سیگنال‌های جهت‌دار همتی به انتظارات تورمی دامن می‌زند؛
چسبندگی قیمت‌ها در بازار ارز
هانیه عسگری
در حالی که انتظار می‌رفت قیمت دلار به روند کاهشی ادامه دهد؛ در روزهای اخیر در محدوده ۲۵۰۰۰ تومان به ثبات رسیده است. برخی این اتفاق را ناشی از تصمیمات اتخاذ شده از سوی سیاست‌گذار می‌دانند. صرافان میگویند در روزهای اخیر قیمت دلار تحت‌تاثیر کنترل عرضه از سوی بازارساز در این محدوده متوقف شده است. پیشتر وقتی افزایش عرضه در بازار اتفاق افتاد بهای حواله دلار در سامانه نیما از قیمت دلار در صرافی‌های بانکی پیشی گرفته بود. بالاتر بودن قیمت دلار در سامانه نیما نسبت به صرافی‌های بانکی سیگنال مشخصی بود از افزایش عرضه و نبود تقاضا اما به نظر می‌رسد در یک هفته اخیر بازارساز با تنظیم میزان عرضه تلاش خود را برای ثبات قیمت دلار در این محدوده به کار گرفته است.
انتظار دلار ۵٠ هزار تومانی
شاید بتوان مصاحبه اخیر عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی در یک شبکه تلویزیونی را گواه این مدعا دانست. وی در مصاحبه خود تاکید کرد: برخی منتظر دلار ۴۰ هزار تومانی و ۵۰ هزار تومانی بودند و با هدف رسیدن قیمت دلار به این محدوده از عرضه کالاهای وارداتی خود خودداری می‌کردند.
استفاده از لفظ دلار ۴٠ هزار تومانی و دلار ۵٠ هزار تومانی در شرایطی که انتظارات تورمی معکوس شده و افکار عمومی آماده کاهش قیمت است را می‌توان نوعی بدسلیقگی دانست. شاید بتوان سیگنال همتی در شرایط کنونی را سیگنالی بسیار ناامیدکننده برای بازار ارز دانست چراکه صرافان و فعالان بازار نیز با استناد به سخنان همتی تاکید می‌کردند وقتی صحبت از دلار ۵۰ هزار تومانی به میان می‌آید وقت آن است که عملکرد بانک مرکزی برای ماندگاری قیمت دلار در محدوده ۲۵ هزار تومان مورد تقدیر قرار گیرد. همتی در گفتگوی خود البته به موضوع مهم حجم واردات نیز اشاره و تاکید کرد: در حال حاضر ایران ۲۶ و نیم میلیارد دلار واردات و ۲۵ میلیارد دلار صادرات دارد و در نتیجه تراز تجاری کشور یک و نیم میلیارد دلار، مثبت است. مثبت بودن تراز تجاری ایران خود سیگنال مهمی برای بازار ارز تلقی می‌شود. در عین حال همتی تاکید دارد که بانک مرکزی تلاش خود را برای کاهش قیمت ارز و همچنین تقویت پول ملی به کار گرفته است.
استفاده از لفظ دلار ۴٠ هزار تومانی و دلار ۵٠ هزار تومانی از سوی رئیس کل بانک مرکزی را در شرایطی که انتظارات تورمی معکوس شده و افکار عمومی آماده کاهش قیمت است را می‌توان نوعی بدسلیقگی و زمینه‌ساز افزایش قیمت دلار دانست
گزارش میدانی خبرنگار «توسعه ایرانی» از بازار ارز اما نکات دیگری را در بردارد. بسیاری از فعالان بازار ارز میگویند اتفاقاً حجم عرضه دلار در روزهای اخیر کاهش داشته و همین امر سبب می‌شود که جابجایی قیمت‌ها در محدوده ۱۰۰ تا ۲۰۰ تومان صورت گیرد. این در حالی است که پیش از این بسیاری از کارشناسان اعلام کرده بودند قیمت دلار تا محدوده ۲۰ هزار تومان قابل عقب‌نشینی است. سید حمیدحسینی کارشناس بازار ارز و فعال اقتصادی با اشاره به خروج ترامپ از کاخ سفید در آینده‌ای نزدیک تاکید کرد: برداشته شدن فشار حداکثری از دوش اقتصاد ایران می‌تواند قیمت دلار را تا ۲۰ هزار تومان کاهش دهد اما به نظر می‌رسد سیاست جدید بانک مرکزی ممانعت از ریزش بیشتر قیمت ارز خواهد بود. یکی از فعالان بازار ارز در پاسخ به این پرسش که به نظر شما دلیل توقف ریزش قیمت‌ها در بازار ارز چیست،گفت: بررسی‌ها نشان می‌دهد بانک مرکزی در حال پیشگیری از ریزش قابل‌توجه قیمت ارز در بازار است چرا که با استقرار بایدن در کاخ سفید ممکن است شوکی قابل‌توجه به بازار ارز ایران وارد شود اما سیاست‌های اتخاذ شده سبب شد به نوعی تاثیر این اتفاق پیشخور شود. وی تاکید کرد: نوسان شدید قیمت ارز در شرایطی که نااطمینانی اقتصادی همچنان وجود دارد می‌تواند به ضرر اقتصاد ایران باشد از این رو بهتر است از ریزش و افزایش شدید قیمت دلار ممانعت به عمل آید. وی در جواب این پرسش که قیمت ارز در شرایط فعلی در بازار آزاد چقدر بالاتر از قیمت دلار در صرافی‌های بانکی است،گفت: بررسی‌ها نشان می‌دهد این فاصله به حداقل رسیده است و قیمت‌ها بین ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ تومان بالاتر از نرخ اعلامی صرافی بانکی در بدترین شرایط می‌ایستد. این فعال بازار گفت: همین امر نشان می‌دهد که قیمت‌ها چندان غیر واقعی نیست.
هسته سخت مقاومتی
از سوی دیگر حسین اسدی‌نیا در گفتگو با خبرآنلاین با اشاره به اینکه نرخ تعادلی دلار در محدوده ۲۲ هزار تومان قرار دارد، تاکید کرده است که رسیدن به این محدوده قیمتی نیازمند گشایش سیاسی و اقتصادی خواهد بود. او گفته است غالباً قیمت دلار پایین‌تر از نرخ تعادلی نگه داشته می‌شود، اما در برخی دوره‌ها نیز قیمت‌ها بالاتر از نرخ تعادلی قرار می‌گیرد که این فاصله به دلیل فشار تحریمی یا فشار سیاسی بر اقتصاد شکل می‌گیرد. وی با اشاره به اینکه در شرایط فعلی قیمت دلار در هسته سخت مقاومتی قرار دارد، گفته است: به عبارت دیگر کاهش قیمت قبل از این محدوده با سرعت بیشتری اتفاق افتاد اما همواره پس از برخورد قیمت به هسته سخت، روند ریزشی کند می‌شود. در عین حال باید توجه داشت قیمت فعلی تنها کمی بالاتر از قیمت تعادلی دلار در اقتصاد ایران است و روند کاهشی همچنان با کندی بیشتر ادامه خواهد داشت.
پدیده‌ای به نام چسبندگی قیمت‌ها
از سوی دیگر گزارش‌های میدانی نشان‌دهنده آن است که حجم معاملات ارز در بازار تهران چندان تغییری را طی روزهای اخیر تجربه نکرده است. برخی میگویند با رسیدن قیمت ارز به کمتر از ۲۵ هزار تومان افزایش تقاضا در بازار ارز اتفاق افتاد و در نتیجه می‌توان بالاتر رفتن قیمت‌ها را پاسخی به رشد فزاینده تقاضا در بازار دانست. در این میان چسبندگی قیمت‌ها در کنار سیاست بانک مرکزی برای ثبات قیمت در این محدوده را نمی‌توان نادیده انگاشت. پدیده چسبندگی قیمت مدت‌هاست اقتصاد متورم ایران را آزار می‌دهد. در این حالت قیمت‌ها همواره میل به بالا رفتن دارند و بازار مقاومتی جدی را در قبال کاهش قیمت از خود نشان می‌دهد.
دیدگاه تان را بنویسید