تمرکز فرصت‌های اقتصادی در تهران حکایت دارد.