آمار قدیمی برای محاسبه خط فقر جدید

محمد میرزایی

 رئیس کمیته دستمزد شورای عالی کار می‌گوید معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی بدون در نظر گرفتن تورم 50 درصدی سال 1399 و تورم 44 درصدی سال 1400، به آماری برای اعلام خط فقر استناد می‌کند که 22 ماه پیش تدوین شده است. وی معتقد است خط فقر در ایران حداقل ده و نیم میلیون تومان است.

 سخنان داریوش ابوحمزه، معاون اجتماعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با واکنش‌های فراوانی از سوی مردم و کارشناسان مواجه شده است. این مسئول دولتی بیان کرده که میانگین خط فقر در کشور برای یک خانواده چهار نفره چهار میلیون تومان تعیین شده که این میزان برای شهرهای بزرگ مثل تهران بین 4.5 تا 5 میلیون تومان برآورد می‌شود.

به گزارش « توسعه ایرانی» این سخنان در حالی مطرح می‌شود به اعتقاد معاون محترم وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی؛ این استاندارد جهانی بوده و قاعدتا از سوی وزارت کار تعریف نشده است.

این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که بر اساس گزارش‌های رسمی و حتی سخنان کارشناسان مختلف ارقامی مانند بین هشت تا بیش از 10 میلیون تومان برای خط فقر در سایر استان و شهرها و پایتخت اعلام شده است به طوری که از سوی مرکز آمار ایران این رقم برای میانگین کشوری 8 میلیون تومان اعلام شده و خط ‌فقر در کلانشهر تهران 10 میلیون تومان برآورد شده است.

حتی بر اساس محاسبات فرامرز توفیقی (رئیس کمیته دستمزد) نرخ سبد معیشت خانوار در مهرماه 1400 به یازدهم میلیون و 479 هزار تومان رسیده بوده است.

جالب اینجاست که نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی بودجه دو رقم متفاوت درباره جمعیت زیر خط فقر اعلام کردند. یکی از نمایندگان تعداد فقرا را 10 میلیون نفر و نماینده‌ای دیگ 25 میلیون نفر اعلام کرد.

فرامرز توفیقی در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی» درباره صحت اظهارات معاون وزیر تعاون ، کار و رفاه اجتماعی در مورد خط فقر و با توجه به شرایط فعلی کشور گفت: آمار این مسئول عزیز؛ غلط است زیرا او آخرین گزارش پایش فقر موسسه عالی پژوهش‌های تامین اجتماعی آقای دکتر روزبه کردونی را مطالعه کرده و این مسئول در مطالعه این گزارش توجه نکرده که آن عددی که از سوی این موسسه اعلام شده تا تاریخ اول فروردین ماه سال 1399 بوده و به عبارت بهتر اگر فرض کنیم در آن تاریخ تمام آمار و ارقام رسمی و اعلامی درست بوده؛ در تاریخ اول فروردین ماه 1399؛ هزینه‌کرد یک فرد در خانواده 3.3 نفره برابر یک میلیون و 250 هزار تومان بوده و در تهران برابر با یک میلیون و 400 هزار تومان بوده است. وی تاکید کرد: در تمام دنیا آمار و ارقام رسمی و دولتی با آمار و ارقام موسسات و نهاد بی‌طرف که تعارض منافع ندارد، دارای اختلاف معناداری است و این مساله صرفا متعلق به ایران نیست و در همه دنیا این موضوع به اثبات رسیده است.

بی‌توجهی به تورم دو ساله

توفیقی افزود: در انتهای این سال 1399 تورم 50درصدی را تجربه کردیم؛ بنابراین باید 50 درصد به مبلغ یک میلیون و 250 هزار تومان و یک میلیون و 400 هزار تومان اعلامی تا تاریخ اول فروردین 1399 اضافه کنیم. در سایر شهرها این عدد به یک میلیون و 900 هزار تومان می‌رسد و در تهران شاهد افزایش تا 2 میلیون و 200 هزار تومان می‌شویم حال باید از 1/1/ 1400 تا 30/9/1400 هم بنا بر آمار رسمی تورم، رقم  43 درصد را به عنوان تورم رسمی در نظر بگیریم و باید این تورم را به اعداد بالا بیافزیم که سرانه غیر تهران به 2 میلیون و 450 هزار تومان می‌رسد و سرانه تهران برابر با 2 میلیون و 790 هزار تومان می‌رسد و بسیار ساده است که این اعداد را ضرب در 3.3 نفر به عنوان میانگین تعداد افراد خانواری که مرکز آمار اعلام کرده کنیم به عدد 8 میلیون و 200 هزار تومان برای غیر تهران و حدود 10 میلیون تومان برای تهران دست می‌یابیم.

توفیقی در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی» تاکید کرد: ارائه این آمار ازسوی معاون وزیر کار،‌ اشتباه بزرگی بود و امیدواریم از این پس شاهد چنین مواردی نباشیم زیرا این موارد موجب نگرانی و آشفتگی مردم می‌شود. با چنین محاسباتی حداقل جامعه کارگری به جای آنکه چیزی بگیرند باید چیزی هم به مسئولان بدهند

رئیس کمیته دستمزد شورای عالی کار عنوان کرد: این دوست بزرگوار متاسفانه نگاه به آمار و اعداد نکرده‌ و با طرح سخنانی موجبات تشویش را در جامعه فراهم کرده است؛ ای کاش اگر قرار است از جایی اطلاعاتی را برداریم و بر اساس آن صحبت کنیم دقت داشته باشیم که آیا این اطلاعات به روز است؟ آیا اطلاعات متقن، مستدل و مستند است؟‌ زیرا بر اساس برنامه پنجم و ششم  توسعه مکلف هستیم از آمار و ارقامی استفاده کنیم که مستند، مستدل و قابل ارائه صحبت کنیم. اینکه هر کس از زعم خود بخواهد سخن گوید ؛ خلاف قانون است و ما که همه را به قانون‌مداری و قانون‌مندی دعوت می‌کنیم باید به این مهم توجه داشته باشیم. ای کاش این مسئول اطلاعات خود را به روز می‌کرد و با بررسی مباحث، نظر خود را مطرخ می‌کرد.

زندگی ایرانیان افت کرده است

وی تاکید کرد: ارائه این گونه نظرات جز اینکه جامعه را مشوش و آشفته کرده و جو بدگمانی را ایجاد می‌کند، فایده‌ای ندارد. اکنون یک انسان محاسبه‌گر ایرانی به راحتی می‌داند هزینه سبد معیشت خود و خانواده‌اش چقدر است؛ می‌داند حتی با 6-7-8 میلیون تومان هم کمیت زندگیش لنگ خواهد زد.

این فعال جامعه کارگری اظهار کرد: هزینه درمان، تحصیل فرزندان، پوشاک، مسکن، خوراک و ... برای خانواده‌ها بسیار بالاست و اگر بنده یک عددی را مطرح کنیم که فاصله بسیار وحشتناک از آنچه که کمیته امداد مطرح کرده ( 10 میلیون تومان)، داشته باشد به حتم هموطنان احساس می‌کنند که می‌خواهند به او دهان کجی کنند. ما به عنوان کسانی که دارای عنوان و سمت هستیم و بر مسندی نشسته‌این باید بسیار مراقب گفتار خود باشیم و متاسفانه این دوست عزیز؛ اخلاق‌مداری در گفتمان را رعایت نکرد و بحثی را مطرح می‌کرد که ای کاش در مورد آن سخن نمی‌گفت و حتی مانند دولت‌هایی قبلی که هرگز خط فقر را اعلام نکردند، بهتر بود می‌گفت که هنوز بررسی‌ در این زمینه انجام نشده است.

به روز رسانی نشدن آمار خط فقر در کشور

وی گفت: اکنون تنها آمار رسمی درباره خط فقر متعلق به پژوهش دکتر کردونی در موسسه عالی پژوهش‌های تامین اجتماعی تا تاریخ 1/1/1399 است و از این تاریخ هم به روز‌رسانی نشده است. این مسئول باید حداقل با یک جستجوی ساده ، تورم را به دست می‌آورد و با تحلیل آن و به دست آوردن اعداد و ارقام نیست به ارائه عدد خط فقر در کشور و تهران اقدام می‌کرد.

توفیقی تاکید کرد: ارائه این آمار، اشتباه بزرگی بود و امیدواریم از این پس شاهد چنین مواردی نباشیم زیرا این موارد موجب نگرانی و آشفتگی مردم می‌شود. با چنین محاسباتی حداقل جامعه کارگری به جای آنکه چیزی بگیرند باید چیزی هم به مسئولان بدهند.