رامتین موثق

بالاخره پس از مدت‌ها تعطیلی از ابتدای شروع درگیری با اسرائیل، روز گذشته بازار سرمایه گشوده شد و سهامداران مشغول معامله شدند اما علی‌رغم آتش‌بس و تعطیلی دوران جنگ، که بسیاری را به این تحلیل رسانده بود که می‌تواند از التهاب بازار سرمایه جلوگیری کند، شاخص کل به شدت ریخت. 

بازار سرمایه ایران در نخستین روز معاملاتی هفته با ریزش مواجه شد. شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران با افت بیش از 62 هزار واحدی (معادل 1.68 درصد) به عدد 2 میلیون و 930 هزار واحد رسید. شاخص هم‌وزن نیز با کاهش 12000 واحدی، افتی بیش از یک درصدی را تجربه کرد و در سطح 911 هزار واحد ایستاد. در جریان معاملات روز گذشته، ارزش صفوف فروش به بیش از 33 هزار میلیارد تومان (33 همت) رسید. بسیاری از نمادهای شاخص‌ساز در صف فروش قفل بودند و امکان نقدشوندگی در اغلب سهم‌ها به شدت کاهش یافت. گفتنی است ارزش معاملات بازار تا کنون سه هزار میلیارد تومان است که حدود 1900 میلیارد تومان آن خروج پول است.

اعلام آمادگی وزارتخانه‌ها و بانک مرکزی برای حمایت از بازار سرمایه

روز گذشته اولین روز فعالیت بازار سرمایه در زمان وزارت مدنی‌زاده است. قبل از انتخاب او به عنوان وزیر، بسیاری از فعالین بازار سرمایه چشم امید به برنامه‌های او داشتند و بسیاری از این افراد از مدنی‌زاده حمایت کردند.

در همین روز هم بسیاری از مقامات وعده حمایت از بورس را دادند. در همین راستا، رئیس سازمان بورس با تاکید بر این‌که برای حمایت از بازار مذاکراتی صورت گرفته است، گفت: «طبق مذاکرات صورت گرفته قرار شده حمایت‌های قابل توجهی از بازار سرمایه صورت گیرد.» حجت‌اله صیدی با اشاره به شرایطی که به تعطیلی چندروزه بازار سهام منجر شد، اظهار کرد: «در بازار سرمایه ساختارهایی برای شرایط اضطراری تعریف شده است اما تصمیم‌گیری برای باز یا بسته بودن بازار، بسیار دشوار بود.» او تاکید کرد: «نگرانی اصلی ما حفظ نقدشوندگی بازار و جلوگیری از افت شدید ارزش دارایی‌ها بود ولی در نهایت، با توجه به شرایط اضطراری، تصمیم به تعطیلی بازار گرفته شد.»

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار که در جمع ناشران بزرگ بازار سرمایه صحبت می‌کرد، با تأکید بر اولویت نقدشوندگی در مقطع فعلی، اعلام کرد: شاخص و بازدهی مهم هستند، اما اکنون باید تمرکز همه بر نقدشوندگی بازار باشد. نباید اجازه دهید سهم‌ها یا شرکت‌های زیرمجموعه در صف فروش قرار گیرند. حتی اگر سهمی درصد کمی از پرتفوی شما را تشکیل می‌دهد، باید از آن مراقبت شود.

همچنین حمید یاری، معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار، اعلام کرد: خوش‌بختانه اکثریت اعضای دولت از جمله وزیر اقتصاد، رئیس کل بانک مرکزی، وزیران صنعت، معدن و تجارت و تعاون، کار و رفاه اجتماعی و رئیس سازمان برنامه هم برای حمایت حداکثری از بازار سرمایه، در هفته‌های آینده، از طرق مختلف مانند حمایت ناشران زیرمجموعه و اعطای خط اعتباری اعلام آمادگی کرده‌اند.

سهامداران منتظر توافق جامع 

با آمریکا هستند

یک اقتصاددان در مورد زمان بازگشت رونق به بورس، گفت: «در شرایطی که بازار سرمایه با ریسک‌های بالقوه بسیاری روبروست، انتظار بازگشت رونق به بورس بی‌معناست.»

پیمان مولوی در گفت‌وگو با اقتصاد24، افزود: «علاوه بر کمبود‌های حوزه برق و انرژی که برای تولید پیش از این بود، در حال حاضر یک‌سری ریسک‌های بسیار بزرگ‌تر به آن اضافه شده است و بر اساس ریسک‌ها باید دید که بازار سرمایه به چه سمتی حرکت می‌کند.» او با تاکید بر اینکه نباید خللی در بازار سرمایه ایجاد شود، عنوان کرد: «دولت اجازه دهد که سهامداران فعالیت‌هایشان را انجام دهند.»

پیام الیاس‌کردی در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: سهامداران تفکرات متفاوتی دارند ولی فعلا این ۳۴ همت، یعنی ۳۴ هزار میلیارد تومان ریزش در بازار سهام نشان می‌دهد که تفکر غالب در بازار اینست که تنش‌ها ادامه دارد و رفع نشده است. تعداد زیادی از سهامداران هم خطر جنگ را می‌بینید، هم نتوانستند این مدت نقد کنند، هم نسبت به شرایط آینده بدبین هستند، هم فکر می‌کنند تنش‌ها گسترش پیدا می‌کند، هم فکر می‌کنند جنگ ایران و اسرائیل طولانی‌تر خواهد بود و به همینجا ختم نمی‌شود

این کارشناس مسائل اقتصادی ادامه داد: «تا پایان سال، حداقل ۴۵ درصد تورم داریم و بخشی از این میزان تورم خود را در بازار سرمایه نشان خواهد داد؛ منتها الان بحث رشد بورس نیست. بحث این است که اصلا اقتصاد ایران با این وضعیت کمبود‌هایی که در قسمت‌های مختلف وجود دارد و عدم رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص، پتانسیل حفظ شرایط فعلی را دارد یا خیر.»

مولوی تاکید کرد: خاطرنشان کرد: «این پول‌ها از بازار سرمایه به سمت بازار‌هایی مثل طلا و ارز خواهد رفت، چون سهامداران منتظر توافق جامع با آمریکا هستند تا خیالشان بابت سرمایه‌گذاری راحت شود.»

فشار فروش 12 روز گذشته  جمع شده بود

یک کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»، درباره علت ریزش شدید بورس به‌‌رغم آتش‌بس و تعطیلی بازار در زمان جنگ، اظهار کرد: با اینکه بورس در زمان جنگ بسته بوده اما 5 مدل فروش را در بازار سهام داشتیم.

پیام الیاس‌کردی درباره علت اول ریزش بورس در روز گذشته بیان داشت: به هرحال بازار ما ۱۲ روز تعطیل بوده و یک فشار فروشی از ۱۲ روز گذشته تا الان جمع شده بوده است.

یک کارشناس بازار سرمایه:  دولت مالک 70 درصد بازار سرمایه است؛ 70 درصد بیشتر بازار در دست دولت است و آقای مدنی‌زاده هم وزیر همین دولت است. با توجه به اینکه اموال و دارایی‌های دولت در قالب سهام هستند و وقتی که بازار پایین می‌آید دولت هم متضرر می‌شود و حتی ضرر زیادی هم می‌کند، فعالان بازار سهام می‌پرسند که چرا دولت از آنها حمایتی نمی‌کند؟!

او درباره علل دیگر افزود: فشار فروش دوم مربوط می‌شود به افرادی که چون فکر می‌کنند بازار سهام با توجه به شرایط فعلی منفی است، ترجیح می‌دهند در بازار فروشنده باشند یعنی رفتار دیگران را مدنظر قرار می‌دهند. این هم یک مدل فشار فروشی است که اتفاق افتاده است. قضیه بعدی مربوط می‌شود به کسانی که از قبل هم به بازار سهام اعتقادی نداشتند یعنی اعتقاد داشتند بازار سهام گران است، شرایطش خوب نیست و ریزشی است و شرایط خوبی ندارد.

این تحلیلگر بورس به دیگر علل ریزش بازار در روز گذشته اشاره کرد و گفت: نکته بعدی به نگرانی‌های آتش‌بس مربوط می‌شود و بسیاری تردید دارند که آتش‌بس رفع شده یا ادامه پیدا می‌کند؟ کدام اتفاق می‌افتد؟ یعنی آتش‌بس داریم یا نه، آتش‌بس را کنار می‌زنند و دوباره سایه جنگ‌ها رخ می‌دهد. یک مدل دیگر نگرانی نسبت به آینده است؛ یعنی بعضی از افراد اصلا کاری ندارند که چه اتفاقی برای آتش‌بس می‌افتد، فارغ از اینکه نگاه کنند ادامه جنگ چه می‌شود، درباره شرایط کلان نگرانی دارند.

به اعتقاد او، این 5 مدل فروش روز گذشته در بازار سهام رخ داد و همان هیجان اولیه 12 روزه جنگ حاکم بود و حمایت آنچنانی هم از بازار سهام نشد و دوباره یک ریزش رخ داد که بسیار هم طبیعی بود که بازار سهام شرایط خوبی را تجربه نکند و ریزش روز گذشته اتفاق عجیب و غریبی نبود.

غالب افراد به ادامه تنش‌ها باور دارند

الیاس‌کردی درباره انتظارات حاکم بر سهامداران عنوان کرد: سهامداران عمدتا به دسته‌های مختلفی تقسیم‌بندی می‌شوند؛ به هرحال سهامداران کم شماری هم هستند که پول اندکی هم دارند، ولی در همین شرایط تصمیم می‌گیرند در بازار سهام حضور داشته باشند و انتظارشان اینست که فعلا در بازار سهام فروشنده نباشند و در صف فروش نروند و برای آینده، اگر توانایی آن را داشته باشند و بازار هم پایینتر نیاید، حتی مقداری هم به سهام‌هایشان اضافه کنند.

او ادامه داد: اما تعداد زیادی از سهامداران هم 5 دلیل اشاره شده را دارند، یعنی هم خطر جنگ را می‌بینید، هم نتوانستند این مدت نقد کنند، هم نسبت به شرایط آینده بدبین هستند، هم فکر می‌کنند تنش‌ها گسترش پیدا می‌کند، هم فکر می‌کنند جنگ ایران و اسرائیل طولانی‌تر خواهد بود و به همینجا ختم نمی‌شود.

این کارشناس تصریح کرد: قاعدتا سهامداران تفکرات متفاوتی دارند ولی فعلا این ۳۴ همت، یعنی ۳۴ هزار میلیارد تومان نشان می‌دهد که تفکر غالب در بازار اینست که تنش‌ها ادامه دارد و رفع نشده است.

مدنی‌زاده باید از بازار حمایت کند

الیاس‌کردی همچنین درباره انتظارات بازار سرمایه از وزیر جدید اقتصاد اظهار داشت: واقعا الان در شرایطی نیستیم که مسائل ما مسائل اقتصادی باشد.

او توضیح داد: به نظر من مسائل اکنون ما جنگی و سیاست خارجه است اما به هرحال دولت مالک 70 درصد بازار سرمایه است؛ 70 درصد بیشتر بازار در دست دولت است و آقای مدنی‌زاده هم وزیر همین دولت است. با توجه به اینکه اموال و دارایی‌های دولت در قالب سهام هستند و وقتی که بازار پایین می‌آید دولت هم متضرر می‌شود و حتی ضرر زیادی هم می‌کند، فعالان بازار سهام می‌پرسند که چرا دولت از آنها حمایتی نمی‌کند؟!

این تحلیلگر بازار سرمایه در پایان خاطرنشان کرد: الان بازار سهام به وضعیت نگاه می‌کند و می‌گوید که به هرحال وزیر اقتصاد جدید باید از بازار حمایت کند.