نابودی برندها و شرکت‌های پرآوازه ایران در سال‌های پس از انقلاب به خصوص پس از اجرای سیاست‌های پرشتاب خصوصی‌سازی در کشور، این روزها چندان غریب نیست و گویا در سال 1401 قرعه فال به نام شرکت داروگر رقم خورده است.

به گزارش «توسعه ایرانی»، در سال‌های میانی قرن بیستم میلادی یا همان قرن چهاردهم شمسی، کشور شاهد رویش تعداد بیشماری کارخانه صنعتی بود که به لطف سیاست‌های حاکم بر آن دوران، به شکوفایی و بالندگی رسیدند. داروگر در سال 1307، ارج در سال 1316، روغن نباتی پارس (قو) در سال 1333، روغن نباتی جهان در سال 1334، کفش ملی در سال 1336، آزمایش در سال 1337، ایران خودرو در سال 1341، تولید دارو در سال 1343، سایپا در سال 1344، ماشین‌سازی اراک در سال 1346، هپکو در سال 1351 و... جزو صنایعی بودند که در دوران پیش از انقلاب و عموما با سرمایه خصوصی راه‌اندازی شدند و ایران را در مسیر صنعتی شدن قرار دادند. پس از انقلاب، قریب به اتفاق این صنایع مصادره و ملی اعلام شدند و تا آغاز دوران خصوصی‌سازی در کشور، همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دادند اما با تغییر ریل اقتصادی کشور به سمت سیاست‌های تعدیلی، این نام‌های آشنای ایرانیان، یکی یکی گام به ورطه ورشکستگی و افول گذاشتند و بجز برخی از این صنایع همچون ایران خودرو و سایپا که به لطف حمایت‌های دولتی و محدودیت‌های وارداتی، همچنان مشغول به کار هستند، مابقی جز تعطیلی یا در بهترین حالت، زندگی نباتی فرجام بهتری نیافتند.

این روزها نیز مروری بر اخبار نشان می‌دهد که شرکت سهامی عام کف یا همان داروگر به روزهای پایانی حیات تقریبا 94 ساله خود نزدیک شده است و اگر حمایت‌های رانتی از آن نشود، فرجامی بهتر از تولید دارو، ارج و آزمایش نخواهد داشت.

شروع یک داستان صنعتی

غلامرضا داروگر در سال 1307 اولین کارخانه صنعتی تولید صابون را در شهر اصفهان تأسیس کرد. 13 سال بعد و در سال ۱۳۲۰، به منظور گسترش برنامه‌های تولیدی، این کارخانه از اصفهان به تهران منتقل شد و در ادامه تولید صابون مبادرت به تولید محصولات دیگر بهداشتی و آرایشی کرد و سرانجام در سال ۱۳۳۶ شرکت داروگر رسما به ثبت رسید. این شرکت علاوه بر آنکه پایه‌گذار تولید صنعتی صابون کشور محسوب می‌شود، پایه و ساختار پودر لباسشویی را هم در ایران ایجاد کرد و در سال ۱۳۵۲ نام شرکت تغییر یافت و سهامی عام کف، جایگزین آن شد.

محصولات این شرکت از قبیل صابون نخل‌نشان، شامپو تخم‌مرغی و مایع ظرف‌شویی ریکا سال‌ها مهمان خانواده‌های ایرانی بودند به گونه‌ای که شهرت مایع ظرفشویی ریکا به اندازه‌ای بود که بسیاری از ایرانیان کل مایعات ظرفشویی را با عنوان «ریکا» می‌شناسند. پس از انقلاب نیز این شرکت مصادره و جزو اموال سازمان اقتصادی کوثر (بازوی اقتصادی بنیاد شهید)، شرکت سرمایه‌گذاری گروه توسعه ملی ایران و سرمایه‌گذاری توسعه ملی شد تا اینکه در سال 1388، نزدیک به 73درصد از سهام این شرکت در سه معامله بلوکی به فردی از بخش خصوصی واگذار شد که آغازکننده مشکلات این برند قدیمی ایرانی بود.

پس از این واگذاری، اوضاع شرکت اصلا خوب پیش نرفت به گونه‌ای که هشت سال بعد یعنی زمزمه‌های ورشکستگی داروگر در اوایل سال 96 مطرح شده بود که فورا با تکذیب وزارت صمت همراه شد. اما این پایان کار نبود و بار دیگر در سال 99 و با آگهی مزایده اموال این شرکت توسط سازمان امور مالیاتی مجددا «ورشکستگی داروگر» مورد توجه قرار گرفت. در خبرها آمده بود که هلدینگ داروگر به سازمان امور مالیاتی کشور حدود 830 میلیارد تومان بدهکار بوده که برای تسویه این مبلغ، 48 کامیون شرکت در معرض فروش گذاشته شد.

مدیران داروگر قصد دارند از شمار کارگران قراردادی بکاهند و ظاهرا طرح تعدیل اختیاری قرار است از یکم شهریور ماه برای حدود ۲۰۰ کارگر قراردادی با چهار ماه حقوق معوقه به اجرا درآید

با این حال فعالیت نصفه و نیمه این شرکت زیان‌ده همچنان ادامه یافت در حالی‌که تاخیر در پرداخت مطالبات کارگران به رویه‌ای مرسوم در این شرکت بدل شده است اما با آغاز سال جدید، چندین تجمع کارگری مرتبط با این شرکت، نشان داد که نفس‌های داروگر نیز این بار به شماره افتاده است.

نگرانی کارگران قراردادی

در روزهای اخیر نگرانی کارگران داروگر تهران (کف) از به اجرا درآمدن طرح‌های تعدیل نیروی انسانی شدت یافته است.

به گزارش ایلنا، مدیران این شرکت قصد دارند از شمار کارگران قراردادی که هم‌اکنون در بخش‌های مختلف کارخانه مشغول به‌کارند، بکاهند و ظاهرا طرح تعدیل اختیاری قرار است از صبح امروز (سه‌شنبه، یکم شهریور ماه) برای حدود ۲۰۰ کارگر قراردادی با چهار ماه حقوق معوقه در بخش‌های مختلف تولیدی شرکت داروگر به اجرا درآید.

برخی از این کارگر که روز سی و یکم مرداد ماه، پایان قرارداد کاری آنهاست، مدعی شده‌اند که براساس اطلاعیه کارفرما، از صبح روز سه‌شنبه، اگر کارگران تمایل به ادامه همکاری با کارخانه را نداشته باشند، می‌توانند برای دریافت مقرری بیمه بیکاری اقدام کنند و در صورت افزایش سطح تولید دوباره به کار بازخواهند گشت.

کارگران شرکت داروگر با بیان اینکه تمامی کارگران هر ماه پس از خاتمه قرارداد کارشان نگران از دست دادن شغلشان هستند، افزودند: این وضعیت درحالی برای کاهش هزینه‌های کارخانه انجام می‌شود که کارفرما براساس این اطلاعیه اعلام کرده در طول هشت ماه گذشته همه هزینه‌های کارخانه را از طریق فروش اموال مدیران و مسئولان شرکت تامین کرده و در حال حاضر ممکن است با ادامه این روند پرداخت حقوق کارگران با تاخیر بیشتری مواجه شود.

خدایی: آقایان مسئول‌، اگر منتظر نیستید که بعد از تعطیلی یکی از برندهای معتبر و قدیمی، با جنازه آن عکس یادگاری بگیرید و افتخار بازگشایی مجدد آن را خرج تبلیغات انتخاباتی خود کنید، امروز اقدام کنید

طبق این گزارش، در چند ماه گذشته نیز حدود ۲۰ تا ۳۰ نفر از کارگران با سوابق پایین خودخواسته محل کار را ترک کرده و شغل دیگری پیدا کرده‌اند. همچنین در حالی مدیریت کارخانه دلایلی همچون کمبود نقدینگی و کاهش سطح تولید را دلیل این اقدام خود عنوان می‌کند که کارگران حاضر به ترک محل کار خود نیستند.

کارگران پنج ماه است  در مضیقه‌اند

«علی خدایی»، رئیس کانون هماهنگی شوراهای اسلامی کار استان تهران و نماینده کارگران در شورای عالی کار، در ارتباط با شرایط دشوار کارگران داروگر می‌گوید: مدت طولانی‌ست که شرکت سهامی عام کف با برند باسابقه داروگر به دلیل بروز اختلافات مالیاتی دچار تنش و چالش جدی شده به نحوی که در حال حاضر کارگران این واحد با ۵ ماه تاخیر در پرداخت دستمزد و همچنین عدم تمدید اعتبار دفترچه‌های درمانی از سوی سازمان تامین اجتماعی مواجه هستند. در چنین شرایطی معیشت کارگران و خانواده‌های آنان با مشکلات جدی و عدیده روبه‌روست.

به گفته وی، در این میان تلاش‌های کمیسیون‌های استانداری تهران و اداره کل کار استان و معاونت روابط کار وزیر که پس از درخواست کمک در تجمع مقابل وزارت کار به مسأله ورود کرده‌اند‌، همچنان بی‌تأثیر بوده است.

خدایی اضافه می‌کند: این درحالی‌ست که در جلسه هماهنگی صورت گرفته بین اداره کل کار استان، اینجانب و مدیرعامل این شرکت، تنها خواسته مدیریت مجموعه، افتتاح یا فعالیت یکی از حساب‌های شرکت آن هم زیرنظر دادستانی جهت خرید مواد اولیه و پرداخت حقوق و حق بیمه پرسنل بوده که متاسفانه بنابر شنیده‌ها، این امر با ممانعت جدی اداره مالیات به نتیجه نرسیده است.

او ادامه می‌دهد: در این میان تخلف مسبوق به سابقه سازمان تامین اجتماعی قابل چشم‌پوشی نیست که به‌رغم صراحت قانون در مورد اینکه عدم پرداخت تعهدات کارفرما نباید مانع از ارائه خدمات به کارگران باشد و به‌رغم تاکیدات مدیران عامل مختلف سازمان در ادوار مختلف، سلامت کارگران را به گرو گرفته‌اند و اعتبار درمان آنها را تمدید نمی‌کنند.

نماینده کارگران در شورای عالی کار خطاب به مسئولان می‌گوید: آقایان مسئول‌، آقایان وزیر، اگر منتظر نیستید که بعد از تعطیلی یکی از برندهای معتبر و قدیمی، با جنازه آن عکس یادگاری بگیرید و افتخار بازگشایی مجدد آن را خرج تبلیغات انتخاباتی خود کنید، امروز اقدام کنید. فردا خیلی دیر است. همین امروز برای نجات  داروگر وارد عمل شوید.

خدایی در پایان افزود: وزیر اقتصاد و مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی باید بدانند مسئولیت وضعیت فعلی شرکت داروگر و کارگران آن برعهده مجموعه‌های تحت مدیریت آنهاست و نمی‌توانند از خود سلب مسئولیت کنند.