بازار سرمایه هنوز شوک جنگی را پشت سر نگذاشته است

بازار سرمایه بعد از آتش‌بس باز شد اما هنوز شوک جنگ را پشت سر نگذاشته است. ریزش بیش از ۶۲ هزار واحدی شاخص کل، صف‌های سنگین فروش، و خروج سنگین پول حقیقی از بازار، تصویری از وحشت و بی‌اعتمادی فعالان را به نمایش گذاشت. حالا همه چشم‌ها به سیاست‌گذار و تحولات سیاسی منطقه دوخته شده است.

به گزارش رویداد24، در باب چرایی این وضعیت باید به عوامل متعددی اشاره کرد. مثلا ریسک ژئوپلیتیکی و ترس روانی ناشی از جنگ. بازار سرمایه نسبت به اخبار سیاسی بسیار حساس است. درگیری نظامی اخیر و عدم اطمینان به تداوم صلح، باعث فرار سرمایه‌گذاران از سهام شد. نبود حمایت و استراتژی از سوی سیاست‌گذاران نیز دیگر عاملی که است که کارشناسان بازار به آن اشاره می‌کنند. برخلاف انتظار فعالان بازار، سازمان بورس بدون اعمال دامنه نوسان حمایتی یا تزریق نقدینگی حمایتی، بازار را بازگشایی کرد؛ موضوعی که از سوی کارشناسان به عنوان «خودکشی بازار» تعبیر شد. سکوت معنادار دولت و نهاد‌های اقتصادی را باید سومین عامل شرایط کنونی بازار سرمایه دانست. در حالی که بانک مرکزی سریعاً برای مدیریت بازار ارز مداخله کرد، بورس بدون هیچ سیاست پشتیبان رها شد.

ادامه‌دار شدن روند نزولی در بورس قطعا تبعات و پیامد‌هایی دارد که نمی‌توان نسبت به آن بی‌توجه بود. نخستین مورد از دست رفتن اعتماد فعالان حقیقی است. روشن است که بازگشت سرمایه‌گذاران خرد به بازار سخت‌تر از همیشه شده است. پس اصلی‌ترین سوال در شرایط کنونی این است که بازار تا کی به روند نزولی خود ادامه می‌دهد و چه آینده‌ای برای آن قابل ترسیم است؟ تحلیلگران در این راستا چند سناریو را محتمل می‌دانند. بدبینانه‌ترین سناریو آن است که بازار سرمایه تحت‌تأثیر جو روانی ناشی از جنگ، کمبود نقدینگی و ضعف اعتماد عمومی، مسیر نزولی خود را ادامه می‌دهد. شاخص کل که در اولین روز بازگشایی با ریزش سنگین مواجه شد، در روز‌های آینده نیز از ورود تقاضای مؤثر بازمی‌ماند و فشار فروش نماد‌ها ادامه خواهد داشت. تداوم ابهام در وضعیت سیاسی و نظامی منطقه، عدم حمایت نهاد‌های مالی یا صندوق‌های تثبیت، سکوت سیاست‌گذار نسبت به بحران بازار و کاهش انتظارات تورمی و جذابیت سایر بازار‌ها این سناریو را محتمل خواهد کرد. در این حالت، بازار با افت آرام، اما مداوم روبه‌رو خواهد شد و شاخص کل ممکن است تا مرز ۱.۵ تا ۱.۶ میلیون واحد عقب‌نشینی کند. فعالان حقیقی نیز به‌مرور از بازار خارج می‌شوند و حجم معاملات در کف باقی می‌ماند.

سناریوی بعدی که شاید محتمل‌ترین گزینه در شرایط فعلی باشد، این است که پس از ریزش اولیه، در محدوده‌ای مشخص، بازار دچار نوسان می‌شود. شاخص کل در این حالت، نه توان رشد قابل‌توجه دارد و نه نشانه‌ای از ریزش سنگین بیشتر دیده می‌شود. خوشبینانه‌ترین سناریو که تحقق آن حداقل در کوتاه مدت بعید به نظر می‌رسد نیز زمانی محقق می‌شود که شرایط سیاسی به‌طور معناداری به سمت آرامش برود و در کنار آن، دولت یا سازمان بورس اقدامات حمایتی مؤثری از جمله تزریق نقدینگی، تغییر دامنه نوسان یا حمایت روانی از بازار را کلید بزنند.