تأملی بر معمای ریزش بهای ارز در بازار
توافق برجام یا ترفند خرید دلار با قیمت پایین؟
باران زرین قلم
در حالی که هنوز موضع آمریکا درباره پیشنهاد ایران در خصوص توافق برجام روشن نیست اما بازار ارز و طلا و سکه به استقبال رفته‌اند و ریزش قیمت‌ها در بازار نشان از آن دارد که معامله‌گران امضای این توافق را قطعی میدانند.
کارشناسان از دو زاویه ماجرا را مورد بررسی قرار می‌دهند. برخی معتقدند ممکن است بازار درگیر سیاستی باشد که افزایش عرضه را در پیش گرفته است به طوری که سیامک قاسمی، کارشناس اقتصادی در توییتی نوشته است: من امیدوارم این ریزش بازار ارز ناشی از رسیدن خبرهای خوبی از مذاکرات باشد نه اینکه یک سری بخواهند از هیجان و جهل مردم استفاده کنند و دلارها را در قیمت‌های پایین جمع کنند بدون آنکه خبری از مذاکرات باشد. از سوی دیگر برخی این ریزش را واقعی و ناشی از اخبار مثبت مذاکرات میدانند اما هنوز هیچ چیز روشن نیست.
یک فعال بازار ارز در گفتگو با خبرنگار «توسعه ایرانی» درباره پیش‌بینی آینده بازار با تاکید بر اینکه دلار جایی برای کاهش بیشتر قیمت ندارد، گفت: در وضعیت فعلی، بازار به نوعی خبرها را پیش‌خور کرده است و کاهش قیمت سبب شده است تاثیر اعلام خبر قطعی توافق کمرنگ‌تر از قبل شود
حالا بازار سکه یکی از سنگین‌ترین ریزش‌ها را در دوره اخیر تجربه کرده است و هر قطعه سکه در محدوده 12 میلیون تومان ایستاده است. از سوی دیگر ارز نیز با کاهش قیمت در بازار آزاد، نزدیکی قیمت ارز رسمی و ارز آزاد را تجربه می‌کند.
معامله‌گران در بازار معتقدند هر چند توافق قطعی است اما خرید و فروش دلار و سایر ارزها به کف رسیده است و همین امر نشان از برگزیدن فاز احتیاط دارد اما تخلیه حباب سکه در بازار سبب شده است ریزش قیمت سنگین و فابل توجه باشد.
صرافان چه می‌گویند؟
یک فعال بازار ارز در گفتگو با خبرنگار «توسعه ایرانی» درباره پیش‌بینی آینده بازار می‌گوید: به نظر می‌رسد توافق قطعی است و امریکا نیز موضع موافق خود را اعلام کرده است.
وی می‌گوید بازار ارز تحت‌تاثیر رفتار همکاران در کشورهای همسایه به این نتیجه می‌رسد که توافق قطعی است و این مساله البته اهمیتی به‌سزا را داراست که مراودات ما با تنگی روبرو نیست و حالا همکاری بیشتری را از سوی همکاران خود در خارج از کشور شاهد هستیم .
وی با تاکید بر اینکه دلار جایی برای کاهش بیشتر قیمت ندارد، گفت: در وضعیت فعلی ، بازار به نوعی خبرها را پیش‌خور کرده است و کاهش قیمت سبب شده است تاثیر اعلام خبر قطعی توافق کمرنگ‌تر از قبل شود. یادمان باشد که در بودجه سال جاری قیمت هر دلار امریکا در محدوده 24 هزار تومان تعیین شده است و در نتیجه قیمت اصلا نمی‌تواند در پایین‌تر از این رقم بایستد.
وی با اشاره به اینکه ریزش قیمت تا این میزان نیز دور از ذهن است، گفت: ما معتقدیم دلار در قیمت واقعی خود در حال معامله است و بهبود شرایط ارزی نیز زمانی می‌تواند تاثیر خود را بر قیمت‌ها باقی بگذارد که تورم ریالی دستخوش کاهش شود.
او تنها کسی نیست که معتقد است بازار ارز ایران در وضعیتی نیست که بتواند کاهش بیشتر قیمت را تجربه کند.
بسیاری از کارشناسان نیز بر این عقیده‌اند که بازار ارز اگر در مرحله‌ای قرار گیرد که قیمت بیش از آنچه افکار عمومی انتظار دارند، کاهش یابد روند خروج سرمایه از کشور سرعت می‌گیرد و در نتیجه نباید چنین انتظاری را داشت. کارشناسان می‌گویند ریزش قیمت به کمتر از 25هزار تومان می‌تواند موقتی باشد.
بسیاری از تحلیلگران با استناد به رفتار بازار ارز توافق میان ایران و کشورهای غربی را قطعی میدانند و معتقدند خط خبری موافقان دولت رئیسی مبنی بر اینکه امضای برجام همه مشکلات کشور را حل نمی‌کند نیز موید این مدعاست
بازار سکه در چه وضعیتی است؟
قیمت سکه در بازار با ریزش محسوسی روبروست. بهای سکه از محدوده‌ای بالاتر از 15 میلیون تومان در ده روز گذشته به 12 میلیون و هفتصد هزار تومان رسیده است تا کاهش دو میلیون و سیصد هزار تومانی هر قطعه سکه تمام بهار آزادی امامی در بازار به ثبت برسد. حباب قیمت سکه نیز در حال تخلیه است. فشار تقاضا از بازار بیرون خزیده و حالا بسیاری از معامله‌گران فروش سکه را ارحج بر نگهداری آن در موقعیت کنونی میدانند و معتنقدند قیمت‌ها در بازار می‌تواند روند کاهشی را بیش از پیش تجربه کند.
البته تنها اخبار مخابره شده از وین نیست که تاثیر به سزایی در کاهش قیمت‌ها به جا گذاشته است. قیمت اونس طلا نیز دستخوش کاهش شده و هر اونس طلا در محدوده قیمتی 1747 دلار قرار دارد.
این ریزش قیمت در بازارهای جهانی نیز به کمک بازار داخلی آمده و سبب شده است بهای طلا و سکه ریزش تاریخی را تجربه کنند. یک فعال بازار سکه در پاسخ به این سئوال که در صورت احیای برجام و دستیابی به توافق احتمال ریزش قیمت سکه تا کجا وجود دارد؟ گفت: حباب قیمت سکه امامی 900 هزار تومان و حباب قیمت سکه بهار آزادی طرح قدیم تنها 110 هزار تومان است. به این ترتیب حتی در صورت عدم ریزش قیمت دلار و تنها با خروج تقاضای حاکم بر بازار و عرضه درست امکان ریزش قیمت سکه امامی در این محدوده وجود دارد.
وی در پاسخ به این سئوال که میزان حباب قطعات چرا بالاتر از این مقدار است؟ گفت: حباب قیمت نیم سکه در حدود یک میلیون و 500 هزار تومان است اما باید توجه داشت قطعات کوچک سکه همواره خریداران بسیار زیادی دارد و از این رو فشار تقاضا در این بخش بالاست و غالبا حباب در اثر این انفاق شکل می‌گیرد. به گفته وی احتمال کاهش قیمت در این بخش نیز وجود دارد.
قیمت هر گرم طلای 18 عیار نیز در بازار با کاهش روبرو شده و هر گرم طلای هجده عیار در بازار به قیمتی در محدوده یک میلیون و 200 هزار تومان معامله می شود که در قیاس با روزهای گذشته کاهشی نزدیک به 250 هزار تومان را نشان می‌دهد.
بسیاری از تحلیلگران با استناد به رفتار بازار ارز توافق میان ایران و کشورهای غربی را قطعی میدانند و معتقدند خط خبری موافقان دولت رییسی مبنی بر اینکه امضای برجام همه مشکلات کشور را حل نمی‌کند نیز موید این مدعاست. فریدون عباسی، نماینده مجلس نیز اخیرا اعلام کرده است احیای توافق نمی‌تواند همه مشکلات اقتصاد ایران را برطرف کند .
در حال حاضر مشکلات اقتصادی به مشکلات معیشتی در ایران تبدیل شده و در حالی که بحران‌های بزرگ و ادامه‌دار حل نشده است، ایران با مشکل کوچک شدن سفره در میان تمامی دهک‌های درامدی روبروست.
بازارها در رکود
هر چند ریزش قیمت‌ها در بازار ارز و سکه محسوس است اما سایر بازارهای ایران که تاثیرپذیری بالاتری را از تورم ریالی دارند، با رکودی سخت و سنگین مواجه هستند. پیش‌بینی‌ها دلالت بر آن دارد که قیت ملک تحت‌تاثیر رشد بهای مواد اولیه امکان کاهش چندانی را ندارد اما احتمال رورود به لاک رکودی برای دو تا پنج سال وجود دارد. از سوی دیگر خودرو نیز از یک سو تحت تاثیر دلار و از سوی دیگر تحت تاثیر آغاز واردات خودرو از آذرماه دستخوش کاهش خواهد شد .
بر اساس این گزارش به نظر می‌رسد بازارهای ایران در موقعیت خاصی هستند، موقعیتی متفاوت از برجام اول، انتظار این است که در این فضا حتی دستیابی به توافق با احتیاط ویژه روبرو باشد .
دیدگاه تان را بنویسید