وعده‌های روی هوامانده وزیر صمت و بی‌اعتنایی بازار
افزایش قیمت خودرو سدشکنی کرد
ایمان ربیعی
بازار خالی از مشتری خودرو حالا با افزایش عجیب و باورنکردنی قیمت‌ها روبروست و همین امر سبب شده است بسیاری این سئوال را مطرح کنند که دلیل افزایش قیمت‌ها چیست؟ دیروز رئیس‌جمهور با ابراز نارضایتی از گرانی کالاهای اساسی، به دستگاه‌های نظارتی دستور داد پشت پرده گرانی‌های اخیر را بررسی و دلایل آن را شناسایی کنند و به وزرای اقتصادی دولت تاکید کرد اقدامات لازم برای تنظیم بازار و کنترل قیمت‌ها را در دستور کار قرار دهند. ابراهیم رئیسی گرانی بی‌قاعده را غیرقابل توجیه خواند و تاکید کرد: «تغییر هرگونه قیمت کالا، نیازمند بررسی همه جوانب و اطلاع‌رسانی مناسب به مردم است و اینکه یک شرکت یا کارخانه بخش خصوصی بخواهد به صورت ناگهانی قیمت کالای خود را افزایش دهد، غیرقابل پذیرش است.»
قیمت خودرو در حالی روندی افزایشی را تجربه می‌کند که پیش از این وزیر صنعت، معدن و تجارت نه فقط در زمان دریافت رای اعتماد که حتی در ماه‌های پس از تصدی این وزارتخانه، وعده می‌داد که قیمت خودرو به زودی کاهش خواهد یافت.
سیدرضا فاطمی امین، قول‌های متعدد دیگری نیز درباره افزایش ظرفیت تولید خودرو و همچنین لغو ساختار قرعه‌کشی را به افکار عمومی ایران داده است؛ اما در عمل قیمت خودرو روند افزایشی را در پیش گرفته و طی روزهای اخیر با وجود کاهش شدید خرید و فروش، افزایش قیمت‌ها در این بازار تشدید شده است.
بررسی‌ها نشان از افزایش محسوس قیمت خودرو دارد به‌طوری‌که پژو206 تیپ ۲ مدل ۱۴۰۱ از۲۸۷ میلیون تومان در روز سه‌شنبه به ۲۹۲ میلیون تومان و مدل ۱۴۰۰ این خودرو نیز از ۲۷۸ میلیون تومان در روز سه‌شنبه به ۲۸۲ میلیون تومان رسیده است. مدل ۱۳۹۹ این خودرو نیز در این مدت ۳ میلیون تومان گران شده و این خودرو در حال حاضر ۲۷۰ میلیون تومان قیمت خورده است.
خودروهای سمند نیز در این مدت از نوسانات قیمتی در امان نبوده‌اند به طوری که سمند ال‌ایکس ساده مدل ۱۴۰۱ از ۲۷۸ میلیون تومان در روز سه‌شنبه به ۲۸۰ میلیون تومان رسیده است و مدل ۱۴۰۰ این خودرو نیز در این مدت یک میلیون تومان گران شده است و این خودرو در حال حاضر ۲۷۰ میلیون تومان قیمت دارد.
خودروهای تیبا نیز در این مدت گران شدند؛ تیبا ۲ مدل ۱۴۰۰ از ۱۹۰ میلیون تومان در میانه هفته به قیمت ۱۹۲ میلیون تومان رسیده است و مدل ۱۳۹۹ این خودرو نیز در این مدت ۳ میلیون تومان گران شد و ۱۸۵ میلیون تومان قیمت خورد.
کارشناسان معتقدند مهمترین دلیل افزایش شدید قیمت خودرو به دو عامل بازمی‌گردد از یک سو تورم عمومی در اقتصاد ایران زمینه را برای افزایش بهای این کالای بادوام فراهم کرده و از سوی دیگر عدم واردات خودرو و حذف این مصوبه از قانون بودجه جو روانی بازار را به هم ریخته است.
دلیل رشد قیمت‌ها چیست؟
محمدرضا نجفی‌منش، فعال صنعت خودرو در پاسخ به این سئوال که دلایل رشد قیمت‌ها چیست؟ می‌گوید: قیمت ارز یکی از مولفه‌هایی است که در قیمت تمام شده برخی بازارها تاثیر مستقیم می‌گذارد و بازار خودرو نیز این قاعده مستثنی نیست. در روزهای گذشته ما شاهد آن بودیم که قیمت دلار از حدود ۲۵ هزار تومان به بیش از ۲۸ هزار تومان رسید و این موضوع خود را در بازار خودرو نیز نشان داده است.
آنچه نجفی‌منش بدان استناد می‌کند نکته‌ای است که کارشناسان دیگر نیز درباره گرانی قیمت خودرو و سایر کالاها بر زبان آورده‌اند.
صرافان نیز دلیل افزایش بهای هر ارز را توقف مذاکرات وین و نامعلوم بودن آینده مذاکرات ایران با کشورهای ۴ به‌علاوه یک می‌دانند.
در عین حال فربد زاوه، کارشناس صنعت خودرو درباره دلایل گرانی‌ها به خبرآنلاین گفت: بی‌توجهی به عوامل کلان تورمی در اقتصاد کشور و تلاش برای حل و فصل مشکلات با وعده‌های مدت‌دار، عامل اصلی تنش در بازارهای کشور است؛ هرچند نوسانات بازار به وعده‌های سیاسیون و دولتمردان دائما در حال کاهش است که نشان‌دهنده کاهش شدید سرمایه اجتماعی مجموعه مدیریت اجرایی و قانونگذاری در کشور است.
وی می‌افزاید: بازار به وعده‌های وزیر صمت مبنی بر افزایش دو برابری عرضه در سال ۱۴۰۱ و افزایش چشمگیر عرضه در سال ۱۴۰۰ هم بی‌تفاوت بوده و هست؛ کمااین‌که میزان عرضه به بازار نسبت به سال گذشته کاهش یافت که نشان از شناخت دقیق بازار از کیفیت و تحقق‌پذیری وعده‌ها داشت.
پشت‌پرده‌ای در کار است؟
تورم به پاشنه آشیل دولت سیزدهم تبدیل شده است؛ هرچند موج تورمی از سال ۱۳۹۷ مهمان اقتصاد ایران شد اما وعده‌های سنگین ابراهیم رئیسی و تیم همراهش برای مهار تورم و معطل ماندن کشور برای احیای برجام سبب شده است افکار عمومی حساسیت ویژه‌ای در این حوزه داشته باشد در عین حال تبعات تشدید تورم در سفره خانوار نمودی عینی دارد چراکه ردپای افزایش قیمت‌ها حالا این روزها نه تنها در بازار دلار و سکه که در بازار کالاهای مصرفی مشهودتر است.
در چنین شرایطی کالاهای بادوام چون خودرو از رشد قیمتی مستثنا نیستند آنچه در این فضا اهمیت دارد، افزایش شدید قیمت‌ها در عین نبود مشتری است.
معامله‌گران بازار خودرو می‌گویند هرچند خرید و فروش به کف رسیده، اما نوسان قیمتی بسیار قابل توجه شده است به طوری که در بازه زمانی کوتاهی نظیر یک هفته قیمت برخی خودروها بین ۵ تا ۴۰ میلیون تومان افزایش را تجربه کردند.
صحبت از پشت پرده صنعت خودرو و همچنین پشت‌پرده بازار خودرو این روزها داغ است.
دادستان کل کشور درباره اینکه صنعت خودرو با پشت پرده‌هایی روبه‌روست، گفت: دست‌های پشت پرده نمی‌گذارند کیفیت صنعت خودرو افزایش یابد. اما این همه ماجرا نیست. دست‌های پشت پرده در ماجرای ممانعت از ورود خودرو نیز مورد استناد قرار دارند.
رشیدی کوچی، نماینده مجلس می‌گوید دست‌های پشت پرده مانع واردات خودرو به کشور شده‌اند. وی در گفتگویی صریحا تاکید دارد «نه فقط مجلس که حتی دولت و مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز با واردات خودرو موافق هستند، اما مسئولانی که در هیئت مدیره شرکت‌های خودرویی و قطعه‌سازی عضویت دارند مهمترین کسانی هستند که مانع واردات خودرو به کشور شده‌اند.»
هر چه هست بازار خودروی ایران همچون صنعت خودرو روزهای خوبی را پشت‌سر نمی‌گذارد. قیمت هر دستگاه پراید در شرایط کنونی به بالاتر از ۱۹۰ میلیون تومان رسیده است و بهای سمند و پژو ۴۰۵ نیز افزایشی تصاعدی را در روزهای اخیر تجربه کرده است به طوری که فربد زاوه می‌گوید سمند ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیون تومانی به هیچ عنوان دور از ذهن نیست چراکه جمع شدن خط تولید این دو خودرو نیز می‌تواند عامل مهمی در افزایش قیمت آنها باشد.
به نظر می‌رسد خرید و فروش خودرو و تداوم قرعه‌کشی رانت بزرگی را برای بخشی از تصمیم‌گیران و سیاستگذاران فراهم کرده است؛ چرا که به رغم قول‌های مکرر هیچ تغییری در این نظام ایجاد نشده و مشتریان به واسطه کاهش قدرت خرید، دور از بازار به نظاره نشسته‌اند تا ببینند قطار افزایش قیمت‌ها کجا متوقف خواهد شد.
تورم به پاشنه آشیل دولت سیزدهم تبدیل شده است هرچند موج تورمی از سال ۱۳۹۷ مهمان اقتصاد ایران شد، اما وعده‌های سنگین ابراهیم رئیسی و تیم همراهش برای مهار تورم و معطل ماندن کشور برای احیای برجام سبب شده است افکار عمومی حساسیت ویژه‌ای را در این حوزه داشته باشد
معامله‌گران بازار خودرو می‌گویند هرچند خرید و فروش به کف رسیده، اما نوسان قیمتی بسیار قابل توجه شده است به طوری که در بازه زمانی کوتاهی نظیر یک هفته قیمت برخی خودروها بین ۵ تا ۴۰ میلیون تومان افزایش را تجربه کردند
دیدگاه تان را بنویسید