فریب ترامپ برای مهار التهاب قیمت در بازار نفت

رامتین موثق

در آستانه آتش‌بس میان جنگ اسرائیل با ایران، رئیس‌جمهور آمریکا، در حوزه صادرات نفت ایران چراغ سبز نشان داد. دونالد ترامپ اظهار کرد که ایران اکنون برای بازسازی خود به پول نیاز دارد بنابراین اجازه صادرات نفت ایران را به چین می‌دهد اما تنها چند روز بعد اعلام کرد که نظر او برگشته و مجوز این کار را نمی‌دهد. این در حالی است که در همان روزهای ابتدایی شروع کار خود در کاخ سفید فشارهای حداکثری را برای جلوگیری از صادرات نفت ایران اعمال کرد و ادعا داشت که می‌خواهد وضعیت را مانند سال‌های 1397 تا 1399 بکند.

اکنون فضا با زمان بایدن کاملا متفاوت است. دولت بایدن تلاش می‌کرد ایران را برای بازگشت به میز مذاکره ترغیب کند و سیاست عدم کنترل صادرات نفت ایران به چین در همین راستا بود اما اکنون اتفاقی که ترامپ رقم می‌زند اینست که ابزار ایران را برای افزایش التهاب در بازار جهانی نفت و تبدیلش به یک ابزار چانه‌زنی‌ در مذاکرات آتی از ما می‌گیرد 

اما برخی در این میان معتقدند که ایران در این چندسال روش دورزدن تحریم‌ها را بهتر فراگرفته و ترامپ دیگر نمی‌تواند مانند دور اول ریاست‌جمهوری خود صادرات نفت ایران را محدود کند. این کارشناسان برای اثبات حرف خود به آمار صادرات نفت ایران به مشتری‌های قدیمیش نظیر چین و هند استناد می‌کنند. 

ادعای رکوردشکنی صادرات نفت ایران به چین

بر اساس داده‌های شرکت‌های ردیابی نفتکش در هفته‌های اخیر که معاملات تحت تأثیر قیمت‌های پایین‌تر نفت در ماه‌های آوریل و می‌انجام شد، چین واردات نفت‌خام از ایران را در ماه میلادی جاری به طور قابل توجهی افزایش داد.

صادرات نفت ایران کاملا به سیاست‌های آمریکا بستگی دارد؛ در صورتی که آمریکا برای ما در فرآیند نظارت‌های جهانی بر صادرات مشکلی درست کند و با ادامه تنش‌ها، حتما در حوزه فروش و صادرات نفت با کاهش چشمگیری مواجه خواهیم شد‌

طبق اطلاعات شرکت «ورتکسا»، واردات نفت چین از ایران، در فاصله اول تا ۲۰ ژوئن، به رکورد ۱.۸ میلیون بشکه در روز رسید. داده‌های کپلر نشان داد واردات نفت چین از ایران از اول تا ۲۷ ژوئن، به طور متوسط ۱.۴۶ میلیون بشکه در روز بوده که حدود ۵۰۰ هزار بشکه در روز بیشتر از واردات تخمینی چین از ایران در ماه می ‌است.

گفتنی است صادرات بالاتر نفت ایران به چین، به دلیل بارگیری بالاتر نفت خام ایران در ماه می ‌و خرید بیشتر پالایشگاه‌های مستقل چینی که به اصطلاح «تی‌پات» نامیده می‌شوند. و نفت خام ایران را برای پر کردن ذخایر در اوج تقاضای تابستان خریداری کردند، روی داده است. صادرات روزانه نفت ایران در هفته اول تجاوز نظامی اسرائیل، ۴۴ درصد افزایش یافت و تحلیلگران انتظار دارند واردات نفت چین از ایران طی هفته‌های آینده در سطح بالایی باقی بماند.

همچنین سخنگوی وزارت امور خارجه هند هم اعلام کرد که دهلی‌نو با دقت تحولات مربوط به فروش نفت ایران را رصد می‌کند و تصمیم‌گیری درباره خرید نفت از ایران به سیاست رسمی آمریکا در قبال تحریم‌ها و عوامل بازار بستگی دارد. جایسوال، سخنگوی وزارت امور خارجه هند، روز پنجشنبه در یک نشست خبری گفت که نیازهای انرژی ما بر اساس عوامل بازار و وضعیت جهانی تعیین می‌شود. این اظهارات در پاسخ به سوالی درباره احتمال بازگشت هند به خرید نفت از ایران مطرح شد.

ترامپ روغن ریخته را نذر امامزاده کرد!

درباره مجوز صادرات نفت ایران به چین، رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین معتقد است که پیش از توییت ترامپ در مورد امکان فروش نفت ایران به چین، این اتفاق در حال رخ دادن بود و رئیس‌جمهوری ایالات متحده در واقع خواسته روغن ریخته را نذر امامزاده کند.

مجیدرضا حریری در گفت‌وگو با خبرآنلاین، با یادآوری توییت ترامپ در مورد فروش نفت ایران، تاکید کرد: متاسفانه سیاست جهانی تبدیل به توییت بازی شده و این مایه تاسف است. با این حال من فکر می‌کنم ترامپ دارد روغن ریخته را نذر امامزاده می‌کند زیرا تا پیش از این توییت‌ها هم ایران در حال فروش نفت به چین بود طوری که بیش از ۹۰ درصد صادرات نفت ما امروز به این کشور است. همزمان صادرات ایران به سقف موجود رسیده کشور توان کافی برای صادرات بیش از ۱.۵ تا نهایتا دو میلیون بشکه نفت را ندارد و حتی اگر هم داشت بقیه آن صادرات باز هم به چین انجام می‌شد.

یک کارشناس مسائل انرژی: عاملی که الان صادرات نفت ما را به چین افزایش داده، موجودی شناور روی آب بوده است. یعنی از مبادی ایران صادراتی نداشتیم و بخش حجیمی از نفت ما در جنوب شرقی آسیا روی آب ذخیره شده بود که اجازه دادند وارد چین شود

او افزود: هر چند این اظهارات ترامپ تاثیری بر واقعیت مادی کشورمان ندارد، ولی آن را می‌توانیم یک سیگنال مثبت در نظر بگیریم. سیگنال مثبتی به دولت ایران که اثرات روانی مثبتی دارد ولی سیگنال مثبت اصلی به سوی دولت چین بود که رئیس‌جمهوری ایالات متحده صراحتا خواسته نفت‌شان را به چین بفروشد. به هر روی این اظهارات تاثیر واقعی ندارد اما از نظر روانی هم بی تاثیر نیست.

سخنان ترامپ را نباید زیاد جدی بگیریم

یک نماینده پیشین مجلس هم درباره اظهارات ترامپ گفت: اینکه ترامپ اعلام کرده که ایران می‌تواند نفت خود را به چین صادر کند را نباید چندان جدی بگیریم؛ سخنان او همواره ضد و نقیض است و باهم مغایرت دارد.

هدایت‌الله خادمی در گفت‌وگو با ایلنا، ادامه داد: اما مجموعا راه مشخص است، برخی حرف‌ها را می‌زند و فضایی ایجاد می‌کند و با سخن دیگر معنی حرف قبلی خود را تغییر می‌دهد، در هر حال مجوز صادرات نفت به چین بیانگر این است که یک چراغ سبز به ایران نشان دهد و بگوید ما به کمک اسرائیل آمدیم و فردو را مورد تهاجم قرار دادیم، مثلا زیرساخت‌های هسته‌ای تخریب شد؛ اکنون می‌توانید نفت را با تخفیف به چین بفروشید، یعنی  بعد بنا دارند با مجوز کوچک یک امتیاز بگیرند. در نهایت مشخص نیست به این گفته هم پایبند باشد یا خیر. او تصریح کرد: در هر حال اگر سخنان او واقعی باشد فرصتی است که تولید را افزایش دهیم و میادین را توسعه دهیم و فرصتی برای صادرات و درآمد ارزی بیشتر است، به شرطی که چین روی تخفیف‌های حداکثری پافشاری نکند و نخواهد نفت خام ما را راحت و با قیمت پایین ببرد. اما امیدواریم وزارت نفت از این فرصت استفاده کرده و میادین را توسعه دهد و چاه‌های نفت بیشتری حفر  و هم نیاز داخلی رفع شود و هم بتوانیم تولید بیشتر و صادرات بیشتری داشته باشیم.

میثم شرفی در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: ترامپ با دادن مجوز غیررسمی صادرات نفت ایران به چین تلاش کرد جلوی التهاب قیمت بازار را نفت را بگیرد که موفق هم بود؛ ترامپ در تقابل با سیاست‌های ما برای ایجاد تنش در بازار نفت، با یک مجوز کلامی و غیررسمی اجازه خرید به چین، عملا جلوی التهاب قیمت نفت را در بازار جهانی گرفت و دست ایران را در این فضا خالی کرد

بازی به نفع ما نیست!

یک تحلیلگر مسائل انرژی در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی» در ارزیابی خود از اظهارات ترامپ، بیان کرد: در سطح کلان اکنون بازی خیلی به نفع ما نیست.

میثم شرفی افزود: ترامپ با دادن مجوز غیررسمی صادرات نفت ایران به چین تلاش کرد جلوی التهاب قیمت بازار نفت را بگیرد که موفق هم بود.

او توضیح داد: ترامپ در تقابل با سیاست‌های ما برای ایجاد تنش در بازار نفت، با یک مجوز کلامی و غیررسمی اجازه خرید به چین، عملا جلوی التهاب قیمت نفت را در بازار جهانی گرفت و دست ایران را در این فضا خالی کرد.

احتمال کاهش چشمگیر

 صادرات نفت ایران

این کارشناس حوزه انرژی درباره اینکه «آیا افزایش صادرات نفت ایران به چین و چراغ سبز هند برای خرید نفت از ایران نشانه ادامه سیاست چراغ سبز بایدن به ایرانست؟»، پاسخ داد: نه اکنون فضا کاملا با زمان بایدن متفاوت است. دولت بایدن تلاش می‌کرد ایران را برای بازگشت به میز مذاکره ترغیب کند و سیاست عدم کنترل صادرات نفت ایران به چین در همین راستا بود.

شرفی ادامه داد: اما اکنون اتفاقی که ترامپ رقم می‌زند اینست که ابزار ایران را برای افزایش التهاب در بازار جهانی نفت و تبدیلش به یک ابزار چانه‌زنی‌ در مذاکرات آتی از ما می‌گیرد پس وضع متفاوت است.

او درباره افزایش صادرات نفت ایران به چین عنوان کرد: عاملی هم که الان صادرات نفت ما را به چین افزایش داده، موجودی شناور روی آب بوده است. یعنی از مبادی ایران صادراتی نداشتیم و یک بخش حجیمی از نفت ما در جنوب شرقی آسیا روی آب ذخیره شده بود که اجازه دادند وارد چین شود.

این تحلیلگر درباره تغییرات صادرات نفت ایران پس از جنگ و با ادامه تنش‌ها، گفت: صادرات نفت ایران کاملا بستگی به سیاست‌های آمریکا دارد؛ در صورتی که آمریکا برای ما در فرآیند نظارت‌های جهانی بر صادرات مشکلی درست کند، صادرات ما کاهش پیدا خواهد کرد.

شرفی با بیان اینکه افزایش نظارت بر صادرات نفت حتما یکی از ابزارهای آتی آمریکا برای به چالش کشاندن ایران است، در نهایت خاطرنشان کرد: با ادامه تنش‌ها، در حوزه فروش و صادرات نفت حتما با کاهش چشمگیری مواجه 

خواهیم شد‌.