گردنه حیران مسیری حیرت‌انگیز و تماشایی با طول 35 کیلومتر است که در میانه‌های جاده آستارا به اردبیل قرار دارد و به‌عنوان یکی از زیباترین مسیرهای ایران شناخته می‌شود. این گردنه در منطقه‌ای ییلاقی قرار گرفته است و به‌عنوان آخرین منطقه حفاظتی استان گیلان به شمار می‌رود.

نام این گردنه را از این جهت حیران گذاشته‌اند که هر کسی با قرار گرفتن در آن مبهوت شگفتی خلقت می‌شود و حیرت‌زده به طبیعتی می‌نگرد که در هر ساعت با جلوه‌ای تازه غافلگیرش می‌کند.

این گردنه رویایی، از یک طرف مشرف به کوه‌های پوشیده از جنگل‌های انبوه است و در سوی دیگر آن جنگل‌هایی را می‌بینید که متعلق به کشور آذربایجان هستند و یکی از زیبایی‌های منطقه به شمار می‌روند. در کنار همه این زیبایی‌ها، دهکده گردشگری حیران نیز در این مکان واقع شده و با امکانات تفریحی و رفاهی خوب پذیرای گردشگران است.

گردنه حیران ازجمله جاده‌های زیبای کشور است که گذر از آنها بسیار لذت‌بخش است. کافیست نگاهی به عکس‌های این گردنه بیندازید تا برای سفر به این مقصد زیبا وسوسه شوید و بار سفر ببندید. 

گردنه حیران با آن پیچ و خم‌هایش، با همه سربالایی و سرپایینی‌اش که با انواع گیاهان و درختان پوشیده شده است، به عنوان یکی از 10جاذبه برتر گردشگری گیلان معرفی می‌شود.

وجود مه در اکثر روزهای سال باعث رویایی شدن بیش از اندازه این گردنه و دره‌ها و کوهپایه‌های آن شده است.

 گردنه سرسبز حیران، چشم‌انداز بی‌نظیری از طبیعت به نمایش می‌گذارد که می‌توان گفت در ایران بی‌رقیب است. همانطور که گفته شد این گردنه در بیشتر وقت‌ها در زیر ابری از مه پنهان است، دره‌ها و کوهپایه‌های پوشیده از گل‌ها و گیاهان جنگلی و مرتعی و گاو‌هایی که در حال چرا هستند با چشم‌انداز زیبایی از کندو‌های عسل، اولین جلوه‌هایی است که به چشم هر رهگذری می‌آید و آن را فریفته خود می‌کند.

زیبایی بیش از حد این طبیعت هر تماشاگری را حیران می‌کند. جاده‌ای که مثل یک مار تنومند به یک کوه بزرگ پیچیده شده، تا ارتفاع بسیار زیادی بالا رفته و ماشین‌ها را می‌بینیم که سوار بر این مار دراز در آن ارتفاع بلند در حرکت هستند. وقتی که این مسیر زیبا طی می‌شود هر چند دقیقه کوتاه با پیچ تندی روبرو می‌شویم که باید آن را دور زد. وقتی بالاتر می‌رویم در طول مسیر رستوران‌ها و سالن‌های غذاخوری و پذیرایی زیادی را می‌بینیم و استراحت‌های کوتاه در کنار پرتگاه برای دیدن طبیعت زیبا و ماشین‌هایی که در زیر روی جاده پرپیچ و خم دیده می‌شوند و سر آخر خوردن بلال تازه و خرید مقداری عسل.

یادآور می‌شود نیمی از جنگل‌ها و مراتع مسیر رویایی و زیبای گردنه حیران که دارای مناظر بکر طبیعی است در ایران و نیم دیگر در جمهوری آذربایجان قرار دارد.  

آب و هوای این منطقه در تابستان معتدل و در زمستان سرد و کوهستانی است. به دلیل کوهستانی بودن جاده و منطقه، برای دیدن جلوه‌های زیبای حیران در بهار و تابستان راهی این منطقه شوید زیرا آب و هوای خنک و مطبوعی در این دو فصل انتظار شما را می‌کشد. پاییز منطقه نیز پر از شگفتی و زیبایی است و رنگارنگ شدن برگ درختان باعث می‌شود تا پوشش جنگلی این منطقه به هزار رنگ درآید و چهره متفاوتی به خود بگیرد. بماند که سپیدی برف زمستان هم دیدنی است؛ اما به دلیل سرما و یخبندان احتمالی باید با تجهیزات زمستانی به این سفر بروید.

 دیدنی‌های گردنه حیران

در هر نقطه از گردنه حیران، جاذبه‌ ای وجود دارد که می‌تواند لحظاتی فراموش‌نشدنی را برایتان به ارمغان بیاورد. در اینجا نگاه کوتاهی به دیدنی‌های این جاده خواهیم داشت.

  طبیعتی غرق در مه

 نخستین عاملی که به هنگام عبور از گردنه حیران چشمتان را نوازش می‌دهد، پوشش جنگلی است که از دو سو احاطه‌تان می‌کند. کم‌کم سروکله مراتع نیز پیدا می‌شود و در میان آنها کلبه‌هایی نیز به چشم می‌خورند. در این میان دام‌های در حال چرا یا اسب‌هایی که به این سو و آن سو می‌روند، به مناظر اضافه می‌شوند تا تصویری ماندگار را در ذهنتان حک کنند.

البته همه‌ چیز به اینجا ختم نمی‌شود؛ همه این زیبایی‌ها در گردنه حیران، غرق در فضای مه‌آلود جاده می‌شوند تا بهشتی رویایی را برایتان خلق کنند و هر لحظه بر لذت سفرتان بیفزایند. ارتفاع بلندترین نقطه این گردنه از سطح آب‌های آزاد تنها حدود 1500 متر است و ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که در این ارتفاع، مه از کجا آمده است؟ درواقع علت اصلی مه در گردنه حیران، رطوبت دریای خزر است و این امر ارتباط خاصی با ارتفاع این گردنه ندارد.

پارک ملی هیرکان  در مرز ایران و آذربایجان

یکی از ویژگی‌های این گردنه این است که در یک نقطه مرزی قرار دارد و با قرار گرفتن در آن در یک سوی جاده، جنگلی انبوه و متعلق به پارک ملی هیرکان را خواهید دید که در کشور آذربایجان قرار دارد. پارک ملی هیرکان با وسعتی برابر ۴۰,۳۵۸ هکتار در نهم فوریه سال ۲۰۰۴ میلادی توسط ریاست‌جمهوری آذربایجان گشایش یافت تا به‌عنوان یک منبع غنی از گیاهان و جانوران مورد توجه قرار گیرد. به سبب داشتن ویژگی‌هایی خاص، پیشنهاد ثبت جهانی این پارک ملی نیز مطرح شده است و شاید در آینده شاهد قرار گیری آن در فهرست میراث جهانی یونسکو باشیم.

روستاهایی تماشایی

در مسیر گردنه حیران چندین روستا وجود دارند. یکی از آنها روستای حیران است. «حیران» یکی از روستاهای نمونه گردشگری است که با آب و هوای ییلاقی در میان طبیعتی سحرانگیز قرار گرفته و از سه روستای حیران سفلی، حیران وسطی و حیران علیا تشکیل شده است. این روستا در 30 کیلومتری آستارا قرار دارد و از جاذبه‌های شاخص منطقه به شمار می‌رود. مردم در این روستا به کشاورزی اشتغال دارند و در سال‌های اخیر با رونق گردشگری به ارائه سوغات، غذاهای محلی و ... نیز روی آورده‌اند.

روستای دیگر «مِشِند» است که در استان گیلان و در کیلومتر ۱۸ جاده آستارا - اردبیل قرار دارد و با مناظر زیبا و ییلاقی می‌تواند پذیرای شما باشد. واژه مش در زبان تالشی به معنای زنبور به کار می‌رود و نام این روستا به معنای جایگاه زنبور است. حدود 117 خانوار در این روستا زندگی می‌کنند که به کشاورزی و دامداری مشغولند و از طریق اشتغال به کارهای خدماتی در بخش گردشگری نیز امرار معاش می‌کنند.‌ یکی دیگر از روستاهای زیبای این منطقه، «روستای کشفی» است که از زیبایی‌های طبیعی بهره برده و با داشتن مناظری بهشت‌گونه به یکی از جاذبه‌های دیدنی منطقه تبدیل شده است. روستای کشفی در مسیر کوهپیمایی نیز قرار دارد و بسیاری از علاقه‌مندان این رشته ورزشی در ایام مختلفی از سال میهمان این روستا می‌شوند.

جنگل فندقلو و دیگر جاذبه‌های شهرستان نمین

فندقلو نام یکی از جنگل‌های بسیار زیبای ایران که در فاصله ۱۰ کیلومتری از شهر نمین و ۳۰ کیلومتری از شهر اردبیل قرار گرفته است. این جاذبه دیدنی به سبب برخورداری از جاذبه‌های منحصر به فرد جنگلی-مرتعی به یکی از مقاصد پرطرفدار گردشگری تبدیل شده است. این جنگل در کنار درختان سر به فلک کشیده، مملو از انواع درختان میوه همچون فندق، سیب وحشی، گوجه سبز، ازگیل، به، تمشک و توت فرنگی است و وجود یک استخر آب‌گرم به نام مشه سویی با خاصیت درمانی، بر جاذبه این مقصد می‌افزاید. این جنگل حدود ۲۵ کیلومترمربع وسعت دارد که از شرق خانقاه علیا واقع در مسیر جاده بین شهری نمین - آستارا آغاز می‌شود و با جهت شمال غربی - جنوب شرقی در شرق روستای حور خاتمه می‌یابد. اگر در اواسط فصل بهار به این جنگل سفر کنید با دشت‌هایی پر از گل‌های بابونه مواجه خواهید شد که همچون بهشتی رویایی به نظر می‌رسند.

در کنار جنگل فندقلو، شهرستان نمین از جاذبه‌های دیگری نیز برخوردار است که از میان آنها می‌توان به آرامگاه باباروشن در ۶ کیلومتری شرق نمین، مقبره شیخ بدرالدین در شهر نمین، مقبره پیرلنگ در ننه کران و ... اشاره کرد.

تله‌کابین حیران

تله‌کابین حیران یکی از مناطق نمونه گردشگری استان گیلان است. این تله‌کابین دارای مسیری به طول ۱.۵۰۰ متر است که در ۳۵ کیلومتری جاده آستارا به اردبیل در حاشیه کوهستان حیران در منطقه‌ای معروف به حاجی امیر حد مرزی بین استان‌های گیلان و اردبیل و کشور جمهوری آذربایجان قرار دارد. تله‌کابین در نقطه‌ای از گردنه حیران قرار گرفته که از طرف شرق به دریای خزر و گردنه حیران، از غرب و جنوب و ایستگاه بالا به جنگل فندقلو و از شمال نیز به مرز ایران با جمهوری آذربایجان مشرف است.گردنه حیران یکی از پرجاذبه‌ترین مناطق گردشگری گیلان و‌ ایران است.

گردنه حیران مسیری حیرت‌انگیز و تماشایی با طول 35 کیلومتر است که در میانه‌های جاده آستارا به اردبیل قرار دارد و به‌عنوان یکی از زیباترین مسیرهای ایران شناخته می‌شود

خوشمزه‌هایی در پیچ و تاب گردنه 

در مسیر جاده سوغات‌فروشی‌های محلی بسیاری را می‌بینید که رنگ‌ها و بوهای آن‌ها شما را برای خرید به وسوسه می‌اندازند. پیشنهاد ما این است که اسیر این وسوسه شوید و طعم لبنیات، عسل، فندق‌های وحشی، تمشک‌های قرمز و لواشک‌های محلی را امتحان کنید.

کجا اقامت کنیم؟

برای اقامت هم می‌توان روی اجاره خانه‌های محلی و ویلا در این ناحیه حساب کرد و هم می‌توان به اردبیل رفت و شب را در یکی از هتل‌های اردبیل گذراند. هتل پارلا هم در گردنه حیران و ابتدای روستای حیران قرار گرفته است.

مسیر دسترسی

از تهران تا گردنه حیران ۶۳۲ کیلومتر، چیزی حدود ۷ ساعت و ۳۰ دقیقه است. اگر از تهران حرکت می‌کنید می‌توانید از اتوبان قزوین-رشت بروید و از رشت نیز مسیر آستارا را در پیش بگیرید. اگر از اردبیل قصد رفتن دارید و ماشین شخصی هم ندارید در اولین میدان ورودی اردبیل تاکسی‌ها می‌توانند شما را تا گردنه ببرند.

چیزهایی که نباید فراموش کنیم

رانندگی در گردنه بسیار آرامش‌بخش و هیجان‌انگیز است؛ اما مراقب باشید که در پیچ‌های جاده نکات ایمنی رانندگی را رعایت کنید. اگر در زمستان راهی منطقه شدید تجهیزاتی برای مهار برف داشته باشید.

به دلیل اینکه این منطقه در نزدیکی مرز قرار دارد، ممکن است در بعضی نقاط به دلیل هم پوشانی مخابرات، تلفن شما به حالت رومینگ تغییر کند. در این صورت هزینه‌های بسیاری را روی دستتان خواهد گذاشت. بهتر است در بخش‌هایی از جاده وضعیت تلفن همراه خود را از حالت اتوماتیک به دستی تغییر دهید.

در سفر به این منطقه هر فصل سال که باشد، به این دلیل که کوهستانی است، شاید به لباس گرم نیاز پیدا کنید؛ بنابراین پوشش گرم همراه داشته باشید.

گردنه حیران با آن پیچ و خم‌هایش، با همه سربالایی و سرپایینی‌اش که با انواع گیاهان و درختان پوشیده شده است، به عنوان یکی از 10جاذبه برتر گردشگری گیلان معرفی می‌شود

یادآوری اینکه در سفر به گردنه حیران دوربین عکاسی نیز همراه داشته‌ باشید؛ در زمانه‌ای که همه گوشی‌های هوشمند در دست دارند و در همه حال مشغول عکاسی هستند، چندان موضوعیت ندارد؛ اما زیبایی‌ها و شگفتی‌های این منطقه چنان مسحورتان می‌کند که احتمالا تعداد عکس‌ها به حدی می‌رسد که حافظه گوشی‌ها جوابگو نیست و نیاز به دوربین احساس می‌شود!

و نکته پایانی اینکه گردنه‌ حیران بهشت شمال غربی کشور ما است. در سال‌های اخیر حال جنگل‌های این منطقه رو به راه نیست و علت اصلی آن زباله‌هایی است که خواسته یا ناخواسته در طبیعت رها می‌کنیم. ما اهل این سرزمین‌ایم، آن را بیشتر دوست بداریم و با طبیعت زیبای آن مهربان باشیم.