یک جامعه‌شناس با اشاره به دیدار همدلانه و همدردی یک نماینده مجلس با خانواده قاتل دکتر داوودی در یاسوج گفت: «این نماینده قطعا توجیهی برای عمل خود دارد و ما کلیات این موضوع را در نظر داریم که خشونت در جامعه روز به روز بیشتر و عدم امنیت ایجاد می‌شود و قوانین و اجرای درست آن می‌تواند امنیت را در جامعه ایجاد کند.  اگر اخلاق از بین برود احساس امنیت از بین می‌رود و افراد به اشکال مختلف می‌خواهند برای خودشان در جامعه حق ایجاد کنند و در پی آن، شاهد بروز چنین خشونت‌هایی در جامعه هستیم.»

به گزارش گروه شهرنوشت «توسعه ایرانی»، شامگاه ۲۱ آبان ۱۴۰۳، شهر یاسوج شاهد حادثه‌ای تلخ بود که جامعه پزشکی ایران را در شوک فرو برد. «محسن داوودی»، پزشک متخصص قلب و عروق، در مسیر بازگشت به خانه با سلاح گرم هدف تیراندازی قرار گرفت و جان باخت. عامل جنایت، برادر یکی از بیماران درگذشته بود؛ رخدادی که فراتر از یک قتل شخصی، به نمادی دردناک از بحران اعتماد میان مردم و کادر درمان بدل شد. شبکه‌های اجتماعی پر شد از پیام‌های خشم و اندوه پزشکان، که از نبود امنیت جانی و روانی در محیط کار و زندگی خود سخن می‌گفتند.

 هر دلیلی باعث شده که این نماینده با خانواده قاتل پزشک یاسوجی ابراز همدردی کند باید اعلام شود و اصل جنایت را نیز محکوم کند، در غیر اینصورت ممکن است منجر به عادی‌سازی جنایت و رفتارهای خشونت‌آمیز در جامعه شود

این حادثه تنها از دست‌دادن یک پزشک و متخصص قلب نبود، بلکه زنگ خطری جدی برای نظام سلامت کشور محسوب می‌شد. همکاران دکتر داوودی، مسئولان صنفی و فعالان حوزه سلامت خواستار برخورد قاطع قضایی با قاتل و تضمین امنیت پزشکان شدند. قاتل پس از ارتکاب جرم، در اینستاگرام تصویری از خود به همراه اسلحه و چاقو منتشر و رسماً به قتل اعتراف کرد. او یک سال بعد، در ۲۰ آبان ۱۴۰۴، پس از طی مراحل قضایی، قصاص شد. متعاقب آن در شهر بنرهایی دیده شد که قاتل را در حد قهرمان معرفی می‌کرد و یک جو همدلی خطرناک میان مردم و او شکل گرفت. اما این همه ماجرا نبود. «محمد بهرامی»، نماینده بویراحمد، دنا و مارگون نیز به دیدار خانواده قاتل رفت! تصاویر این دیدار در فضای مجازی منتشر شد و علاوه بر موجی از انتقاد، واکنش گسترده جامعه پزشکی و نهادهای صنفی را در پی داشت.

اقدام نماینده مجلس مغایر با شأن

 نهاد قانون گذاری است

رئیس‌کل سازمان نظام پزشکی، در نامه‌ای رسمی به «محمدباقر قالیباف»، رئیس مجلس شورای اسلامی، این اقدام را مغایر شأن نهاد قانون‌گذاری دانست و هشدار داد که چنین رفتاری می‌تواند احساس امنیت شغلی و روانی پزشکان را تحت تأثیر قرار دهد. 

«محمد رئیس‌زاده»، در بخشی از نامه نوشت که پس از اجرای حکم قانونی و عادلانه قاتل مرحوم دکتر داوودی، انتشار گزارش‌ها و تصاویر مربوط به حضور یکی از نمایندگان مجلس در منزل قاتل و ابراز همدردی با وی، موجب جریحه‌دار شدن عمیق احساسات جامعه پزشکی و افکار عمومی شده است. 

وی همچنین تأکید کرد: انتشار این تصاویر علاوه بر رنجش جدی خانواده دکتر داوودی، نگرانی‌هایی را درباره تأثیر «ملاحظات و مناسبات محلی» بر حدود مسئولیت‌های قانونی و اخلاقی مسئولان ایجاد کرده است؛ موضوعی که از نگاه وی برای شأن مجلس و امنیت روانی پزشکان زیان‌بار است. رئیس‌زاده پیش از این، در ۲۳ آبان ۱۴۰۴ و همزمان با نخستین سالگرد قتل دکتر داوودی، در نامه‌ای جداگانه به رئیس قوه قضائیه نیز خواستار پیگیری‌های تکمیلی پرونده و تضمین امنیت شغلی و جانی پزشکان شده بود.

یک جامعه‌شناس:  اگر فردی در بیمارستان احساس کند که در رابطه با بیمار خود کوتاهی شده، باید به این شکایت رسیدگی جدی شود. ما نیاز داریم که قانون‌مداری در جامعه حاکم شود و افراد متخلف مجازات شوند. این باعث ایجاد احساس امنیت در جامعه می‌شود اما خشونت‌هایی که در جامعه ما اتفاق می‌افتد، به وضوح نشان‌دهنده این است که  قانون به درستی رعایت نمی‌شود

در مقابل، دفتر محمد بهرامی بیانیه‌ای صادر و اعلام کرد: این دیدار کاملاً در چارچوب «اقدامی انسانی و اجتماعی» انجام شده و هیچ‌گونه حمایت یا تأیید عمل خلاف قانون در کار نبوده است. در بخشی از بیانیه این دفتر آمده است: پس از هر واقعه تلخ، اگر واکنش‌ها به سمت نفرت‌افزایی، تقابل طایفه‌ای و انگ‌زنی سببی رود، جامعه دچار فرسایش اعتماد و تضعیف سرمایه اجتماعی می‌شود.» براساس این بیانیه، بهرامی، در چارچوب «مدیریت بحران اجتماعی» و «پیشگیری از سرایت منازعات» اقدام کرده تا از شعله‌ور شدن کینه‌های محلی جلوگیری کند. در پایان این بیانیه نیز تأکید شده است که «شفاف‌سازی مخاطرات اجتماعی هرگونه دو‌قطبی‌سازی و تعامل با نهادهای قضایی و امنیتی برای حفظ کرامت و حقوق شهروندی همه افراد باید در کنار هم 

دیده شود.»

محمد بهرامی در گفت‌وگویی جداگانه توضیح داد که هدفش از دیدار، جلوگیری از تکرار تنش‌ها و شنیدن دغدغه‌های خانواده‌ای بوده که خود را در روند پرونده بی‌حق می‌دیدند. او با اشاره به اینکه دیدار به معنای تسلیت گفتن به آنان نبوده است، افزود: خانواده قاتل مدعی بودند پس از فوت فرزندشان در بیمارستان، در مرحله‌ای تقصیر متوجه بیمارستان تشخیص داده شد، اما نهایتاً ادعایشان رد شد و آنان در فرآیند دادرسی احساس نادیده‌گرفته شدن داشتند.

بهرامی افزود: خانواده قاتل پیش از قصاص، تمایل داشتند با خانواده دکتر داوودی دیدار کرده و رضایت بگیرند، اما دانشگاه علوم پزشکی مانع این اقدام شد. او دیدار خود را در راستای پیشگیری از فجایع مشابه و شنیدن گلایه‌ها توصیف کرد و گفت: آنان حتی از این‌که هنگام اجرای حکم قصاص فرصت رویارویی با خانواده دکتر داوودی را نیافتند، گلایه‌مند بودند.

با وجود این توضیحات، کارشناسان اجتماعی و فعالان صنفی معتقدند چنین رفتارهایی در فضای ملتهب پس از قتل یک پزشک باید با حساسیت و هماهنگی کامل با نهادهای صنفی و افکار عمومی انجام شود؛ زیرا در غیر این صورت ممکن است ناخواسته موجب تحریک احساسات، دو‌قطبی‌سازی و کاهش همدلی اجتماعی شود.

پرونده قتل دکتر داوودی برای جامعه ایران صرفاً یادآور یک جنایت نبود؛ بلکه نشانه‌ای از ضرورت بازبینی در مکانیسم‌های تأمین امنیت حرفه‌ای پزشکان و انسجام ارتباط میان نهاد سیاسی، عدالت قضایی و جامعه درمانی کشور شد  مسئله‌ای که فراتر از مرزهای محلی، به نقطه‌ای ملی برای تأمل و اصلاح تبدیل شد.

در جامعه خشونت روز به روز

 در حال افزایش است

محمود حریرچی، جامعه‌شناس در واکنش به رفتار نماینده بویراحمد گفت: در جامعه ما خشونت روز به روز در حال افزایش است. ما همواره شاهد انواع مختلف خشونت هستیم و بدترین نوع آن این است که فردی چنین عملی را مرتکب می‌شود. خشونت در خانواده و خشونت در رفتارها وجود دارد و حتی مسائل مختلف به خاطر این موضوعات به وجود می‌آید. این وضعیت به دلیل ضعف قوانین ما در این زمینه است و افرادی که مرتکب این خشونت‌ها می‌شوند، احساس امنیت می‌کنند.

وی با اشاره به قتل یک پزشک و همدردی عجیب یک نماینده با خانواده قاتل پس از قصاص وی، ادامه داد :چرا فردی که نماینده است باید به منزل  چنین آدمی  که جنایتی مرتکب شده، برود. آیا زمانی که پزشک به قتل رسید هم با خانواده مقتول ابراز همدردی کرد و به منزل آنها هم رفت؟

این جامعه‌شناس گفت:  حال اگر به طور مثال پزشک هم قصوری مرتکب شود باید براساس قانون با او برخورد شود نه این که همراه بیمار وارد عمل شود و چنین اتفاقاتی رقم بخورد. در حال حاضر  کادر پزشکی نیز امنیت ندارند و با مشکلات زیادی مواجه هستند. برخوردهای تندی با آن‌ها صورت می‌گیرد و بهانه‌های مختلفی برای رفتار نامناسب با آنها مطرح می‌شود.

این جامعه‌شناس تاکید  کرد: خشونت در جامعه  در حال رشد است و رفتارهای خشونت‌آمیز که در برخی مواقع وجود دارد، به این معضل دامن می‌زند.

نماینده مجلس باید اصل این جنایت را 

محکوم کند

وی با اشاره به حضور نماینده در منزل این قاتل گفت: هر دلیلی باعث شده که این نماینده با خانواده این فرد ابراز همدردی کند باید اعلام شود و اصل جنایت را نیز محکوم کند،  در غیر اینصورت ممکن است منجر به عادی‌سازی جنایت و رفتارهای خشونت‌آمیز در جامعه شده و  غیرقابل قبول است.

محمود حریرچی در گفت و گو با «توسعه ایرانی»:  چرا فردی که نماینده است باید به منزل  فردی که جنایتی مرتکب شده و قاتل دکتر داوودی برود؟ آیا زمانی که پزشک به قتل رسید هم با خانواده مقتول ابراز همدردی کرد و به منزل آنها هم رفت؟

حریرچی با تاکید بر اینکه اخلاق به شدت در جامعه ما در حال سقوط است، گفت: اوج خشونت، قتل و آدمکشی است و وقتی در جامعه موارد خشونت‌آمیز نادیده گرفته و خشونت عادی می‌شود از سوی دیگر  باید مجازات‌های جدی برای مرتکبان این اعمال در نظر گرفته شود. همچنین، باید زمینه‌ای فراهم شود که جامعه اخلاق‌مدار باشد. اگر اخلاق در جامعه حاکم نباشد امنیت در جامعه متزلزل می شود. 

وی ادامه داد: اگر فردی در بیمارستان احساس کند که در رابطه با بیمار خود کوتاهی شده، باید به این شکایت رسیدگی جدی شود. ما نیاز داریم که قانون‌مداری در جامعه حاکم شود و افراد متخلف مجازات شوند. این باعث ایجاد احساس امنیت در جامعه می‌شود اما خشونت‌هایی که در جامعه ما اتفاق می‌افتد، به وضوح نشان دهنده این است که  قانون به درستی رعایت نمی‌شود .

وی تصریح کرد: این نماینده قطعا توجیهی برای عمل خود دارد و ما کلیات این موضوع را در نظر داریم که خشونت در جامعه روز به روز بیشتر می‌شود و  عدم امنیت ایجاد می‌شود و قوانین و اجرای درست آن می‌تواند امنیت را در جامعه ایجاد کند.  اگر اخلاق از بین برود احساس امنیت از بین می‌رود و افراد به اشکال مختلف می‌خواهند برای خودشان در جامعه حق ایجاد کنند و شاهد بروز چنین خشونت‌هایی در جامعه هستیم.